Translated from the NBC article It’s Biden’s to lose (and he still could): State of the race after the conventions
Alex Seitz-Wald, ngày 31 tháng 8, 2020
Một chuyên gia nói rằng: “Trump vẫn còn khả năng lật ngược tình thế như những gì đã xảy ra 4 năm trước.”
Chelsea Stahl/NBC News
WASHINGTON – Joe Biden vẫn có thể thua trong cuộc bầu cử năm nay mặc dù ông tiếp tục dẫn điểm Tổng thống Donald Trump sau hai kỳ đại hội đảng Dân Chủ và Cộng Hoà, được coi là điểm khởi đầu của chiến dịch tranh cử mùa thu.
Nhưng không ai biết trước được tương lai. Dữ liệu cũng có hạn chế của nó, và bất ngờ có thể xảy ra. Thế giới có thể thay đổi nhanh chóng, và bất kỳ ai từng trải qua cuộc bầu cử năm 2016 và 8 tháng đầu tiên của năm 2020 đều biết điều đó.
Đất nước tiếp tục bị phân cực sâu sắc với sự chia rẽ đảng phái vào khoảng 50-50. Đồng minh của Biden và Trump cùng đồng ý rằng kết quả bầu cử sẽ sát sao hơn những gì các cuộc khảo sát hiện tại cho thấy khi cử tri cảm thấy sự chia rẽ giữa các đảng phái ngày càng lớn.
Sau đây là những gì chúng ta biết và, quan trọng hơn, những gì chúng ta chưa biết ở thời điểm hai tháng trước ngày 3 tháng 11.
Các cuộc khảo sát cho biết và chưa cho biết điều gì
Ngay lúc này, có thể dễ dàng tóm tắt tình hình cuộc đua như sau: Dữ liệu cho thấy Biden sẽ thắng.
Mặc dù vẫn còn quá sớm để biết được hai kỳ đại hội đảng có làm thay đổi cuộc đua hay không, nhưng cuộc khảo sát của RealClearPolitics cho thấy Biden tăng 7% tỉ lệ ủng hộ trên toàn quốc và tăng trung bình khoảng 3% tại 6 tiểu bang chiến trường: Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, Florida, North Carolina và Arizona.
Trump đã bị dẫn trước trong các khảo sát đối đầu trực tiếp giữa ông với Biden kể từ khi khảo sát bắt đầu vào năm 2019, và tỷ lệ tín nhiệm của Trump luôn ở mức dưới trung bình gần như từ ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống của ông. Cách biệt mà Biden tạo ra còn lớn hơn cả Hillary Clinton tại cùng thời điểm này vào năm 2016.
Mô hình thống kê của The Economist dự kiến Biden có chín thành xác suất giành chiến thắng. Mô hình giả lập của FiveThirtyEight thì cho thấy Biden thắng 69 trên 100 lần thử. Hiệp hội Bầu cử của Đại học Princeton dự đoán cựu phó tổng thống sẽ giành được 349 phiếu đại cử tri (ông chỉ cần 270 phiếu). Và nhà dự báo lâu năm Alan Abramowitz, sử dụng một hệ thống hoàn toàn khác, dự đoán Biden có 70% cơ hội thắng.
Nhưng các mô hình chỉ là những giả thuyết để dự đoán điều gì sẽ xảy ra trong tương lai dựa trên dữ liệu đã có. Các giả thuyết có thể sai. Dữ liệu có thể sẽ vô ích nếu cuộc bầu cử năm nay khác biệt đáng kể so với các cuộc bầu cử khác trong lịch sử.
Không có khảo sát hoặc dự báo nào có thể tính đến các sự kiện trong thế giới thật, như diễn biến của đại dịch coronavirus trong hai tháng tới hay mối lo ngại tiềm tàng về sức khỏe của hai ứng cử viên tổng thống ở độ tuổi 70 này.
Các cuộc khảo sát đã dự đoán khá chính xác tỉ số phiếu phổ thông trong cuộc bầu cử toàn quốc vào năm 2016, nhưng họ đã bỏ sót một cú chuyển màu vào giờ chót về phía Trump tại các tiểu bang chiến trường, và đánh giá thấp sự ủng hộ dành cho ông từ những người da trắng không có trình độ đại học. Vài nghìn phiếu bầu có thể định đoạt kết quả tại một tiểu bang mấu chốt, nhưng thường không đủ lớn để cho thấy ảnh hưởng trong các cuộc khảo sát.
Patrick Murray, giám đốc viện khảo sát uy tín của Đại học Monmouth cho biết, khi bạn bè và các thành viên trong gia đình hỏi anh điều gì sẽ xảy ra trong cuộc bầu cử, anh trả lời: “Tôi cũng không dám chắc được điều gì đâu.”
Nhưng chúng ta biết có một số điều khác so với năm 2016.
