Soạn lại giấy tờ tùy thân, vô tình thấy tấm hình thẻ chụp cách đây gần hai mươi năm. Chợt nhớ lại ngành học một thời từng là đam mê, qua gần hai mươi năm, tôi tưởng chừng đã lãng quên nó.
Tấm hình thẻ này dùng để đi học, người viết từng học qua ngành công nghệ thông tin, chương trình kỹ thuật viên CNTT của Đại Học Bách Khoa.
Sau y học, CNTT là ngành học mà người viết rất thích, có một dạo, nhen nhóm suy nghĩ là bỏ ngành y để chuyên tâm vào CNTT, dù lúc đó đã tốt nghiệp y khoa. Vì thời đó, không như bây giờ, đi làm bên mảng CNTT phải cần toàn thời gian, chứ không thể làm bán thời gian được. Cả CNTT và y khoa đều cần làm việc một cách chuyên tâm thì mới có hiệu quả công việc, vậy nên chỉ có thể chọn một.
Những năm người viết đi học ngành CNTT, lúc đó vẫn còn ít người học ngành này vì nó tương đối là ngành mới, khô khan và khó nuốt. Đặc biệt là người nữ ít ai học. Phương tiện thì không đa dạng như bây giờ, sắm được cái computer để học cũng là vấn đề vì giá cả còn rất mắc, dung lượng HDD, tốc độ xử lý CPU còn thấp.
Ngày đầu tiên nộp hồ sơ để nhập học, tôi đưa hồ sơ cho thầy ở phòng giáo vụ, có một thầy đang ngồi đó, chắc là ngồi chơi với thầy giáo vụ, thầy này nhìn tôi rồi hỏi, “em nộp hồ sơ cho ai?”. Tôi đáp, dạ là em nhập học. Thầy nhìn tôi rồi hỏi lại, em suy nghĩ kỹ chưa? Chứ trước giờ lớp học này mở mấy khóa rồi mà chưa có nữ tốt nghiệp, có vài em nữ nhập học được vài tháng rồi bỏ, như vậy tốn công sức, thời gian và tiền bạc lắm. Tôi cười, dạ em thích ngành này, em nghĩ em không bỏ đâu thầy. Thầy nói tiếp, em quyết định rồi tùy em, sau này đừng trách là mấy thầy không nói trước. Trên đường về tôi thắc mắc, sao mà nghe nghiêm trọng vậy, chỉ là học thôi mà!
Người thầy đó là thầy dạy môn Excel và lập trình Visual Basic của lớp tôi sau đó, cực kỳ khó tính. Lớp có 40 học viên, chỉ có hai người nữ, tôi và một người nữa. Đúng như thầy nói, khoảng 3 tháng sau, khi chương trình bắt đầu học về lập trình, bạn nữ “nuốt” không nổi vì quá khô khan nên nghỉ học. Tôi đương nhiên trở thành “hoa hậu” của lớp! Vì đã có ấn tượng về tôi vào buổi gặp đầu tiên, lại thấy tôi có khả năng tiếp thu tốt nên thầy “cưng” tôi nhất. Hổng cưng sao được khi trong lớp chỉ có một học viên nữ!
Chương trình của khóa học này, học “bá ban võ nghệ”, từ phần cứng cho đến phần mềm, từ tin học văn phòng cho đến lập trình cơ bản, sửa chữa, cài đặt, lắp ráp máy tính, đồ họa, thiết kế web, lập trình web động ASP,…học muốn chóng mặt.
Học xong chương trình, bữa đi liên hoan chia tay, mấy thầy chúc mừng cả lớp, đặc biệt là tôi, thầy nói, từ khi trường mở khóa KTV CNTT này, em là học viên nữ đầu tiên tốt nghiệp, xem như cũng là điều đặc biệt, em có đam mê như vậy, sau này tiếp tục nâng cao lên nếu em muốn. Mấy thầy cũng biết là tôi có bằng y khoa rồi. 
Sau đó, tôi tiếp tục học chương trình cử nhân CNTT của trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên, tương tự như bên Bách Khoa, lớp học cũng chỉ có vài người nữ. Học được hai năm thì tôi nghỉ vì có chuyện gia đình. Vừa yếu tố đó, vừa bắt buộc phải chọn một trong hai ngành, y khoa và CNTT, tôi chọn y khoa dù trong lòng “rớm máu”. Nếu như thời điểm bây giờ, thì không phải quyết định khó khăn như vậy, không bắt buộc phải chọn một, thời nay, có thể làm việc bên y khoa và làm thêm bên CNTT. Thời kỳ đó, không đa dạng như bây giờ, tốt nghiệp ra chỉ có thể đi làm ở những công ty về CNTT và phải làm việc toàn thời gian.
Nhắc lại một thời đáng nhớ với đam mê của bản thân, đồng thời điểm sơ lược qua về sự phát triển của ngành CNTT. Đây là ngành đặc thù, vì nó phát triển nhanh chóng và phải cập nhật liên tục, người học hoặc làm việc trong ngành này nếu không cập nhật sẽ trở nên lạc hậu.
CNTT là một trong những ngành chuyên môn quan trọng bậc nhất, đóng vai trò chủ đạo trong mạng lưới truyền thông, đất nước nào có mạng lưới CNTT phát triển thì xem như lá chắn vững chắc cho an ninh quốc gia.
Gián điệp an ninh mạng luôn là sự sợ hãi của con người, khi mà CNTT ngày càng nâng cao khả năng kết nối và khai thác thông tin cá nhân tính chất toàn cầu. Tôi đã có vài bài viết nói về “gián điệp công nghệ thông tin” này, chủ yếu là Trung Quốc. CNTT là con dao hai lưỡi nguy hiểm, không có nó, thế giới không phát triển, nhưng càng phát triển thì khả năng thông tin cá nhân của con người như bị “lột trần” giữa thanh thiên bạch nhật là điều khó tránh. Vậy nên, nếu có thể, mỗi người nên trang bị cho mình kiến thức cơ bản về CNTT để bảo vệ chính bản thân mình.
HUỲNH THỊ TỐ NGA
Nov 18, 2023
Hình thẻ với khuôn mặt mộc ngây thơ “vô số tội”.
