Hope Yen, ngày 19 tháng 7, 2020
Translated from AP News article AP FACT CHECK: Trump bending facts on virus, Biden, economy
WASHINGTON (AP) – Tổng thống Donald Trump bám vào quan niệm sai lầm rằng coronavirus sẽ “tan biến,” ông đưa ra khẳng định không chính xác về một chuyên gia chính phủ hàng đầu, Bác sĩ Anthony Fauci, và một lần nữa khăng khăng rằng người Mỹ đang thực hiện tất cả các xét nghiệm COVID-19 cần thiết – tất cả điều đó trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình trực tuyến vào Chủ nhật nơi mà câu trả lời của ông ta thiếu sự thật.
Nhìn tổng quan về việc tổng thống thay đổi sự thật về mối đe dọa của virus, sự nhạo báng giả dối về đối thủ đảng Dân chủ Joe Biden, cũng như nền kinh tế và quân đội trong một cuộc phỏng vấn vào ngày Chủ nhật trên Fox News:
TRUMP đối đầu với FAUCI
TRUMP: “Bác sĩ Dr. Fauci ngay từ đầu đã nói là, ‘Chuyện này sẽ qua. Đừng có lo lắng về điều đó. Chuyện này sẽ qua thôi.’ Ông ta đã sai.”
SỰ THẬT: Trump đang phóng đại điều đó. Trong khi Fauci, một viên chức hàng đầu quốc gia về bệnh truyền nhiễm, nói vào tháng 1 và tháng 2 rằng người Mỹ không cần phải hoảng sợ về mối đe dọa của virus vào thời điểm đó, ông cũng khẳng định rằng tình hình đang “biến hóa” và các quan chức y tế cộng đồng đang giải quyết mối nguy hiểm một cách nghiêm túc.
“Ngay bây giờ, rủi ro vẫn còn thấp, nhưng điều này có thể thay đổi, tôi đã nói đi nói lại nhiều lần,” ông Fauci nói với NBC vào ngày 29 tháng 2. Ông cho rằng nếu các trường hợp lan rộng ở địa phương, nó có thể trở thành “một ổ dịch lớn.”
“Khi bạn bắt đầu thấy sự lan rộng ở địa phương, điều này có thể khiến bạn thay đổi và buộc bạn chú ý nhiều hơn đến những việc sẽ bảo vệ bản thân khỏi sự lây lan,” ông Fauci đã nói.
Ông ấy chưa bao giờ tuyên bố rằng virus sẽ chỉ tự “vượt qua” hay tự biến mất.
Trong bức ảnh ngày 22 tháng 4 năm 2020 này, Tổng thống Donald Trump đang theo dõi Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia, nói về coronavirus trong Phòng họp báo của James Brady tại Nhà Trắng ở Washington.
Hình: (AP Photo/Alex Brandon)
TRUMP: “Bác sĩ Dr. Fauci đã bảo tôi đừng cấm Trung Quốc, vì đó sẽ là một sai lầm lớn. Tôi đã làm điều đó rồi còn làm hơn cả lời kiến nghị của ông ấy.”
SỰ THẬT: Điều đó là không chính xác. Fauci đã bộc lộ về một số bảo lưu lúc đầu về các hạn chế du lịch đối với Trung Quốc, nhưng ông vẫn đã ủng hộ quyết định này vào thời điểm nó được đưa ra.
Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Alex Azar, là điều phối viên của đội đặc nhiệm coronavirus Nhà Trắng vào thời điểm đó và đã tuyên bố hạn chế đi lại, ông Trump đã đưa ra quyết định vào cuối tháng 1 sau khi chấp nhận lời “đề nghị về đồng phục của các quan chức y tế công cộng tại HHS.”
Trong khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chống lại việc lạm dụng các hạn chế du lịch, Azar đã nói với các phóng viên hồi tháng 2 rằng các viên chức y tế từ bộ phận của ông đã đưa ra “một đề nghị được xem xét, mà tôi và tổng thống đã thông qua” trong nỗ lực làm chậm sự lây lan của virus.
—
TRUMP: “Cuối cùng tôi cũng sẽ đúng thôi. Ông biết tôi đã nói là ‘nó (virus) sẽ tan biến.’ Và tôi sẽ nói lại lần nữa. Nó sẽ tan biến đi và tôi vẫn sẽ đúng.”
TRUMP: “Chúng ta sẽ dập tắt ngọn lửa. … Nó sẽ bị kiểm soát.”