Ông Trump đang là Tổng thống và nhiều người đã đưa ra quyết định của mình. Các ứng cử viên của đảng thứ ba không tạo ra được sức hút. Cách biệt mà Biden tạo ra còn lớn hơn cả Clinton trước đây, và không như Clinton, ông đang dẫn trước trong số cử tri không ưa cả hai ứng cử viên.
Murray nói: “Số cử tri còn lưỡng lự ít hơn nhiều so với cách đây 4 năm và có rất ít không gian để thay đổi con số ủng hộ. Nhưng vẫn còn đủ không gian (cho ông Trump) để lật ngược tình thế, và đó chính là điều đã xảy ra bốn năm trước, vì vậy chúng ta không thể loại trừ bất kỳ kết quả nào.”
Những cách Trump có thể giành chiến thắng
Khác với năm 2016, không ai nghi ngờ khả năng chiến thắng của ông Trump trong năm nay.
Tổng thống có thể thuyết phục các cử tri vùng ngoại ô đã rời bỏ ông trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018 rằng đảng Dân chủ quá nguy hiểm. Ông có thể thu hút những cử tri mới trong tầng lớp lao động da trắng, chiếm đa số dân Mỹ vốn không bỏ phiếu ở các tiểu bang quan trọng. Các cử tri vẫn tin tưởng Trump nhiều hơn trong vấn đề kinh tế và họ có thể kết luận rằng ông có sự chuẩn bị tốt hơn để dẫn dắt sự phục hồi.
Dan Eberhart, một nhà tài trợ lớn cho đảng bảo thủ và là đồng minh của Trump cho rằng: “Đại hội đảng được thiết kế để cho phép cử tri thuộc tầng lớp trung và thượng lưu ủng hộ Tổng thống. Thông điệp ở đây là: chính quyền Trump đang bao dung và xem xét mối quan tâm của người thiểu số và người nhập cư. Những lời chứng thực này nhằm vào những cử tri đang lưỡng lự, những người có thể không thích tính cách của Trump nhưng cũng không thích các chính sách của cánh tả.”
Ông nói thêm: “Chừng nào các đảng viên Dân chủ tiếp tục phớt lờ những lo ngại của nửa bên kia đất nước, họ sẽ gặp khó khăn trong việc giành chiến thắng ở các cuộc bầu cử toàn quốc.”
Ông Trump đang nắm trong tay những quyền lực hùng mạnh dành cho Tổng thống và không ngại sử dụng chúng cho lợi ích chính trị cá nhân của mình, bất chấp pháp luật: Ông đã ân xá cho Alice Johnson, người đã phát biểu tại đại hội GOP, một ngày sau khi RNC kết thúc. Ông ấy có thể cố gắng đưa một loại vắc-xin ra thị trường trước khi nó được thử nghiệm đầy đủ, hoặc làm một điều gì đó đen tối hơn nữa.
Nhiều nhà phân tích đồng ý rằng Đại Cử Tri Đoàn mang lại lợi thế cho Trump, vì nó gia tăng sức ảnh hưởng của các tiểu bang nhỏ (mà hầu hết đều bảo thủ hơn) so với các bang lớn. Nói cho cùng, bà Clinton có nhiều hơn ông Trump 2.8 triệu phiếu phổ thông vào năm 2016, nhưng ông vẫn thắng cử tổng thống nhờ Đại Cử Tri Đoàn. Điều này có thể lặp lại lần nữa.
Những vấn đề mang tính quyết định
Đại dịch và suy thoái kinh tế theo sau đó đã trở thành một cuộc khủng hoảng đan xen và bao trùm, nuốt chửng mọi thứ từ kinh tế đến học hành, thể thao, chăm sóc sức khỏe và bình đẳng sắc tộc.
Các đảng viên Cộng hòa đã cố gắng giảm nhẹ tác động làm “bốc hơi” việc làm trong nền kinh tế của coronavirus trong kỳ đại hội đảng của họ, nhưng đại đa số cử tri không tán thành cách Trump xử lý cuộc khủng hoảng và tỏ ra bi quan về quỹ đạo của đất nước và nền kinh tế.
Whit Ayers, một nhà thăm dò hàng đầu của Đảng Cộng hòa, nói về đại hội đảng Cộng hòa: “Rõ ràng có sự chối cãi những điều không thể chối cãi khi nói về việc xử lý đại dịch. Nhưng tại thời điểm này, đại dịch và khả năng lãnh đạo của tổng thống là mối quan tâm hàng đầu đối với hầu hết cử tri”.
Vắc xin có thể đến sớm hơn không? Số ca nhiễm liệu có giảm xuống không? Nền kinh tế liệu có phục hồi bất chấp virus? Liệu Trump có thể viết lại lịch sử và đủ sức thuyết phục người Mỹ rằng ông đã làm đúng mọi chuyện để kiểm soát virus và nó không còn là mối đe dọa nữa?
Trong khi đó, Trump nói rõ rằng ông muốn tập trung vào luật pháp và trật tự, trói buộc Biden vào các cuộc bạo loạn và cướp bóc đã nổ ra trong một số cuộc biểu tình đòi hỏi công lý sắc tộc.
