RFA
Mấy ngày qua, cư dân mạng bàn tán xôn xao về chuyện liệu ông Trịnh Xuân Thanh đã đến cơ quan an ninh Việt Nam để đầu thú hay bị bắt cóc về nước giống như thông báo của nước Đức, nơi ông Thanh lẩn trốn khi bị truy nã.
“Bắt cóc” hay “đầu thú”?
Ngày 2 tháng tám 2017, Bộ ngoại giao Đức ra lệnh trục xuất quan chức tình báo Việt Nam làm việc ở thủ đô Berlin, vì cho rằng cơ quan tình báo Việt Nam đã tổ chức bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh một cách bất hợp pháp trên đất Đức để giải về Việt Nam.
Trên trang Facebook của đài RFA, một người có nick Dũng Hoàng Lý tỏ ra không hài lòng với cách hành xử của an ninh Việt Nam và lo ngại cho mối quan hệ ngoại giao của hai nước sau sự việc này:
Thật nhục nhã! đây cũng là cái điềm dành cho một chế độ sắp phá sản nên mới xảy ra những chuyện ngoài ý muốn, rồi thì hoạ vô đơn chí trong bối cảnh tứ bề thọ địch tai hoạ triền miên!
Chủ tài khoản Facebook Nguyen Van Cam cũng bày tỏ sự bức xúc trước cách hành xử mà ông gọi là “côn đồ” và yêu cầu Đức trục xuất đại sứ Việt Nam về để “giáo dục lại”:
Tôi nghĩ nên trả đại sứ quán về để … giáo dục lại, cái đó thật sự là làm ảnh hưởng đến hình ảnh đất nước, đất nước ta ôn hòa văn minh không phải côn đồ!
Bạn Vũ Thị Hà đưa ra một bình luận rất hài hước, nhận được hàng trăm lượt thích trên trang mạng RFA như sau:
Hôm nọ mình đọc báo nghe thấy là Trịnh xuân thanh ra đầu thú mà, chắc bọn Đức tung tin vịt bảo là đảng ta bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở sở thú, có khi nào các báo của đảng ta có sự nhầm nhọt giữa sở thú và đầu thú không nhỉ?
Cũng trên trang Facebook của RFA, rất nhiều người lên án hành động của Đức khi không phối hợp với Việt Nam để bắt giữ tội phạm nguy hiểm như ông Thanh mà lại quay sang trách cứ Việt Nam.
Đáp lại những lời phê bình này, một tài khoản có tên Đời Tự Dolên tiếng:
Việc đã rõ như vậy rồi mà vẫn có nhiều thành phần cổ xúy cho hành động của Việt Nam, tôi yêu nước nhưng không cổ vũ cho những hành động sai trái, đây là Đức nhé, chứ gặp Mỹ của anh Trump hay Nga của bác Putin xem, Việt Nam sấp mặt ngay!
“Đó thật sự là làm ảnh hưởng đến hình ảnh đất nước, đất nước ta ôn hòa văn minh không phải côn đồ!”
– Facebooker Nguyen Van Cam
Trong một thông cáo báo chí hôm 2/8, Bộ Ngoại giao Đức đã yêu cầu chính phủ Hà Nội phải ngay lập tức trả lại ông Trịnh Xuân Thanh về nước này và thực hiện thủ tục dẫn độ hợp pháp.
Trước thông tin này, Facebooker Hiếu Đỗ Thanh nói rằng Việt Nam không nên trả lại ông Thanh vào lúc này mà nên giảng hòa để mọi chuyện êm xuôi:
Về lâu về dài, nếu hòa hoãn thì mọi sự sẽ êm xuôi, vì rằng dễ gì có một Thanh thứ hai để bắt nữa trên đất Đức? Do vậy tốt nhất là Việt Nam nên im lặng hòa hoãn, không làm phức tạp thêm vấn đề, tất nhiên không thể thả tội phạm một khi đã bị bắt. Nhưng bây giờ chưa là lúc phải xử.
Còn bạn Nhương Nguyên thì lại nghĩ rằng Việt Nam nên trả lại ông Thanh về Đức để gìn giữ quan hệ hai nước:
Chỉ có trị tội tay nào nghĩ ra việc làm này rồi đem trả ông Thanh cho Đức sau đó xin lỗi người ta. Tiếp theo có thể là đàm phán giữa hai nước về dẫn độ là xong.
Đồng tình với quan điểm của Nhương Nguyên, bạn Vũ Tuân nói rằng Việt Nam nên trả ông Thanh lại nếu còn muốn được châu Âu viện trợ:
Ngậm bồ hòn mà trả Thanh về lại Đức là thượng sách nếu vẫn còn xin Euro của Châu Âu.
Phản ứng của Đức
Cùng ngày 2/8, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Đức, Martin Schaefer, nói rằng chính phủ Đức không còn nghi ngờ gì việc đại sứ quán Việt Nam và cơ quan tình báo nước này có dính líu vào vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh vào ngày 23 tháng 7 vừa qua. Theo ông, thì vụ việc có khả năng ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ hai nước một cách lớn lao, nói thêm rằng đó là việc cực kỳ làm mất lòng tin, một sự vi phạm luật pháp quốc tế và luật pháp nước Đức chưa hề có tiền lệ và gây tai tiếng.