SỰ THẬT: “Con virus sẽ không biến mất,” theo lời nói của Fauci. Nó cũng không thể được xem là “dưới sự kiểm soát,” và ngọn lửa của nó đã “lan tỏa” khi các ca nhiễm tăng trưởng ở các mức cao kỷ lục mới mỗi ngày.
Số ca nhiễm được xác nhận tại Hoa Kỳ đã gia tăng mỗi ngày trong tháng qua, tới mức hơn 70,000 ca trong tuần qua, theo số liệu được lưu giữ từ Johns Hopkins University. Con số này thậm chí còn cao hơn những gì cả nước đã trải qua từ giữa tháng 4 cho đến đầu tháng 5, khi tỷ lệ tử vong tăng mạnh.
Fauci đã cảnh báo rằng sự gia tăng trên toàn miền Nam và Tây có thể khiến cả nước gặp rủi ro và các bệnh truyền nhiễm mới có thể lên tới 100,000 ca mỗi ngày nếu mọi người không bắt đầu nghe theo hướng dẫn từ các cơ quan y tế công cộng trong việc đeo khẩu trang và thi hành cách ly xã hội.
Các tiểu bang Arizona, California, Florida và Texas gần đây đã bị buộc phải đóng cửa các quán bar và doanh nghiệp khi các ca nhiễm virus gia tăng. Hoa Kỳ hiện có hơn 3.7 triệu ca nhiễm được xác nhận và nhiều ca nhiễm khác chưa bị phát hiện.
Vào tháng 2, Trump đã khẳng định các trường hợp nhiễm coronavirus “đang giảm cách đáng kể, không có chuyện tăng,” và đã nói với Fox Business rằng mọi chuyện sẽ ổn vì “vào tháng Tư, được dự đoán là, nó sẽ chết do thời tiết nóng hơn.”
Fauci nói rằng “chắc chắn là” sẽ vẫn có sự lây lan của coronavirus vào mùa thu và mùa đông.
Michele Wittlen, tại Ripon, giữ một tấm biển phản đối chiến dịch Trump trước đám đông những người ủng hộ Trump hôm thứ Sáu, ngày 17 tháng 7 năm 2020, bên ngoài nơi Phó Tổng thống Mike Pence đang phát biểu tại Ripon College ở Ripon, Wisconsin.
Hình: (Doug Raflik/The Reporter via AP)
VỀ XÉT NGHIỆM
TRUMP: “Chúng tôi còn sắp xếp cho đến bãi giữ xe nữa, mọi người đều được xét nghiệm.”
SỰ THẬT: Ông ấy lặp đi lặp lại quan niệm sai lầm rằng bất kỳ ai muốn xét nghiệm COVID-19 đều có thể có được.
Người Mỹ đang phải xếp hàng mòn mỏi tại các chỗ xét nghiệm. Nhiều người còn bị loại trừ nếu như họ không có triệu chứng và nếu được xét nghiệm, đôi khi họ bắt buộc phải chờ nhiều ngày để có kết quả.
Julie Khani, chủ tịch Hiệp hội Phòng thí nghiệm lâm sàng Hoa Kỳ (ACLA), đại diện cho LabCorp, Quest Diagnostics và các phòng thí nghiệm khác, đã nói rõ là “nhu cầu dự đoán xét nghiệm COVID-19 trong những tuần tới có thể sẽ vượt quá mức khả năng xét nghiệm của các nhân viên.” Tuần trước, tổ chức này đã khuyến khích các trường hợp ưu tiên cho những người “cần giúp đỡ nhất, đặc biệt là bệnh nhân nhập viện và có triệu chứng của bệnh.”
Nhiều thống đốc và quan chức địa phương đã thông báo rằng họ không thể đáp ứng nhu cầu (xét nghiệm).
“Việc xét nghiệm đã trở thành vấn đề khó khăn ở khắp mọi nơi,” theo ông Gary Herbert, Thống đốc đảng Cộng hòa ở bang Utah.
Ở xung quanh Seattle, là một ví dụ, một làn sóng bệnh nhân mới đang xuất hiện tại các khoa cấp cứu, y tá Mike Hastings nói.
“Điều mà khiến tôi cảm thấy thật sự bực bội từ bản thân khi một bệnh nhân đến khoa cấp cứu và thực sự không có triệu chứng của COVID, nhưng họ cảm thấy như họ cần đi xét nghiệm vậy đó,” ông Hayings, chủ tịch Hiệp hội Y tá Cấp cứu cho biết. “Đôi khi chúng tôi không thể xét nghiệm hết được vì chúng tôi không có đủ nguồn cung cấp, vì vậy chúng tôi chỉ xét nghiệm một nhóm bệnh nhân nhất định.”
