TTO – Theo kịch bản được bà Letitia James đưa ra, Tổng thống Donald Trump sẽ từ chức trước khi kết thúc nhiệm kỳ. Phó tổng thống Mike Pence sẽ lên thay và ra lệnh ân xá cho ông Trump cùng gia đình của ông.
Tổng thống Trump đã từng tuyên bố ông có “quyền tuyệt đối” nếu muốn tự ân xá – Ảnh: REUTERS
“Các chuyên gia pháp lý đã chỉ ra việc ông Trump không thể tự ân xá. Những gì ông ta có thể làm là từ chức và cho phép phó tổng thống Pence ra lệnh ân xá cho mình. Tôi nghĩ Trump sẽ tìm cách ân xá cho các thành viên trong gia đình ông ta và một số cá nhân, cộng sự thân thiết trong chính phủ trước khi bước xuống”, bà James nêu suy đoán ngày 8-12.
Những nhận định về việc ông Trump sẽ tự ân xá bản thân trước khi rời khỏi Nhà Trắng ngày càng nhiều. Cựu phó tổng thống Joe Biden, người được truyền thông Mỹ tuyên bố là tổng thống đắc cử, trước đó cam kết sẽ không điều tra ông Trump sau khi nhậm chức.
Không lâu trước khi Tổng thống Richard Nixon từ chức vào năm 1974, Bộ Tư pháp Mỹ đã ban hành một bản ghi nhớ, trong đó viết rõ “theo quy tắc cơ bản rằng không ai có thể là thẩm phán trong trường hợp của chính mình, tổng thống không thể ân xá cho chính mình”.
Bản ghi nhớ tiếp tục phác thảo một kịch bản trong đó tổng thống sẽ tuyên bố bản thân “tạm thời không thể thực hiện các nhiệm vụ” theo Tu chính án thứ 25. Phó tổng thống, chiếu theo quy định sẽ trở thành tổng thống lâm thời và hoàn toàn có quyền ban lệnh ân xá.
Ân xá là một đặc quyền của tổng thống Mỹ. Ông Trump đã thực hiện ân xá cho các cộng sự của ông, gần đây nhất là Michael T. Flynn bị kết án tù vì khai man trước quốc hội.
Theo báo New York Times, nếu ông Trump tự ân xá cho mình, đây sẽ là vụ việc chưa từng có tiền lệ. Tuy nhiên, theo tổng chưởng lý New York, ông Trump sẽ nhờ người khác làm thay việc này.
“Tôi nghi ngờ vào một thời điểm nào đó, Trump sẽ từ chức và nhờ phó tổng thống Pence ân xá. Điều mọi người cần nhớ và hiểu ở đây là tuy được ân xá khỏi các tội liên bang, nhưng ông ta sẽ không thoát được việc bị truy tố ở cấp tiểu bang”, bà James khẳng định.
Theo báo Newsweek, bà James đang tiến hành một cuộc điều tra dân sự về các hoạt động của ông Trump ở New York. Ông Trump có thể đối mặt với rắc rối pháp lý ở những bang khác nếu rời Nhà Trắng, theo đài CNN.
Mặc dù bà James cho biết “đại đa số” các chuyên gia pháp lý đồng ý rằng các tổng thống không thể ân xá cho chính họ, vẫn chưa rõ tòa án sẽ nhìn nhận sự việc như thế nào nếu ông Trump thực hiện bước đi vô tiền khoáng hậu như vậy.
Nếu ông Trump thực sự làm như những gì bà James suy đoán, dựa trên Tu chính án thứ 25, ông vẫn có thể trở lại Nhà Trắng sau một thời gian ngắn. Tu chính án này quy định việc phó tổng thống làm tổng thống tạm quyền sẽ chấm dứt khi tổng thống gởi thông báo tới quốc hội, khẳng định bản thân đã có đủ khả năng đảm nhận lại nhiệm vụ.
Phó tổng thống George H. W. Bush trở thành quyền tổng thống theo cách này. Ông chính thức giữ cương vị này trong 8 giờ đồng hồ ngày 13-7-1985 khi Tổng thống Ronald Reagan phải thực hiện phẫu thuật ung thư.
DUY LINH
