Trân Văn
Nếu đem các tình tiết trong Kết luận điều tra về vụ án “Việt Á” đối chiếu với tuyên bố, chỉ đạo của nhiều viên chức hữu trách, đặc biệt là đối chiếu với nội dung các bài viết bênh vực chủ trương, hoạt động phòng – chống COVID 19 của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam cách nay vài năm, hẳn sẽ thấy có rất nhiều cá nhân, tổ chức đã phạm tội “lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” (Điều 331) hay phạm tội “tuyên truyền chống nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam” (Điều 117) song không những không bị truy cứu trách nhiệm hình sự mà còn được ghi công…
***
Tháng 6 năm 2022, Tòa án Hà Nội đưa bà An Thị Mai Trâm (62 tuổi) và ông Nguyễn Trọng Bằng (51 tuổi) ra xét xử sơ thẩm vì bị cáo buộc đã phạm vào Điều 331. Theo cáo trạng thì hồi tháng 9 năm 2021, bà Trâm và ông Bằng đã vận động dân chúng chống việc xét nghiệm COVID 19 đại trà và chống việc phân loại – cách ly tập trung những người bị lây nhiễm COVID 19. Hành vi của bà Trâm và ông Bằng bị cho là “xuyên tạc, tuyên truyền sai lệch đường lối, chủ trương của Nhà nước về công tác phòng, chống dịch COVID 19” nên bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Khoản 2, Điều 331 với tình tiết tăng nặng “gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự an toàn xã hội”.
Sau phiên xử sơ thẩm, bà Trâm bị phạt 43 tháng tù, ông Bằng bị phạt 36 tháng tù (1). Bởi hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam không tường thuật thêm nên không rõ bà Trâm và ông Bằng có kháng cáo hay không, hình phạt mà tòa cấp sơ thẩm đã tuyên có được cải sửa hay vẫn thế, số phận của họ ra sao? Nếu họ không kháng cáo hay đã kháng cáo mà tòa cấp phúc thẩm quyết định “y án sơ thẩm” như vẫn thường làm như thế đối với thường dân thì vào lúc này, cả hai vẫn đang… thi hành án trong trại giam nào đó như nhiều người khác! Trong và sau đại dịch COVID 19, có lẽ phải tới vài chục người bị phạt tù như bà Trâm, ông Bằng vì kháng cự việc xét nghiệm COVID 19 đại trà (2)…
***
Kết luận điều tra về vụ án “Việt Á” cho thấy, nếu không có những chủ trương như “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, không đốc thúc… “mỗi cơ quan, đơn vị địa phương phải là một pháo đài, mỗi người dân phải là một chiến sĩ” (3)và hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương đừng khăng khăng áp đặt phải “xét nghiệm thần tốc” rồi “thần tốc hơn nữa” (4) thì không bao giờ “Việt Á” có khả năng trở thành “đại án” như đã biết.
Đến giờ, không có bất kỳ viên chức hữu trách nào thay mặt hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam xin lỗi, nhận trách nhiệm vì đã đề ra những chủ trương, đặt định những biện pháp như vừa đề cập và vì vậy đã làm vài chục ngàn người Việt uổng mạng, nội lực kinh tế – xã hội suy kiệt, đồng thời còn trợ giúp tham quan, ô lại kiếm chác mà “giải cứu” hay “Việt Á” chỉ là vài trong vô số ví dụ. Nếu các viên chức hữu trách biết lắng nghe các chuyên gia, biết tôn trọng ý kiến dân chúng, hậu quả của đại dịch COVID 19 tại Việt Nam không trầm trọng đến như vậy song đây là chuyện để bàn vào lúc khác…
Chuyện cần bàn bây giờ là trách nhiệm của những cá nhân, tổ chức đã tham gia “tung hô” các chủ trương, biện pháp vốn là nguyên nhân chính dẫn tới thảm nạn và tạo ra các “đại án”. Bên cạnh những phân tích, góp ý cho chủ trương, biện pháp phòng – chống COVID 19 tại Việt Nam, đặc biệt là những chủ trương, biện pháp cực đoan, phản khoa học, phi nhân trong suốt đợt dịch thứ tư (bùng phát hồi hạ tuần tháng 4 năm 2021 và kéo dài cho đến cuối năm 2021) là sự hằn học của nhiều cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam. Chẳng hạn tờ Công an nhân dân gọi những phân tích, góp ý cho chủ trương, biện pháp phòng – chống COVID 19 là… “luận điệu xảo trá” (5).