—
TRUMP: “Các ca nhiễm gia tăng, bởi vì chúng ta có thử nghiệm tốt nhất trên thế giới và chúng ta có nhiều xét nghiệm nhất.”
SỰ THẬT: Lập luận rằng số ca bệnh gia tăng do số lượng xét nghiệm ở Hoa Kỳ tăng lên là không đúng. Các quan chức y tế công cộng hàng đầu của Trump đã triệt hạ suy nghĩ này. Ca nhiễm đang gia tăng vì mọi người đang lây nhiễm cho nhau nhiều hơn so với lúc tất cả mọi thứ còn đang chìm xuồng.
Thử nghiệm gia tăng đóng vai trò góp phần con số cao hơn, nhưng đến đây chưa hết. Việc thử nghiệm trên thực tế đã lộ rõ ra một xu hướng đáng lo ngại: Tỷ lệ các xét nghiệm dương tính với virus đang gia tăng hầu như trên toàn bộ quốc gia.
Đó là một minh chứng rõ ràng rằng dịch bệnh đang lan rộng và hệ thống xét nghiệm của Hoa Kỳ đang bị thiếu hụt.
“Tỷ lệ xét nghiệm dương tính cao cho thấy chính phủ chỉ kiểm tra những bệnh nhân nặng nhất, những người tìm kiếm điều kiện y tế và không tạo ra một mạng lưới đủ rộng.” được khẳng định bởi Trung tâm tài nguyên coronavirus thuộc Johns Hopkins University, một nguồn thông tin chính được cập nhật về đại dịch.
—
Tổng thống Donald Trump chơi golf tại Câu lạc bộ Golf Quốc gia Trump ở Sterling, Virginia. Nhìn từ phía bên kia sông Potomac ở Darnestown, Maryland, Chủ nhật, ngày 19 tháng 7 năm 2020.
Hình: (AP Photo/Manuel Balce Ceneta)
TRUMP: “Không có quốc gia nào từng làm những gì chúng tôi đã làm về mặt xét nghiệm. Chúng tôi là sự ganh ghét của cả thế giới. Họ gọi và nói rằng công việc đáng kinh ngạc nhất mà bất cứ ai làm là việc thử nghiệm của chúng tôi, bởi vì chúng tôi sẽ sớm có đến 50 triệu xét nghiệm. Ông nhìn vào các nước khác đi; họ thậm chí không làm xét nghiệm… Họ không có đi dạo quanh nhiều khu vực xét nghiệm, vậy mà chúng ta có đó.”
SỰ THẬT: Thử nghiệm của Hoa Kỳ không phải là sự ganh tị của thế giới, Hoa Kỳ cũng không phải là quốc gia duy nhất thực hiện thử nghiệm hàng loạt.
Thử nghiệm của Hoa Kỳ trên cơ sở bình quân đầu người chậm hơn các quốc gia khác mà đã thực hiện công việc kiểm soát dịch bệnh tốt hơn nhiều. Các quan chức tiểu bang, địa phương và liên bang đang cảnh báo về hậu quả của việc nghẽn tắc trong xét nghiệm, bao gồm khả năng các xét nghiệm trở nên vô dụng vì kết quả đến quá muộn.
Trung Quốc đã thử nghiệm hàng loạt, pha trộn các mẫu và thử nghiệm chúng với nhau, như một phần của cuộc vận động gần đây để xét nghiệm tất cả 11 triệu cư dân của Vũ Hán. Đó là một cách tiếp cận mà các quan chức y tế hàng đầu của Hoa Kỳ tin rằng có thể được sử dụng để tăng cường sàng lọc tại Hoa Kỳ, mặc dù nó không rõ ràng khi thử nghiệm hàng loạt có thể có sẵn để sàng lọc trên quy mô rộng tại các trường học và doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Tiến sĩ Leana Wen, một bác sĩ cấp cứu và giáo sư y tế công cộng tại Đại học George Washington, trước đây từng là ủy viên y tế công cộng tại George Washington University đã khẳng định “hiện tại, chúng tôi không thể kiểm soát được con virus này với số lượng thử nghiệm chúng tôi có sẵn tại thời điểm này.”
Tiến sĩ Francis Collins, giám đốc Viện Y tế Quốc gia, cho biết kết quả xét nghiệm ở các bộ phận của Hoa Kỳ mất tới một tuần, tức là “quá lâu.”
