Lực lượng đối lập đang được lãnh đạo bởi Hayat Tahrir al-Sham, một nhóm Hồi giáo và nhánh của al-Qaeda
UGUR YILDIRIM/ DIA IMAGES/GETTY IMAGES
Lãnh đạo phiến quân Syria thề sẽ truy tố các quan chức chế độ cũ vì tội tra tấn, tội ác chiến tranh
Ahmed al-Sharaa cho biết phần thưởng sẽ được trao cho những người giao nộp các thành viên quân đội và an ninh cấp cao có liên quan đến tội phạm, sẽ tìm cách đưa những người đã trốn ra nước ngoài trở về
Theo AFP
10 tháng 12 năm 2024
DAMASCUS, Syria
Hôm thứ Ba, thủ lĩnh phiến quân Hồi giáo Syria đã tuyên bố sẽ truy tố các cựu quan chức chính phủ cấp cao chịu trách nhiệm về tra tấn và tội ác chiến tranh, một ngày sau khi ông bắt đầu các cuộc đàm phán về việc chuyển giao quyền lực sau khi Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ.
Assad đã chạy trốn khỏi Syria khi liên minh đối lập do người Hồi giáo lãnh đạo tiến vào thủ đô Damascus, chấm dứt một cách ngoạn mục năm thập kỷ cai trị tàn bạo của gia tộc ông vào Chủ Nhật.
Ông ta đã giám sát cuộc đàn áp phong trào dân chủ nổ ra vào năm 2011, châm ngòi cho một cuộc chiến khiến ít nhất 500.000 người thiệt mạng và buộc một nửa đất nước phải rời bỏ nhà cửa, hàng triệu người trong số họ phải tìm nơi tị nạn ở nước ngoài.
SẼ CÓ CUỘC TRUY LÙNG THANH TRỪNG HÀNG LOẠT
“Chúng tôi sẽ không ngần ngại truy cứu trách nhiệm những tên tội phạm, kẻ giết người, các sĩ quan an ninh và quân đội tham gia tra tấn người dân Syria”, thủ lĩnh phiến quân Abu Mohammed al-Golani, hiện đang sử dụng tên thật là Ahmed al-Sharaa, cho biết trong một tuyên bố trên Telegram vào thứ ba.
nhà lãnh đạo Syria Bashar al-Assad.
Ông cho biết: “Chúng tôi sẽ trao thưởng cho bất kỳ ai cung cấp thông tin về các sĩ quan quân đội và an ninh cấp cao có liên quan đến tội ác chiến tranh”, đồng thời nói thêm rằng chính quyền mới sẽ tìm cách đưa các quan chức đã trốn ra nước ngoài trở về.
Theo một tuyên bố trước đó trên Telegram, Sharaa đã có cuộc hội đàm vào thứ Hai với thủ tướng sắp mãn nhiệm Mohammed al-Jalali “để phối hợp chuyển giao quyền lực nhằm đảm bảo cung cấp các dịch vụ” cho người dân Syria.
Trong khi Syria đã ở trong tình trạng chiến tranh trong hơn 13 năm, chính phủ đã sụp đổ chỉ sau vài ngày trong một cuộc tấn công chớp nhoáng do nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham (HTS) của Sharaa lãnh đạo.
ẤC MỘNG NHÀ TÙ
Cốt lõi của hệ thống cai trị mà Assad thừa hưởng từ cha mình là Hafez là một hệ thống nhà tù và trại giam tàn bạo được sử dụng để loại bỏ những người bất đồng chính kiến bị nghi ngờ đi ngược lại đường lối của đảng Baath cầm quyền.
Hàng ngàn người Syria đã tập trung vào thứ Hai bên ngoài một nhà tù gắn liền với những tội ác tồi tệ nhất dưới thời chế độ Assad để tìm kiếm người thân, nhiều người trong số họ đã bị giam giữ nhiều năm tại cơ sở Sednaya bên ngoài Damascus, các phóng viên AFP cho biết.
Lực lượng cứu hộ từ nhóm Mũ bảo hiểm trắng Syria trước đó cho biết họ đang tìm kiếm những cánh cửa bí mật hoặc tầng hầm tiềm tàng ở Sednaya.
“Tôi chạy như điên” để đến nhà tù, Aida Taha, 65 tuổi, cho biết khi đang tìm anh trai mình, người đã bị bắt vào năm 2012.
“Nhưng tôi phát hiện ra rằng một số tù nhân vẫn còn ở tầng hầm. Có ba hoặc bốn tầng dưới lòng đất.”
