Một nghiên cứu mới cho thấy vi-rút Corona gây ra dịch viêm phổi cấp Vũ Hán có thể được truyền đi xa gấp đôi trên phương tiện giao thông công cộng, và lây lan ngay cả sau khi một người bệnh đã rời khỏi một chiếc xe buýt. Bài viết này dựa theo các chi tiết trong bản tường trình đăng trên tạp chí Practical Preventive Medicine hôm thứ Sáu 6/3 vừa qua.
Cuộc nghiên cứu này được thực hiện bởi một nhóm các nhà dịch tễ học Trung Quốc, tìm thấy được rằng một hành khách xe buýt ngồi hàng thứ hai từ phía sau (vị trí màu đỏ trong hình) không biết ông ta bị nhiễm vi-rút, đã lây nhiễm nhiều hành khách khác trên một đoạn đường dài 4 giờ vào ngày 22 tháng 1 trong mùa du lịch Tết Nguyên đán vừa qua.
Kết quả tìm thấy “khoảng cách truyền của vi-rút Corona mới, trong một môi trường kín có máy điều hòa, sẽ vượt quá khoảng cách an toàn thường được công nhận.”
Chủng vi-rút mới gây ra dịch viêm phổi cấp Vũ Hán có thể tồn tại trong không khí ít nhất 30 phút và di chuyển lên tới 4,5 mét, tức là xa hơn khoảng cách 1 mét mà các cơ quan y tế của nhà nước Việt Nam hiện đang hướng dẫn các bạn.
Bản tường trình cũng nhấn mạnh nguy cơ lây lan vẫn có thể xảy ra, ngay cả sau khi người bệnh rời khỏi xe buýt.
Trưởng nhóm nghiên cứu, ông Hu Shixiong, làm việc cho Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh tỉnh Hồ Nam, cho biết cảnh quay camera an ninh gắn trên xe buýt cho thấy một hành khách, được gọi là bệnh nhân “A”, đã cảm thấy không khỏe. Vào thời điểm đó, Trung Quốc vẫn chưa tuyên bố vi-rút Corona là một cuộc khủng hoảng quốc gia, vì thế người hành khách “A” này đã không đeo khẩu trang. Người tài xế và nhiều hành khách khác cũng không đeo khẩu trang trên chiếc xe buýt 48 chỗ này.
Mặc dù bệnh nhân “A” đã không tương tác với người khác trong suốt chuyến đi kéo dài bốn giờ, nhưng khi xe buýt dừng lại ở thành phố tiếp theo, vi-rút đã nhảy lan từ vị trí chỗ ngồi của “A” đến 7 hành khách khác, đa số là những hành khách ngồi tương đối gần với nguồn bệnh. Có một người ngồi cách bệnh nhân “A” đến 6 hàng ghế về phía trên, xa đến khoảng 4,5 mét, cũng bị lây nhiễm. Tất cả sau đó đã thử nghiệm dương tính, bao gồm một hành khách vẫn chưa có triệu chứng.
Sau khi những hành khách này rời khỏi, một nhóm khác đã lên xe buýt khoảng nửa giờ sau đó. Trong nhóm hành khách hoàn toàn mới này, có một người ngồi ở hàng ghế đầu, không đeo khẩu trang, đã bị nhiễm bệnh. Theo nhóm nghiên cứu, bệnh nhân này có khả năng đã hít phải các hạt bụi hơi nước được thở ra bởi hành khách “A” từ nhóm trước đó 30 phút.
Lý do có thể là trong một không gian kín hoàn toàn (như xe buýt, tàu điện ngầm, máy bay) luồng không khí chủ yếu được điều khiển bởi không khí nóng được tạo ra bởi máy điều hòa. Sự gia tăng của không khí nóng có thể vận chuyển các giọt chứa vi-rút đến một khoảng cách xa hơn. Các bạn nên nhớ tâm dịch của Trung Quốc bùng phát giữa mùa đông, vì thế máy điều hòa của xe buýt đã thổi ra hơi ấm (và cửa xe đóng kín).
Về phần bệnh nhân “A”, sau khi xuống xe buýt đầu tiên, người này đã lên một xe buýt nhỏ (minibus) khác, đi thêm một giờ nữa và lây nhiễm thêm hai hành khách mới.
Khi cuộc nghiên cứu kết thúc vào giữa tháng 2 vừa qua, bệnh nhân “A” đã lây lan vi-rút đến ít nhất 13 người.
Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cho biết thêm rằng vi-rút Corona có thể tồn tại nhiều ngày trên một bề mặt, tùy thuộc vào môi trường, thí dụ như ở 37 độ Celcius, nó có thể tồn tại hai đến ba ngày trên thủy tinh, vải, kim loại, nhựa hoặc giấy.
Đã đến lúc chúng ta phải biết chăm sóc cho bản thân, và trong cùng lúc, phải quan tâm đến sức khỏe của mọi người chung quanh.
“Lời khuyên của chúng tôi là mang khẩu trang trong suốt chuyến đi,” nhóm nghiên cứu đã viết. “Những người mang khẩu trang trên xe buýt đã không bị nhiễm bệnh.”
Khi sử dụng các phương tiện giao thông công cộng như xe buýt, tàu điện, máy bay (kể cả ghế hạng thương gia), mọi người nên mang khẩu trang, giới hạn sự tương tác chung quanh, và không chạm tay vào mặt.
Người Đà Lạt Xưa
March 10, 2020.
.