“Chúng ta thực hiện việc thử nghiệm để tìm ra ai là người có virus và sau đó nhanh chóng bị cách ly để họ không phát tán nó,” ông ấy đã nói hôm chủ nhật trên sóng NBC trong “*Meet the Press.” “Và rất khó để thực hiện điều đó khi có sự chậm trễ kéo dài.”
*Meet the Press: là chương trình phỏng vấn / tin tức truyền hình hàng tuần của Mỹ được phát trên NBC. Đây là chương trình dài nhất trong lịch sử truyền hình, mặc dù format hiện tại có chút giống với tập đầu tiên vào ngày 6 tháng 11 năm 1947
—
TỶ LỆ TỬ VONG
TRUMP: “Tôi nghĩ rằng chúng ta có một trong những tỷ lệ tử vong thấp nhất trên thế giới.”
CHRIS WALLACE, xướng ngôn viên của “Fox News Chủ Nhật”: “điều đó không đúng, thưa ngài.
TRUMP: “Số một, về tỷ lệ tử vong thấp.”
SỰ THẬT: Lời khẳng định trên của Trump hoàn toàn không có bằng chứng.
Không thể biết chính xác con số tỷ lệ tử vong. Mỗi quốc gia xét nghiệm và đếm số người một cách khác nhau, và một số với cách thức không đáng tin cậy trong vài trường hợp báo cáo. Khi không biết số người thật sự bị nhiễm bệnh, không thể kiểm chứng được phần nào trong số họ đã tử vong.
Nếu sử dụng tổng số đếm được từ Johns Hopkins University, quý vị có thể so sánh số ca tử vong được ghi nhận với số trường hợp được báo cáo. Con số đó cho thấy Hoa Kỳ có nhiều ca tử vong với tỷ lệ phần trăm cao hơn so với hầu hết các quốc gia khác hiện đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch. Các số liệu thống kê nhìn chung có vẻ tốt hơn cho Hoa Kỳ khi danh sách được mở rộng để bao gồm các quốc gia Châu Âu bị virus tấn công sớm nhưng hiện tại virus dường như đã được kiểm soát tại các quốc gia đó. Cho dù là vậy, Hoa Kỳ không thể được chứng minh là một trong những nước hiệu quả nhất trong việc phòng tránh số ca tử vong vì dịch.
Tuy nhiên, cách tính toán như trên không cung cấp một phép đo đáng tin về tỷ lệ tử vong thật sự do các thay đổi trong cách thức xét nghiệm và báo cáo, và con số tổng hợp từ Johns Hopkins không có nghĩa rằng nó là một phép đo chính xác nhất.
Cách duy nhất để biết có bao nhiêu trường hợp chưa được đếm, và qua đó, bao nhiêu phần trăm người nhiễm bệnh đã chết vì căn bệnh này, là tiến hành một loại xét nghiệm toàn diện, đối với mẫu máu của mọi người, để tìm xem có bao nhiêu người mang kháng thể của hệ thống miễn dịch với virus. Trên toàn cầu, điều đó chỉ được thực hiện ở những nơi được chọn lọc.
—
CÁC HẠN CHẾ ĐI LẠI
TRUMP: “Nếu ông còn nhớ, tôi là người đã cấm đi lại từ các nước Liên minh Châu Âu rất sớm.
SỰ THẬT: Các quan chức y tế Hoa Kỳ thật ra tin rằng Trump đã chậm trễ trong việc hạn chế đi lại từ các vùng của Châu Âu.
Vẫn biết Trump đã áp đặt các hạn chế du lịch đối với Trung Quốc vào cuối tháng 1, ông đã không theo dõi nhiều nước Châu Âu tận giữa tháng Ba. Những cảnh báo du lịch bị trì hoãn cũng như việc xét nghiệm hạn chế đã góp phần làm tăng vọt các trường hợp ở Hoa Kỳ bắt đầu vào cuối tháng Hai, theo lời Bác sĩ Anne Schuchat, quan chức tay phải tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, “Chúng tôi rõ ràng đã không nhận ra rằng việc con virus ‘nhập khẩu’ vẫn đang xảy ra,” Schuchat nói với Associated Press hồi tháng Năm.
—
CẢNH SÁT
TRUMP: “Biden muốn cắt giảm ngân sách cảnh sát.”
CÁC SỰ THẬT: Thật ra, Biden đã không tham gia vào lời kêu gọi của những người biểu tình, những người yêu cầu “cắt giảm ngân sách cho ngành cảnh sát” (defund the police) sau vụ sát hại George Floyd ở Minneapolis. Ông ta đề nghị chi nhiều tiền hơn cho cảnh sát, với điều kiện bắt buộc cải thiện các hành vi của ngành này.
