Thạch Đạt Lang
Ông Donald Trump đã hết nhiệm vụ, rời khỏi tòa Bạch Ốc ngày 20.01.2021 về Florida làm người tử tế. Ông ra đi nhưng không cóbàn giao, không gặp gỡ, bắt tay người kế nhiệm – ông Joe Biden – theo truyền thống đã trải qua nhiều đời trước.
Trong cương vị tổng tư lệnh quân đội, ông được tiễn bằng 21 phát đại bác tai sân bay Andrew nhưng không được bộ quốc phòng làm lễ tiễn đưa vinh dự (Farewell Ceremony) với duyệt hàng quân, chào quốc, quân kỳ lần cuối như các ông Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama…Tóm lại là ông ra đi (hơi bị) âm thầm, lặng lẽ với một số ít người hâm mộ ở căn cứ không quân Andrew, Maryland.
Sự ra đi của ông Trump tuy lặng lẽ, buồn bã, ảm đạm nhưng dư luận bàn tán ì xèo về 4 năm của ông trong tòa Bạch Ốc thì ngược lại, đang râm ran khắp nơi, bởi ông là tổng thống Mỹ bị luận tội 2 lần chỉ trong một nhiệm kỳ 4 năm.
Hạ viện với bà Nancy Pelosi đã nộp bản cáo trạng, đòi luận tội – còn gọi là đàn hặc (impeachment) – ông lần thứ hai lên thượng viện vào ngày 13.01.2021. Lý do lần luận tội này là ông Trump kêu gọi, kích động bạo loạn (incitement of insurrection) vào ngày 06.01.2021 (1) cũng như uy hiếp, đe dọa làm áp lực với bộ trưởng hành chánh Brad Raffensperger của bang Georgia tìm cách lật ngược kết quả bầu cử cho ông. (2)
Hiện tại, đảng Cộng Hòa ở thượng viện đang tìm mọi cách để ngăn chận vụ luận tội lần thứ hai này, họ cho rằng luận tội khi tổng thống đã rời khỏi chức vụ là vi phạm hiến pháp (3). Tuy nhiên cũng có 5 thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa đồng ý với đảng DC về việc luận tội. Phiên luận tộisẽ được tổ chức vào ngày 08.02.2021 tại thượng viện.
Hiến pháp Mỹ không có điều luật nào nói về việc luận tội một tổng thống đã rời khỏi chức vụ, do đó mọi câu hỏi về tính hợp pháp và hợp hiến của cuộc luận tội còn bỏ ngỏ dù ai cũng biết rằng cuộc luận tội sẽ không đạt được kết quả truất phế một cựu tổng thống vì đảng Dân Chủ sẽ không bao giờ đạt được 67/100 phiếu truất phế (depose).
Việc luận tội một tổng thống Mỹ không còn ở chức vụ, thấy (có vẻ) giống CHXHCNVN. Nhiều người so sánh chuyện luận tội ông Trump giống như cách chức, tước đảng tịch của các lãnh đạo cộng sản VN nguyên bí thư, nguyên chủ tịch tỉnh, nguyên bộ trưởng…
Về hình thức có vẻ giống nhưng nội dung hoàn toàn khác. Việc cách chức, tước đảng tịch của chế độ CSVN chỉ là một hình thức an dân, làm giảm lòng căm phẫn chế độ của người dânhoặc đấu đá lẫn nhau trong nội bộ đảng nhằm hạ uy tín, bôi nhọ đối thủ chính trị vì những tội lỗi họ phạm trước đó, những tội chỉ do đấu đá với nhau giữa những đồng chí thân thương,người dân ít ai trông thấy. Việc luận tội ông Donald Trump khác hẳn, căn cứ vào những việc ông làm, chẳng riêng gìnước Mỹ, cả thế giớiai cũng thấy rõ ràng, Trump đã thật sựtấn công trực diện vào nền cộng hòa, hiến pháp Mỹ.
Hãy thử tưởng tượng, ngày 06.01.2021, chỉ cần ông Trump có thêm chút dũng khí, can đảm dẫn đầu đoàn biểu tình tiến về Điện Capitol thay vì trốn vào xe thiết giáp lủi mất sau khi kêu gọi bạo động, chắc chắn buổi chứng nhận ông Joe Biden thắng cử sẽ thất bại, không chỉ 5 người chết mà số thương vong sẽ cao gấp nhiều lần. Sẽ có những nghị sĩ, dân biểu của cả 2 đảng CH, DC bị bắt cóc, hành hung, hạ sát…
Rất may cho nước Mỹ, Trump chỉ là một người hèn hạ, miệng hùm gan sứa với quá khứ 5 lần trốn lính nhờ bệnh gai xương giả tạo, chỉ giỏi ăn chơi, đàng điếm, quen đe nạt, quát tháo người thua kém mình về tiền bạc, địa vị…Nói rõ hơn, Trump không có tư chất của một lãnh đạo, thiếu đởm lược của một người quân tử dám làm dám chịu, Trump là kẻ văn dốt, vũ dát. Bản chất của Trump chỉ là một kẻ lưu manh, giỏi lừa bịp, thích xúi dục người khác làm bậy, hi sinh cho mính.
Khoan nói đến kết quả cuộc luận tội ra sao, việc luận tội Donald Trump lần thứ hai cũng cần phải thực hiện bởi nó sẽ chứng minh rằng không ai được phép ngồi xổm lên luật pháp, chà đạp hiến pháp. Cho dù đảng Cộng Hòa có bênh vực, che chở cho Trump đến đâu đi nữa thì việc luận tội cũng là một con dấu đóng lên sự nghiệp chính trị đầy những vết nhơ của ông.
Việc luận tội cũng không phải là một cuộc trả thù Donald Trump của đảng DC như nhiều người nhận định. Những dân biểu, nghị sị trong đảng DC vàCH đồng ý việc luận tội, chẳng phải họ không biết rằng kết quả cuộc luận tội sẽ chẳng đi đến đâu nhưng họ vẫn phải làm, bởi đó là những việc cần thiết để củng cố niềm tin của người dân vào một nền cộng hòa với tam quyền phân lập, chứng minh với thế giới rằng nước Mỹ không phải là một nước theo thể chế Cộng Hòa Củ Chuối (Bananen Republic) như các nước Trung Mỹ Honduras, El Salvador, Guatemala…
Không luận tội Trump, trong tương lai sẽ có những tổng thống vớibản chất giống Trump tái diễn trò thao túng quyền lực mà không sợ bị truất phế, trừng phạt hay sứt mẻ danh dự. Việc luận tội Trump sẽ không vô ích như đánh giá của nhiều người.
**********
(1) https://www.reuters.com/…/us-usa-election-protests…
(2) https://abcnews.go.com/…/trump-demands-georgia…/story…
(3) https://www.businessinsider.com/republicans-democrats…
— với Xuandai Hoang.