Thông tấn xã Việt Nam thì lên án những đề nghị như không nên xịt thuốc sát trùng tràn lan, không nên cưỡng bức xét nghiệm, không nên tổ chức mở các trại tập trung cách ly những người nghi ngờ bị nhiễm COVID 19, không nên cô lập các khu dân cư… là… “tận cùng của sự thâm độc” (6). Tạp chí Cộng sản xếp các phân tích, góp ý là “tung tin giả mạo, xuyên tạc tình hình, mưu toan gieo rắc tâm lý hoài nghi, gây bất ổn an ninh, trật tự, an toàn xã hội, cần phải vạch trần bản chất những âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch” (7). Các Giáo sư, Tiến sĩ làm việc trong những Học viện Chính tri liên tục khẳng định Việt Nam là “điểm sáng”, là “quốc gia duy nhất có thể biến nguy thành cơ” (8).
Thậm chí, có cơ quan truyền thông như tờ Quân đội nhân dân (QĐND) xem “phản biện là phản bội” (9). Ở mục giới thiệu bài tham dự cuộc thi “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới” hồi hạ tuần tháng 9 năm 2021, sau khi lên án việc “lợi dụng dịch bệnh cho mưu đồ chính trị”, tờ QĐND khẳng định “thần tốc xét nghiệm trên diện rộng” là sáng suốt vì… “một đồng phòng dịch hiệu quả thì không mất hàng triệu đồng chống dịch, chưa kể đến sức khỏe, tính mạng và nhiều mất mát khác”. Đồng thời đự đoán “các thế lực thù địch chắc chắn sẽ tiếp tục có những âm mưu, thủ đoạn mới, sẽ tiếp tục đăng đàn xuyên tạc, kích động nhằm tạo ra sự hoang mang trong xã hội”…
Thế lực nào thai nghén và cho ra đời hết “giải cứu”, tới “Việt Á”? So “thế lực” đã đưa ra những phân tích về sai lầm từ chủ trương đến biện pháp phòng – chống COVID 19 tại Việt Nam kèm theo các góp ý nhằm hạn chế thiệt hại nhân mạng, tài sản và thế lực tạo ra một hệ thống cùng nhau khai thác tối đa thảm nạn để làm giàu trên tính mạng của đồng loại, sức khỏe của đồng bào thì cần cảnh giác với thế lực nào hơn? Thế lực nào nhiều “âm mưu, thủ đoạn mới” hơn, tàn nhẫn hơn? Cuối cùng, nếu tin rằng không thể tha những cá nhân đã góp phần tạo ra hết “giải cứu”, tới “Việt Á” thì tại sao lại bỏ qua cho những kẻ đã từng tán tụng, tiếp sức cho kẻ gian tác oai, tác quái? Những cá nhân, tổ chức đề cao việc chủng “vaccine phòng ngừa virus tin giả – 5K” (không tin, không bấm like, không cổ xúy bình luận, không kích động, không chia sẻ thông tin sai lệch) cho công chúng để giành giữ độc quyền “tuyên truyền”, độc quyền “lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích” của xứ sở này, dân tộc này để “vinh thân, phì gia”?
Chú thích
(4) https://tuoitre.vn/23-tinh-thanh-duoc-yeu-cau-than-toc-xet-nghiem-hon-nua-20210908180443045.htm
(8) http://hvctcand.edu.vn/video/khong-the-xuyen-tac-no-luc-phong-chong-dich-covid-19-o-viet-nam-165