“Tôi không ủng hộ cắt giảm ngân sách hoàn toàn cho ngành cảnh sát,” Biden nói trong một cuộc phỏng vấn của CBS tháng trước. Nhưng ông cũng nói ông sẽ hỗ trợ ràng buộc ngân sách liên bang cho ngành cảnh sát cho đến khi họ có thể tuyên bố được rằng “cảnh sát có đáp ứng được các tiêu chuẩn cơ bản nhất định về tư cách đứng đắn, danh dự và dựa trên thực tế, chứng minh rằng họ có thể bảo vệ cộng đồng, mọi người trong cộng đồng.”
Chính sách về ngành tư pháp của Biden, vốn được công bố từ lâu trước khi ông trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ, đề xuất thêm quỹ liên bang cho chương trình “đào tạo cần thiết để ngăn chặn những cái chết thảm khốc, phi lý” và thuê mướn thêm sĩ quan cảnh sát nhưng đảm bảo sắc tộc của họ phản ánh đúng nguyện vọng của cộng đồng nơi họ sẽ phục vụ.
Cụ thể, ông kêu gọi hỗ trợ $300 triệu cho các chương trình trị an cộng đồng có sẵn của liên bang.
Điều đó làm thật sự làm tăng thêm ngân sách cho ngành cảnh sát, không phải cắt giảm nó đi.
Biden cũng muốn chính phủ liên bang chi nhiều hơn cho quỹ vì giáo dục, dịch vụ xã hội và các vùng khó khăn của thành phố và nông thôn Mỹ, để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ sinh ra tệ nạn tội phạm.
—
NỀN KINH TẾ
TRUMP: “Tôi đã xây dựng nền kinh tế vĩ đại nhất từng có ở bất cứ đâu trên thế giới; không chỉ tính riêng đất nước này, mà so với bất cứ nơi nào trên thế giới, trước khi chúng ta mắc phải virus Trung Quốc.”
SỰ THẬT: Không đúng. Nền kinh tế phát triển tốt trước dịch nhưng không phải là tốt nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, thậm chí nó còn ít phát triển hơn nhiều so với lịch sử Mỹ, huống gì thế giới.
Kinh tế tăng trưởng tốt chủ yếu do theo sau các nỗ lực mở rộng, phát triển thị trường đã bắt đầu từ hơn một thập kỷ trước dưới thời Tổng thống Barack Obama. Và trong khi ông liên tục nhắc đến số lượng công việc được tạo ra và thị trường chứng khoán, Trump chưa bao giờ điều hành kinh tế để đạt đến tốc độ tăng trưởng mà ông đã hứa trong chiến dịch tranh cử năm 2016. Nền kinh tế Hoa Kỳ dưới thời Trump đã không phải là nền kinh tế tốt nhất trong lịch sử thế giới từ ban đầu.
—
QUÂN SỰ
TRUMP: “Tôi cho người lính được tăng lương nhiều nhất trong lịch sử quân đội của chúng ta.”
SỰ THẬT: Trump thường tự hào về quy mô của các khoản tăng lương cho ngành quân sự dưới thời chính quyền của mình, nhưng thật ra, không có gì đặc biệt về việc này.
Mức độ tăng lương trong ngành này, qua một thập kỷ, vẫn cao hơn nếu so sánh với khoản tiền những sĩ quan quân đội đang hưởng dưới thời Trump–3.1% trong năm nay, 2.6% vào năm ngoái, 2.4% trong năm 2018 và 2.1% trong năm 2017.
Lương được tăng trong năm 2008, 2009 và 2010, tất cả ở mức 3.4% trở lên.
Việc tăng lương bị thắt chặt sau đó do giới hạn trong ngân sách của Quốc hội. Nhưng đúng là Trump và Quốc hội đã có phá vỡ một tiền lệ được bắt đầu vào năm 2011 về việc lương chỉ được tăng dao động giữa 1% và 2%.
—
LỜI GHI CHÚ TỪ BIÊN TẬP VIÊN – Xác thực các lời khẳng định từ các nhân vật chính trị.
—
Tìm hiểu thêm AP Fact Checks tại https://apnews.com/APFactCheck
Theo dõi @APFactCheck trên Twitter: https://twitter.com/APFactCheck
—
Translated by Tegan Tran and Tuan Nguyen
Copy edits by Cookie Duong