Đám đông tù nhân được trả tự do lang thang trên đường phố Damascus với những dấu hiệu đặc trưng của sự thử thách: bị thương vì tra tấn, suy yếu vì bệnh tật và gầy gò vì đói.
CHÚNG TA ĐÃ TÁI SINH
Tại trung tâm Damascus vào thứ Hai, bất chấp mọi bất ổn về tương lai, niềm vui vẫn hiện hữu rõ rệt.
“Thật không thể diễn tả được. Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ cơn ác mộng này sẽ kết thúc. Chúng tôi đã tái sinh”, Rim Ramadan, 49 tuổi, một công chức tại Bộ Tài chính, nói với AFP.
“Chúng tôi đã sợ hãi trong suốt 55 năm nói chuyện, ngay cả ở nhà. Chúng tôi từng nói rằng tường có tai,” Ramadan nói, trong khi mọi người bóp còi xe và phiến quân bắn súng lên trời.
Quốc hội Syria, trước đây ủng hộ Assad giống như thủ tướng, cho biết họ ủng hộ “ý chí của người dân xây dựng một đất nước Syria mới hướng tới tương lai tốt đẹp hơn được quản lý bởi luật pháp và công lý”.
Đảng Baath cho biết họ sẽ ủng hộ “giai đoạn chuyển tiếp ở Syria nhằm bảo vệ sự thống nhất của đất nước”.
Logo của đài truyền hình nhà nước Syria trên ứng dụng nhắn tin Telegram hiện hiển thị cờ của quân nổi dậy.
Trong cuộc tấn công phát động ngày 27 tháng 11, quân nổi dậy gặp rất ít sự kháng cự khi họ giành lại từng thành phố từ tay Assad, mở cửa các nhà tù trên đường đi và giải thoát hàng nghìn người, nhiều người trong số họ bị giam giữ vì tội chính trị.
Một số người, như Fadwa Mahmoud, có chồng và con trai mất tích, đã đăng lời kêu cứu trên mạng xã hội.
“Các người ở đâu, Maher và Abdel Aziz? Đã đến lúc tôi nghe tin tức của các người. Ôi Chúa ơi, xin hãy quay lại,” Mahmoud, bản thân bà cũng là một cựu tù nhân, viết.
Có nguồn gốc từ nhánh Al-Qaeda tại Syria, HTS bị các chính phủ phương Tây coi là một nhóm khủng bố nhưng đã tìm cách làm dịu hình ảnh của mình trong những năm gần đây.
Đức và Pháp cho biết trong một tuyên bố rằng họ sẵn sàng hợp tác với giới lãnh đạo mới của Syria “trên cơ sở các quyền cơ bản của con người và bảo vệ các nhóm thiểu số về sắc tộc và tôn giáo”.
Thủ tướng Anh Keir Starmer, tại Saudi Arabia vào thứ Hai, cho biết HTS phải từ chối “chủ nghĩa khủng bố và bạo lực” trước khi Anh có thể hợp tác với nhóm được London chỉ định là “khủng bố”.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Washington, Antony Blinken, cho biết Hoa Kỳ – với hàng trăm quân ở Syria tham gia liên minh chống lại nhóm thánh chiến Nhà nước Hồi giáo – quyết tâm ngăn chặn IS tái lập nơi ẩn náu an toàn.
Blinken cho biết: “Chúng tôi có lợi ích rõ ràng trong việc thực hiện những gì có thể để tránh sự chia cắt Syria, tình trạng di cư hàng loạt khỏi Syria và tất nhiên là việc xuất khẩu chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan”.
ASSAD PHẢI CHỊU TỘI
Liên Hợp Quốc cho biết bất kỳ ai nắm quyền ở Syria đều phải buộc chế độ Assad phải chịu trách nhiệm. Nhưng cách nhà lãnh đạo bị lật đổ có thể phải đối mặt với công lý vẫn chưa rõ ràng, đặc biệt là sau khi Điện Kremlin từ chối xác nhận các báo cáo của các hãng thông tấn Nga rằng ông đã trốn sang Moscow vào thứ Hai.
Tuy nhiên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết nếu Nga cấp quy chế tị nạn cho Assad và gia đình ông ta thì đó sẽ là quyết định của Tổng thống Vladimir Putin.
Đại sứ quán Syria tại Moscow đã kéo cờ của phe đối lập lên, và Điện Kremlin cho biết sẽ thảo luận về tình trạng các căn cứ của mình tại Syria với chính quyền mới.
Nga đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì quyền lực của Assad bằng cách can thiệp trực tiếp vào cuộc chiến bắt đầu từ năm 2015 và cung cấp sự yểm trợ trên không cho quân đội trong cuộc nổi loạn.