Nói về phản ứng từ phía Đức, bạn Huy Dinh nhận xét trên trang Facebook cảu RFA như sau:
Chúng tôi hết sức quan ngại về phát ngôn gây căng thẳng của bộ ngoại giao Đức. Trịnh Xuân Thanh đã tạo ekip “hộ tống” đưa về VN đầu thú khi sáng suốt suy nghĩ về chính sách ưu việt khoan hồng của nhà nước Việt Nam. Chúng tôi luôn coi trọng tình hữu nghị và tôn trọng chủ quyền, không can thiệp vào việc nội bộ của nhau. Chúng tôi sẽ nhanh chóng điều tra xem thế lực thù địch nào nhúng tay vào vụ việc này.
Còn Jeslyn Do thì tỏ ra bất ngờ trước phản ứng từ quốc gia Âu Châu này:
Trục xuất luôn đại sứ mới kinh! Đối xử với dân quen rồi nên tưởng Đức cũng chỉ “quan ngại. À, chắc tưởng có anh hai trung Quốc chống lưng. Cứ mơ đi!
Facebooker Nguyen Nguyen Khai lại lên án hành động mà ông và nhiều dân mạng gọi là “rừng rú” của Việt Nam và tỏ ra lo ngại cho quan hệ hai nước:
Chết chưa, chơi luật rừng quen rồi, giờ dám chơi luật rừng ở Đức thì chết! Đức trục xuất đại sứ và tình báo về nước, sắp tới là đóng cửa đại sứ quán, xong cắt đứt quan hệ ngoại giao luôn.
“Trục xuất luôn đại sứ mới kinh! Đối xử với dân quen rồi nên tưởng Đức cũng chỉ “quan ngại”
– Facebooker Jeslyn Do
Một nhân vật có nickname Chau Long lại nói rằng Việt Nam nên “ăn miếng trả miếng” với Đức trong trường hợp này vì quan hệ hai nước có lợi cho cả hai bên chứ không chỉ riêng gì Việt Nam:
Việt Nam cũng cần Đức mà Đức cũng cần đến Việt Nam. Nếu Đức không quan hệ với Việt Nam nữa thì Việt Nam cũng không cần thiết. Đức làm căng thẳng thì Việt Nam cũng nên trục xuất đại sứ Đức về nước.
Trong buổi họp báo thường kỳ vào chiều ngày 3/8, phát ngôn nhân bộ Ngoại giao Việt Nam bà Lê Thị Thu Hằng nói rằng bà lấy làm tiếc về phát biểu của người phát ngôn Bộ ngoại giao Đức hôm 2/8.
Khi lời phát biểu của bà Hằng được RFA tường thuật lại trên Facebook, tài khoản Trương Khắc Tình đã bình luận như sau:
Mình thấy có vẻ đang ” cuống ” về việc xử lý vấn đề này, vì Việt Nam có vẻ nghĩ đơn giản là ” là tội phạm thì cứ thế bắt ” nhưng mà với một nước dân chủ và dân quyền cao như Đức thì đúng ra Việt Nam nên cần nhắc để tuân thủ quy định, nhưng giờ thì muộn quá rồi.
Bạn Tim Presser thì tỏ ra “ngán ngẩm” với cách phát ngôn của Bộ ngoại giao từ trước đến nay và còn “nhắc khéo” đến chuyện người dân được nói dùng dây thun quần tự tử trong đồn công an:
Phát ngôn nhạt nhẽo, ngụy biện mọi thứ, đúng bản chất của chúng nó! Nó cứ tưởng ở đâu nó cũng như ở Việt Nam! Bắt về đồn rồi nạn nhân lấy dây thun quần thắt cổ tự tự là xong ấy!
Ngay sau khi phía Đức lên tiếng về chuyện trục xuất quan chức ngoại giao của Việt Nam, nhiều người báo với RFA rằng từ khoảng 22h tối ngày 2/8 đến tận sáng ngày 3/8 họ không thể truy cập vào Facbook.
Ông Trịnh Xuân Thanh nguyên là Chủ tịch hội đồng quản trị Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí, thuộc Tập đoàn dầu khí Quốc gia Việt Nam. Sau khi rời khỏi vị trí này ông trúng cử đại biểu quốc hội tỉnh Hậu Giang, đồng thời được cử làm phó chủ tịch tỉnh này.
Vào khoảng tháng bảy năm 2016, ông Thanh trốn ra nước ngoài sau khi báo chí Việt Nam đưa ra nghi vấn tham nhũng lên tới 3300 tỉ đồng có liên quan tới ông Thanh tại Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí.
Sau đó cơ quan chức năng Việt Nam cho biết là đã phát lệnh truy nã toàn thế giới đối với ông Thanh.
Hiện tại báo chí trong nước đã đăng tải một đoạn video có cảnh ông Thanh thú nhận ông đã đầu thú để hưởng sự khoan hồng của Nhà nước Việt Nam.