Lời Phi lộ: Lẽ ra, tôi không ngồi đánh những dòng chữ này, cho đến khi tôi thấy những cảnh bạo lực xảy ra giữa cảnh sát Hồng Kông và người biểu tình gần đây. Có những hình ảnh biểu tình trên những khu phố mà tôi từng đi qua. Hai chữ Hong Kong lẩn quẩn trong đầu. Tôi quyết phải chia sẻ với bạn tôi những ký ức về vùng đất mang tên Hương Cảng (Hồng Kông) này…
+++
Một buổi trưa cuối tuần, tôi lang thang trên các đại lộ ở HK. Nếu bạn từng đến HK, bạn sẽ thấy đại lộ chật người ở buổi sáng, chiều và tối. Không chỉ trên các đại lộ, mà còn chật kín người ở những ga tàu điện dưới lòng đất. Buổi trưa ít hơn. Phần lớn các nhân viên văn phòng đi ăn vội vàng. Từ các đại lộ lớn, tôi lang thang vào các hẻm nhỏ. Nếu đại lộ lớn là khuôn mặt thì các hẻm nhỏ mới chính là máu thịt của HK. Muôn cảnh, muôn vẻ, trong đó có những quán ăn thơm phức, giữa những tiếng ồn ào, náo nhiệt.
Tôi đi ngang qua một tiệm bán cơm, mì với thịt BBQ. Những con vịt quay vàng, đẹp mắt treo trong 1 tủ kiếng lờ mờ. Bên dưới, tầm nửa con heo quay được chặt thành tùng khúc. Bụng tôi cồn cào. Mùi thịt BBQ làm tôi chảy nước dãi. Nhìn vào quán: đông nghẹt. Nhưng bên trong quán, rất ít tiếng ồn. Ai nấy như cố ăn cho nhanh, rồi rời quán. Tôi đứng chờ trước cửa với khoảng bốn năm người khác. Mỗi người khi thấy bàn nào có chỗ trống là họ vào. Bàn 2 người, mà nếu chỉ 1 người đang ăn, họ vào ngồi phía bên kia, gọi món và im lặng ăn. Thoạt đầu tôi hơi ngạc nhiên, nhưng sau nghĩ lại cũng đúng. Vì dân văn phòng, chắc họ không có nhiều thời gian ăn trưa. Vả lại, không có tiệm nào trong các hẻm mà có chỗ rộng rãi. Nếu đi theo nhóm đông, cũng phải xé nhóm ra mà ngồi ở các bàn khác nhau cho lẹ. Tôi cũng như họ, đi vào, ngồi xuống, lấy thực đơn, chỉ cái hình tô mì với vịt quay. Trời đất ơi, nó ngon không thể tả. Nó ngon ngang hàng với tô mì chỉ có 2 lát thịt mỏng và nhỏ như lá chanh, mà tôi từng được hưởng ở trại tị nạn. Nó ngon đến nỗi, trưa hôm sau, tôi kiếm đường tới nữa. Nhưng không thể nhớ, vì HK đường xá như 1 cái bàn cờ.
Trong một lần đi tour. Không biết thật hay đùa, mà cô hướng dẫn viên bảo: Cái gì trên thế giới có, HK có. Và cô dặn thêm: cẩn thận khi mua hàng. Mua xong, đừng đưa người bán gói hàng giùm cho bạn. Bạn có biết tại sao không?
Một lần đi chợ đêm, thấy có mấy anh ngồi bên 1 góc quầy hàng, hỏi người đi tham quan: các anh muốn mua đồng hồ không? Đủ loại. Chỉ cần 1 cái gật đầu của bạn, họ sẽ đưa bạn ra sau quầy hàng, cho xem catalogue. Chỉ cần bạn chỉ hiệu nào, mẫu mã trên hình mà bạn thích. Xong, họ bốc điện thoại gọi và bảo bạn chờ. Hai phút sau, họ bảo bạn đi theo họ, luồn lách qua các sạp, vào một con ngõ hẻm, đi lên một cầu thang. Bạn cảm thấy lạnh lạnh xương sống. Nhưng thật ra, an toàn. Vào bên trong, họ cho xem mẫu mã, đủ kiểu. Xong, hỏi bạn ưng ý không, rồi họ cho biết giá tiền. Rồi là cuộc ngã giá giữa đôi bên bắt đầu.
Nếu là khách nữ, thích các loại giỏ xách, bất kỳ hiệu gì, các cô HK cũng sẽ đưa các bạn xem thử như thế. Nên nhớ là: trả giá và trả giá. Bạn không hài lòng với mẫu mã hay giá cả? không sao. Vui vẻ cháo nhau, và đi. Không níu kéo.
Nhưng nói đến HK, cần phải nói thêm về người bạn của tôi. Một hạt hụi giữa đỉnh trời.
***
Tôi có người bạn. Anh có 1 ước mơ thật tầm thường, theo lời anh. Lúc ấy là khoảng cuối 1980’s. Ra trường, đi làm 1 năm, gom tiền trả nợ tiền học. Một buổi sáng vào đưa thư từ chức. Người quản lý há hốc: mày điên à, tương lai của mày ở công ty này. Anh bạn tôi trình bày lý do: tôi muốn về bên trại cấm giúp đở đồng bào, đây là ước mơ đã ấp ủ từ lâu. Người quản lý chợt hiểu, bởi anh cũng là 1 di dân.
Một gã trai mà cả nhà hy vọng hắn làm ông này ông kia, quyết định bỏ ngang mọi thứ, đi thực hiện giấc mộng con của mình, mà hắn cho là rất tầm thường: ra đi từ trại tị nạn, phải về lại giúp người tị nạn.
Thưa Ba Má, con đi. Chẳng có một Ba Má nào chặng được trái tim thật lớn của đứa con trai mình, quyết sống một thời gian vì tha nhân. Anh đã làm được, thực hiện được giấc mộng con của mình. Một trăm thằng con trai khác như tui, như bạn anh, chẳng thằng nào làm được. Một năm phục vụ trong trại cấm bằng cả chục năm làm việc thiện giữa đời thường như hôm nay.
Giấc mộng con của anh là một đỉnh trời của bọn tui. Tôi không thần tượng những tên tuổi lớn. Tôi không tôn thờ những tỷ phú của đương thời. Hình ảnh của bạn tôi là một đỉnh trời cao ngất của riêng tôi.
Nhiều năm sau, tôi viết 1 bài thơ, có chứa 1 chút hình ảnh đó:
Chiều nay gió đến
Đẩy đời chao nghiêng
Trong lòng hạt bụi
Có đỉnh trời riêng
Chúng tôi là hạt bụi. Những người như anh là một đỉnh trời. Trên con đường rong ruổi của một thằng con trai, từ thời mới lớn, tôi đã gặp, đã quen những hạt-bụi-đỉnh-trời như thế. Đó là một may mắn lớn trong đời. Đó cũng là một ký ức thật đẹp với Hồng Kông.
Sáng nay, nghe tin HK. Lòng tôi quặn thắt.
Lê Tạo
11/17/2019
P.S.1: Hình của Getty Images vào 11/17/2019.
P.S 2: Nếu còn hứng, tôi sẽ viết tiếp về những ký ức khác có liên hệ tới HK.
https://www.facebook.com/daikynguyenvietnam/videos/559907061501259/