Thận Nhiên đang ở Vũng Tàu.
Photo by Thận Nhiên
Họ rời làng quê ở miền Bắc vào Nam sinh sống. Thỉnh thoảng, tôi gọi họ vào, cho vỏ lon, vỏ chai, và những món tạp nham không còn dùng nữa.
Ngày xưa, họ được xem là những người tha hương. Bây giờ, tôi nghĩ, khái niệm tha hương không còn đúng nữa. Người ta chỉ tha hương khi tạm thời rời bỏ làng quê đi kiếm sống, rồi một ngày nào đó khi điều kiện sinh tồn dễ dàng hơn thì sẽ trở về. Họ không vậy. Phần lớn những người Việt ở hải ngoại hiện sống trên các đất nước khác cũng vậy. Đã đi, là đi hẳn. Thành lập những cộng đồng mới trên xứ sở mới. Cộng đồng của những người bỏ xứ. Chúng ta chỉ trở về bản quán, cố hương, để thăm viếng, chứ không về lại để sinh sống như những thế hệ trước.
Nhìn họ ngồi nghỉ ngơi giữa cuộc mưu sinh, tôi thấy lại mình và những người bạn cùng sở làm trong giờ breaktime, một hãng in ở Seattle hồi ba mươi năm trước. Có lẽ họ đang kể với nhau về một con sông, một làng quê xa xôi trên đất Bắc, còn chúng tôi thì kể về những vỉa hè Sài Gòn. Dường như bắt đầu từ thế kỷ này, đa số người Việt, trong nước và ngoài nước, sống tiếp qua ngày bằng hoài niệm cố hương, và hi vọng cho tương lai trên quê hương mới.
