02/10/1958: Guinea tuyên bố độc lập, Chiến tranh Lạnh lan sang Châu Phi

    0
    8
    President Ahmed Sekou Toure of the Republic of Guinea arrives for a visit to Washington D.C.
    NGHIÊN CỨU QUỐC TẾ

    Nguồn: The Cold War comes to Africa, as Guinea gains its independenceHistory.com

    Biên dịch: Lê Hồng Loan

    Vào ngày này năm 1958, thuộc địa Guinea cũ của Pháp tuyên bố độc lập, với Sekou Toure là nhà lãnh đạo đầu tiên của quốc gia mới. Guinea là thuộc địa Tây Phi duy nhất của Pháp lựa chọn độc lập hoàn toàn, thay vì trở thành thành viên trong Cộng đồng Pháp, và ngay sau đó Pháp đã rút toàn bộ viện trợ cho nước cộng hòa mới.

    Mọi thứ sớm trở nên rõ ràng rằng Toure sẽ là một vấn đề đối với Hoa Kỳ. Ông là một nhà dân tộc chủ nghĩa và chống đế quốc mạnh mẽ, và phần lớn sự giận dữ và phẫn nộ của ông nhắm vào Hoa Kỳ vì quốc gia này đã liên minh với các cường quốc thực dân như Anh và Pháp và từ chối công khai lên án chính phủ thiểu số da trắng của Nam Phi.

    Tuy nhiên, điều gây phiền toái hơn cho các quan chức Hoa Kỳ là việc Guinea công khai tranh thủ viện trợ và tiền của Liên Xô, đồng thời ký một thỏa thuận hỗ trợ quân sự với quốc gia này. Đến năm 1960, gần một nửa số hàng xuất khẩu của Guinea đã được chuyển đến các quốc gia khối cộng sản và Liên Xô đã cam kết viện trợ hàng triệu đô la cho nước cộng hòa châu Phi này. Toure cũng bị hấp dẫn bởi các thí nghiệm cộng sản của Mao Trạch Đông ở Trung Quốc.

    Toure đã lợi dụng mâu thuẫn Xô – Mỹ để có được khoản viện trợ và thương mại mà ông mong muốn. Trong khi mối quan hệ của Guinea với Hoa Kỳ có một khởi đầu chông gai (báo chí Mỹ thường gọi quốc gia này là Guinea “Đỏ”), tình hình đã được cải thiện dưới thời chính quyền Kennedy khi Toure không cho phép các máy bay Liên Xô tiếp nhiên liệu trên đường đến Cuba trong cuộc khủng hoảng tên lửa năm 1962. Năm 1975, Toure đổi ý và cho phép máy bay Liên Xô và Cuba sử dụng các sân bay của Guinea trong cuộc nội chiến ở Angola, sau đó ông lại thay đổi lập trường bằng cách thu hồi các đặc quyền này vào năm 1977 và tiến gần hơn tới Pháp và Hoa Kỳ.

    Mối lo ngại của các quan chức Hoa Kỳ về ảnh hưởng của cộng sản ở Guinea và mối quan hệ thăng trầm với Guinea là điềm báo trước cho những khó khăn khác mà Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt ở Châu Phi thời kỳ hậu thuộc địa. Khi Guinea và các thuộc địa cũ khác giành được độc lập trong thời kỳ hậu Thế chiến II, Châu Phi đã trở thành một chiến trường khác trong cuộc xung đột giữa Hoa Kỳ và Liên Xô.