Ở Wisconsin, một tiểu bang quan trọng, tỉ lệ ủng hộ phong trào đòi quyền sống cho người da Đen (Black Lives Matter/BLM) giảm đáng kể trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8, trong khi tỉ lệ ủng hộ cảnh sát gia tăng.
Vào tháng Sáu, 59% cử tri đã đăng ký bầu cử ở Wisconsin có quan điểm tích cực cho phong trào BLM, trong khi 27% có quan điểm chống, theo một cuộc thăm dò của Trường Luật Maquette của bang. Cuộc khảo sát tháng 8, được thực hiện trước khi xảy ra bất ổn Kenosha, cho thấy sự ủng hộ giảm xuống 49% trong khi sự phản đối lên tới 37%, với sự thay đổi đáng kể trong thành phần cử tri da trắng độc lập.
Mặc dù vẫn chưa biết quan điểm về BLM ảnh hưởng như thế nào đến cảm xúc của cử tri đối với Biden, nhưng đó là vấn đề duy nhất khác nhận được nhiều sự quan tâm trong thời kỳ đại dịch.
Ông Ayers nói: “Bạo lực ngày càng lan rộng ở các thành phố của chúng tôi mà đảng Dân chủ không lên án đủ mạnh và không dập tắt được có khả năng thay đổi tình thế cuộc bầu cử, dù cho đến thời điểm này tình hình vẫn cực kỳ ổn định”.
Tiền là vua
Tiền không phải là tất cả, nhưng nó giúp các ứng viên truyền tải thông điệp của họ và xác định đối thủ của họ, đặc biệt trong hoàn cảnh khó khăn để vận động trực tiếp.
Trump đang liên tục quyên tiền cho chiến dịch tranh cử của mình và đã phá vỡ một số kỷ lục. Chiến dịch của ông ta đã kêu gọi đóng góp nhiều hơn Biden gần 100 triệu đô la – 415 triệu so với 321 triệu – tính đến cuối tháng 7.
Nhưng Đảng Dân chủ đang theo sát nút với một lượng tiền mặt khổng lồ chảy vào trong những tháng gần đây, và dự kiến sẽ chỉ tăng lên chứ không giảm đi. Họ kêu gọi được hơn 70 triệu đô la trong đại hội đảng Dân chủ và 48 triệu đô la nhờ việc bà Kamala Harris được chọn làm phó tổng thống. Các nhóm bên ngoài cũng đã giúp thu hẹp khoảng cách, với 148 triệu đô la được chi ra thay mặt Biden so với 90 triệu đô la được chi ra thay mặt Trump, theo Open Secrets.
Đảng Dân chủ đang rất hồi hộp. Cuộc bầu cử năm 2016 đã để lại một vết sẹo tinh thần sâu đến mức nhiều người có cảm giác bằng cách nào đó họ sẽ lại phá hỏng mọi thứ và thua trong thế thắng.
Ian Sams, một cựu thành viên trong các chiến dịch tranh cử tổng thống của Clinton và Harris, cho biết: “Chúng ta phải tiếp cận cuộc bầu cử này với sự nghiêm túc tuyệt đối; không có gì là chắc ăn cả. Nhưng chuyển sang sự lo âu vô vọng không phải là một thái độ lành mạnh”. Năm 2020 không phải là năm 2016, và Donald Trump phải chịu trách nhiệm cho những gì ông ta làm với tư cách là Tổng thống.”
Điều gì sẽ xảy ra kế tiếp?
Các sự kiện lớn nhất có thể tiên liệu từ giờ đến Ngày bầu cử là các cuộc tranh luận tổng thống, diễn ra vào ngày 29 tháng 9 ở Cleveland, Ohio, ngày 15 tháng 10 ở Miami, Florida, và ngày 22 tháng 10 ở Nashville, Tennessee. Phó Tổng thống Mike Pence cũng dự kiến sẽ tranh luận với bà Harris vào ngày 7 tháng 10 tại Thành phố Salt Lake, Utah.
Bất chấp những đồn đoán rằng ông Trump hoặc ông Biden sẽ từ chối tranh luận, cả hai đều cho biết họ đang lên kế hoạch tham dự và trông đợi đến ngày tranh luận diễn ra.
“Ngày” bầu cử có thể sẽ rất khác trong năm nay, với hàng chục triệu người Mỹ dự kiến sẽ bỏ phiếu sớm hoặc qua đường bưu điện để tránh tụ tập đông đúc tại các điểm bỏ phiếu trong thời kỳ đại dịch. Bầu cử tại một số tiểu bang quan trọng bắt đầu sớm nhất là vào tháng 9 và có thể mất nhiều thời gian hơn để đếm phiếu bầu qua thư, có nghĩa là chúng ta có thể không biết ai là người chiến thắng ngay trong đêm bầu cử.
Người dịch: L. Tạ, Chloe Doan
Biên tập: Khoa Le
