Từ kinh nghiệm của Putin, Viktor Orban và các chế độ độc tài khác cùng dự án 2025, để bước lên ngai vàng của một vị vua Trump sẽ làm những gì để đạt được mục đích ?
Để đạt được mục đích trở thành một nhà lãnh đạo có quyền lực tuyệt đối như một vị vua, Donald Trump có thể dựa vào kinh nghiệm từ Vladimir Putin, Viktor Orbán và các chế độ độc tài khác, kết hợp với các chiến lược cụ thể từ Dự án 2025 – một kế hoạch định hình lại chính phủ Mỹ theo hướng tập trung quyền lực. Dưới đây là các bước dự báo mà Trump có thể thực hiện:
1. Tập trung quyền lực vào nhánh hành pháp
- Sử dụng sắc lệnh hành pháp: Trump sẽ tiếp tục tận dụng sắc lệnh hành pháp để bypass Quốc hội, đặc biệt là trong các vấn đề gây tranh cãi như nhập cư, thương mại và chính sách đối ngoại.
- Thay đổi cấu trúc liên bang: Dựa trên các ý tưởng từ Dự án 2025, Trump có thể tái cấu trúc hoặc xóa bỏ các cơ quan liên bang mà ông cho là cản trở chương trình nghị sự của mình, như Bộ Giáo dục, EPA hoặc các cơ quan tư pháp độc lập.
- Sử dụng AI và công nghệ: Các kế hoạch do Elon Musk dẫn dắt, như sử dụng AI để “tinh gọn” chính phủ, có thể trở thành công cụ để giảm vai trò của các công chức sự nghiệp, thay thế họ bằng các hệ thống tự động hoặc các nhân viên trung thành.
2. Phá hoại tính độc lập của các định chế dân chủ
- Tòa án và tư pháp: Tiếp tục bổ nhiệm các thẩm phán trung thành để tạo ra một hệ thống tư pháp thuận lợi cho ông, ngay cả ở các tòa án cấp thấp hơn.
- Tấn công vào báo chí: Đẩy mạnh các chiến dịch nhằm làm suy yếu uy tín của các cơ quan truyền thông độc lập, thậm chí thay đổi luật pháp để truy tố các nhà báo hoặc tổ chức tin tức chỉ trích chính quyền.
- Kiểm soát bầu cử: Thay đổi quy định bầu cử, như hạn chế khả năng bỏ phiếu qua thư hoặc sử dụng các thủ thuật hành chính để làm khó cử tri từ các nhóm đối lập.
3. Xây dựng mạng lưới trung thành
- Tuyển dụng nhân sự: Đưa vào các vị trí lãnh đạo những người trung thành, bất kể khả năng chuyên môn, để kiểm soát chặt chẽ các cơ quan liên bang.
- Tập trung tài phiệt: Củng cố liên minh với các tài phiệt và doanh nghiệp lớn, đảm bảo họ hưởng lợi từ chính sách của chính phủ, từ đó tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau.
4. Khai thác các chiến thuật tuyên truyền
- Tận dụng mạng xã hội: Với sự hỗ trợ của các nền tảng như X (Twitter) của Elon Musk, Trump có thể đẩy mạnh việc kiểm soát luồng thông tin, làm lan truyền các thuyết âm mưu và các câu chuyện ủng hộ chính quyền.
- Tấn công đối thủ: Sử dụng các công cụ pháp lý và cơ quan liên bang để truy tố hoặc hạ uy tín các đối thủ chính trị và nhà hoạt động.
5. Xóa bỏ các kiểm soát và cân bằng quyền lực
- Làm suy yếu Quốc hội: Trump có thể tìm cách hạn chế quyền lực của Quốc hội bằng cách khuyến khích phân cực chính trị và khai thác sự bất đồng trong nội bộ Quốc hội.
- Đè bẹp quyền tự trị của các bang: Tìm cách tập trung hóa quyền lực, làm suy yếu khả năng tự trị của các bang trong các vấn đề như nhập cư và giáo dục.
6. Tái định hình vai trò của Mỹ trên trường quốc tế
- Tăng cường quan hệ với các chế độ độc tài: Học hỏi từ Putin hoặc Orbán, Trump có thể xây dựng liên minh với các nhà lãnh đạo phi dân chủ khác, từ bỏ các giá trị truyền thống của Mỹ về nhân quyền và dân chủ.
- Rút lui khỏi các cam kết quốc tế: Cắt giảm sự tham gia vào các tổ chức đa phương như NATO, thay vào đó tập trung vào các thỏa thuận song phương có lợi cho Mỹ và cho cá nhân Trump.
7. Phá vỡ niềm tin công chúng
- Tạo ra bất ổn: Bằng cách khai thác sự chia rẽ và nỗi sợ hãi trong xã hội, Trump có thể định vị mình như một “người cứu rỗi”, từ đó duy trì sự trung thành của người ủng hộ.
- Xây dựng sự nghi ngờ: Thúc đẩy sự mất niềm tin vào các định chế dân chủ, như hệ thống bầu cử hoặc cơ quan truyền thông, để tạo ra lý do chính đáng cho các thay đổi.
Dự báo hậu quả
- Nguy cơ mất dân chủ: Nếu các chiến lược này được thực hiện hiệu quả, Mỹ có thể tiến gần hơn đến một chế độ đầu sỏ tập quyền, nơi quyền lực bị kiểm soát bởi một nhóm nhỏ các nhà lãnh đạo trung thành.
- Khủng hoảng hiến pháp: Những hành động trên sẽ đẩy hệ thống tam quyền phân lập của Mỹ vào một tình trạng nguy hiểm, với khả năng xảy ra khủng hoảng hiến pháp hoặc các phản ứng mạnh mẽ từ công chúng.
Kết luận
Trump đang cố gắng tận dụng các chiến thuật của những nhà lãnh đạo độc tài hiện đại để củng cố quyền lực và định hình lại chính phủ Mỹ theo hướng tập trung hóa. Tuy nhiên, khả năng thành công của ông sẽ phụ thuộc vào mức độ phản kháng từ các định chế dân chủ, xã hội dân sự và công chúng Mỹ. Nếu những rào cản này không được duy trì, nền dân chủ Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với những rủi ro lớn chưa từng có.