Tran Khai Thanh Thuy
Đang mơ màng trong giấc ngủ muộn màng và trằn trọc, bỗng chuông điện thoại réo vang, mình choàng dạy nghe cô con gái thông báo chiều thứ bảy sẽ từ San Fransisco về thăm mẹ…Trò chuyện thân mật một lúc, vừa buông máy thì nghe tin Nguyễn Lân Thắng nhận án tù: 6 năm kèm 2 năm quản chế, liền quyết định phải dẹp bỏ tất cả để viết về Thắng – Một thành viên của gia đình Nguyễn Lân vốn nổi tiếng trong quốc nội. Theo nhận xét chủ quan của mình , đây có thể coi như một hiện tượng thứ 2 sau tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ, một hiện tượng mà nhà thơ Bùi Chí Vinh đã có lần thể hiện ( đại ý)
Cha cống hiến cả đời cho kháng chiến
Con góp phần phá sản những đam mê.
Ai cũng biết bố đẻ và bố nuôi của anh Vũ là bộ trưởng bộ văn hóa Cù Huy Cận và ông hoàng thơ tình Xuân Diệu. Hai con người góp không ít chất xám, tư tưởng sáng suốt, vĩ đại của mình trong việc bảo vệ thành trì xã hội chủ nghĩa, chống đế quốc Mỹ… Vậy mà vừa chớm sang thiên niên kỷ thứ 3( Đầu năm 2000) cậu quý tử của hai vị “ khai quốc công thần” này lại lớn tiếng hô: “Liên minh với Mỹ là mệnh lệnh của thời đại”. Rồi Chủ nghĩa xã hội phản dân chủ, Chủ nghĩa xã hội phản dân tộc. Chủ nghĩa xã hội chống lại con người. Chủ nghĩa xã hội chỉ mang lại đói nghèo và tham nhũng. Cho nên nhất định phải từ bỏ chủ nghĩa Xã hội v.v và v.v
Còn Nguyễn Lân Thắng- cháu nội của cụ Nguyễn Lân – bộ trưởng bộ giáo dục Việt Nam từ sau 1945, người viết từ điển Việt Nam – người tạo ra 8 bộ óc thông minh, kỳ tài trong xã hội Việt Nam, Từ Nguyễn Lân Tuất , Nguyễn Lân Dũng, Nguyễn Tề Chỉnh, Nguyễn Lân Hùng, Nguyễn Lân Cường, Nguyễn Lân Tráng, Nguyễn Lân Việt v.v một gia đình nổi tiếng vì thành tích vượt khó, hiếu học , đạt được những thành tựu vô cùng cao quý trong xã hội Việt Nam, cũng là gia đình nhiều lần đón các lãnh đạo Việt Nam đến thăm , lại sinh ra một “nghịch tử” Nguyễn Lân Thắng, một người bị dư luận viên trong chế độ cộng sản cho là vừa đáng thương, vừa đáng giận vì “ông nội dồn bao tâm huyết trí tuệ vào việc viết sách, còn thằng cháu đích tôn , đích thực của dòng họ lại cam tâm đốt sách, rồi” kẻ gặm nát bảng vàng truyền thống của dòng họ Nguyễn Lân”, kẻ “táng tận lương tâm, “dân chủ cuội”, “một con sâu làm hỏng nồi canh thơm ngon, bổ dưỡng nức tiếng trong đại gia đình Nguyễn Lân v.v
Từng hân hạnh quen biết hầu hết những nhân vật nổi tiếng trong gia đình này( Trừ Nguyễn Lân Tráng và Nguyễn Lân Việt), từng nhận được những lời phản đối từ nhẹ nhàng đến gay gắt của hai thành viên trong gia đình ( thầy Nguyễn Lân Hùng và nhà khảo cổ Nguyễn lân Cường) mình biết , để được đi trên con đường đấu tranh dân chủ này, “quyết chiến đấu đến cùng để bảo vệ mái nhà tổ quốc cho con gái” Thắng đã phải đấu tranh tư tưởng và kiên định ghê gớm lắm mới có thể tự đứng vững và “không bỏ cuộc” như phát ngôn( thực chất là sự lập ngôn của Thắng): “Trong tình huống xấu nhất, những kẻ bạo quyền phải tiêu diệt ta, hãy tự hào và bước tới lãnh nhận vì tấm thân này đã hy sinh cho cái chung và sống một cuộc đời không bỏ cuộc”.
Đà bay của thế hệ sau bao giờ cũng cao xa hơn đà bay của thế hệ trước, càng yêu mến quý trọng tấm gương của cụ Nguyễn Lân và 8 người con của cụ bao nhiêu, mình càng nể phục Thắng bấy nhiêu vì đã vượt lên trên những định kiến hẹp hòi, những che chắn bảo thủ, khiên cưỡng của rất nhiều thành viên trong gia đình, cốt để Thắng quên đi trách nhiệm công dân của mình trước sự tồn vong của đất nước, quê hương… Thật đúng với cái tên của Thắng, sẵn sàng làm một dòng sông chảy ngược, mãnh hổ đi một mình, đại bàng bay ngược gió để chống lại sự bất công, u tối của thời đại cộng sản.
Trước ngày xử án, mình có trao đổi vài dòng với Lê Bích Vượng- vợ Thắng, không hiểu sao lúc đó mình tin rằng chắc chắn Thắng chỉ bị xử bằng thời gian ngồi tù , như lần tù đầu tiên của mình- vì cả dòng họ Nguyễn Lân nhiều ảnh hưởng , đóng góp đến thế , lẽ nào Đảng vuốt mặt mà không nể chỗ “gồ ghề”, đặc biệt lại xử kín nữa, và Vượng cũng hy vọng như thế, không ngờ cái án 6 năm từ tòa án cộng sản rơi xuống, mình tin Vượng choáng váng, bàng hoàng hơn cả mình khi bị tòa tuyên án lần thứ hai, 42 tháng tù…Đúng là “ năm tháng đắng cay hơn, năm tháng nhọc nhằn hơn”, với hai đứa con còn nhỏ, dại, lại thiếu chồng, gánh nặng trên vai vốn đã trĩu gánh ưu phiền trong suốt tám tháng trời chồng bị bắt , giờ lại càng trĩu gánh ưu phiền, nhọc nhằn, dằng dặc, lê thê hơn nữa… Chỉ mong sau giây phút choáng váng, bàng hoàng vì bản án cay nghiệt , nặng nề, oan trái, Vượng sẽ dần lấy lại sự can đảm, bình tĩnh, dù phải gầy mòn, oan khuất , vẫn son sắt để trụ vững, âm thầm ủng hộ chồng trong việc quẩy gánh non sông.
Không bỏ cuộc Vượng ơi, việc làm của Thắng đã thức tỉnh bao nhiêu con người trong cuộc đấu tranh chống bạo quyền cộng sản. Không gian sống của Thắng đang bị thu nhỏ trong hàng rào, chấn song lạnh lẽo của nhà tù nhưng hàng rào nhân ái cả trong và ngoài nước đang mở rộng với ba mẹ con Vượng…
Cũng hy vọng người thầy đáng kính của mình – giáo sư , phó tiến sĩ Nguyễn Lân Hùng sau sự việc này sẽ hiểu mình hơn và vẫn coi mình là cô học trò nghịch ngợm, yêu quý như ngày nào .
North California April 12- 2003
TKTT
