Phạm Thanh Nghiên
Sau hơn một thập kỷ quan sát, chứng kiến và cả tham gia một số hoạt động cổ vũ cho nhân quyền, tôi nhận ra một điều vừa thú vị nhưng cũng đầy cay đắng rằng: Những người hoạt động nhân quyền khi bị bắt giam thường phải đối mặt với hai bản án.
Một, là bản án của CHẾ ĐỘ ĐỘC TÀI, và hai, chính là bản án của CÔNG LUẬN áp đặt lên mình. Người yêu mến, đồng tình thì khen ngợi, thậm chí ca ngợi, bày tỏ sự đồng cảm hay bênh vực cho dù “nhân vật” có thể hiện thái độ “không cứng lắm” ( ví dụ nhận “tội” chẳng hạn ) trước toà- một hành động ít được công luận mong chờ. Kẻ không ưa, thậm chí đố kị, ghét (có nhiều lý do trong đó không loại trừ cả sự hiểu lầm …) thì bản án công luận dành cho “đương sự” khắc nghiệt vô cùng.
Nếu bạn “nhận tội” trước toà thì kể như … xong, miễn bình luận. Nếu bạn thể hiện thái độ cam đảm trước toà và trong suốt thời gian ở tù, chưa chắc những người “không ưa” bạn sẽ có suy nghĩ khác, tích cực hơn về bạn. Chưa biết chừng còn dính “nghi án” hai mang, thậm chí “giả vờ” đi tù hay bla bla bla.
Kết luận, trong một số trường hợp thì BẢN ÁN CÔNG LUẬN nghiệt ngã và khó khăn không kém BẢN ÁN CHẾ ĐỘ ĐỘC TÀI. Người thật sự bản lĩnh và có tấm lòng ngay thẳng là người biết rõ việc làm, vị thế, lý tưởng của mình.
Hơn 10 năm qua, bao nhiêu người bị vào tù, bị kết tội, bao nhiêu người đã kiên cường và tiếp tục tranh đấu cho những giá trị tốt đẹp. Cũng có một vài người lặng lẽ rút lui vì nhiều lý do khác nhau. Họ đều là những con người đáng trân trọng.
Là một người hoạt động chung với Nguyễn Ngọc Như Quỳnh trong Mạng Lưới Blogger Việt Nam, tôi sẽ không đoán trước thái độ của Quỳnh trước phiên toà như đã từng giữ thái độ như thế trước mỗi phiên toà cộng sản “xét xử” người yêu nước.
Tôi cũng không tin sẽ có một phiên toà công bằng của chế độ dành cho Quỳnh bởi nếu trên đất nước này có luật pháp, có công bằng thì đã không có những người tù lương tâm như Quỳnh và bao người khác. Nhưng, tôi vẫn tin Quỳnh là người bản lĩnh như đã từng như thế và nếu có một bản án khác thiếu công tâm ngoài bản án của chế độ, tôi tin Quỳnh vẫn luôn là người ngay thẳng và tự tin, thêm một chút sâu lắng và mặn mà của những khổ luyện trong ngục tù.
