Nguyen Quoc Tan Trung đã thêm một ảnh mới vào album: A Gentleman’s Dignity.
Nhiều năm trước đây, network trên Facebook của Trung thường chỉ là các anh chị luật sư, các thầy cô – giảng viên tại một số trường đại học và các nhóm doanh nhân. Dù không hẳn là chuyện gì đều đồng ý với nhau; có một số nguyên tắc và tinh thần mà mọi người ai cũng tôn trọng.
Từ một năm trở lại đây, Trung có điều kiện biết thêm nhiều hội nhóm triết, tâm lý, khoa học xã hội. Đây có thể nói là một may mắn của mình khi được trau dồi thêm thông tin, kiến thức và khả năng trao đổi – nghiên cứu liên ngành. Đây là một kỹ năng mà mình vẫn đang tiếp tục hoàn thiện và phát huy trong các nghiên cứu sắp tới.
Tuy nhiên, mình cũng biết thêm về sự tồn tại của một số trang Facebook tự nhận “học thuật” rất lạ đời.
Dần quen với kiểu chỉ trích cay độc và vô căn cứ của những nhóm này, nên Trung cũng không muốn mất thời gian đôi co với họ làm gì.
Nhưng kẹt một thứ là, không chỉ nhắm tới Hội Đồng Cừu, những nhóm này còn tỏ thái độ khinh khi với người làm kinh doanh, giới luật sư… những kẻ mà các bạn gọi là bọn theo đuổi lợi nhuận, lợi ích cá nhân.
Riêng các bạn, các bạn tự nhận mình là những nhà nghiên cứu “vì nhân dân”, những người “phản biện cấu trúc xã hội”, “critical” về gốc gác quyền lực, những “humanist”… những nhóm tư duy vì công lý chứ không chạy theo thị trường sau Đổi mới 1986.
***
Mình thừa nhận đúng là các bạn viết về quyền lực, đúng là các bạn “chỉ trích” nhiều thật, nhưng thứ các bạn chỉ trích lại là… chủ nghĩa tư bản.
Đó là điều mà mình thấy các bạn tương đối giống Chí Phèo thời hắn chỉ biết say xỉn. Cứ chửi tung toét bọn tư bản lên. Nhưng mượn lời của Nam Cao và có chỉnh sửa chút: “Tư bản là tất cả nhưng cũng chẳng là ai”.
Các bạn “critical” kiểu thế thì tiện quá, vì “critical” như vậy thì có ai rảnh mà làm phiền đời sống “an yên/chữa lành” của các bạn. Song đến những điều bất công thật sự, những vấn đề của quyền lực ngay trước mắt, các bạn lẩn còn nhanh hơn tắc kè hoa xứ Madagasca.
● Khi mà giới luật sư, luật gia ở Việt Nam đang “đầu rơi máu chảy” theo chân bà con nông dân bị các nhóm lợi ích thâu tóm đất sinh nhai của họ với giá 20 chục ngàn, 30 chục ngàn đồng một mét vuông; khi mà họ giải đáp và cố gắng hỗ trợ công nhân mất việc hay không được công ty giải quyết bảo hiểm – an sinh…
…các bạn ở nhà viết lời thống thiết thương tâm cho đời sống công nhân nước Đức thế kỷ 19 – 20.
● Khi mà giới luật sư, luật gia, ở Việt Nam kêu gọi và cố gắng vận động giảm thủ tục hành chính, chủ nghĩa quan liêu – cơ hội trong bộ máy nhà nước Việt Nam để đóng góp vào phát triển kinh tế quốc gia…
…các bạn ở nhà hùng hồn chỉ trích chính sách giảm tải công, tư nhân hoá của Thatcher với Reagan cách đây… 50 năm.
● Khi người Chăm đang sống ở Việt Nam bị cấm giảng giải, nói chuyện về đền thờ và phong tục của mình trên chính đất thánh của họ…
… các bạn ở nhà hô phong hoán vũ kêu gào “Critical Race Theory” đấu tranh quyền lợi cho người Mỹ gốc Phi trên đất Hoa Kỳ.
● Khi những người như luật sư Ngô Ngọc Trai cật lực tìm kiếm cách giải oan cho các tử tù như Hàn Đức Long; khi giới luật sư đấu tranh kêu oan cho án tử của Hồ Duy Hải vì nhiều vấn đề trong thủ tục tố tụng…
… các bạn ở nhà phân tích toán học và quần jean “phân biệt chủng tộc” hay “tẩy Trắng” như thế nào (?!).
● Thậm chí đến các nhóm quyền ít gây ra tranh chấp hay xung đột chính trị nhất như quyền phụ nữ hay quyền của cộng đồng LGBT ở Việt Nam, mình cũng thấy các bạn úp mặt vào tường như đà điểu châu Phi.
…
Nói như vậy, không phải chỉ trích các nhóm này nhát (dù các bạn nhát thật). Trung cũng nhát tương tự thôi. Và ai cũng có quyền nhát trong không gian chính trị hiện nay.
Song cũng vì vậy, mình rất tôn trọng những người như Foucault hay Satre hay Althusser dù có rất nhiều khác biệt về tư duy và quan điểm (lý do mà mình đọc và trích họ rất nhiều). Không chỉ viết về quyền lực và chỉ trích cấu trúc quyền lực, những triết gia này đều từng thật sự vào tù ra khám, xông pha biểu tình đấu tranh chống bất công – bóc lột ở phương Tây.
Riêng với những nhóm trên thì cần nói ra để các bạn thấy các bạn đang đấu tranh cho công dân… nước ngoài, chứ không phải cho người nước mình, xã hội mình, cấu trúc quyền lực ở nước mình đâu các bạn ạ.
Đụng đến thứ quyền lực có thể ảnh hưởng đến chén cơm các bạn là các bạn run liền thôi. Nên các bạn không giống mấy ông ở trên đâu, bớt tưởng tượng về vai trò của mình giùm.
***
Ai nhột người nấy gãi
***
Ảnh thứ nhất là anh Nguyễn Lân Thắng, một người con trong gia đình danh tiếng Nguyễn Lân. Không được tiếp xúc với anh nhiều, và cũng tiếc là anh chỉ vì chính trị Mỹ, ủng hộ Donald Trump mà dây vào bất hoà không đáng có với nhiều anh chị em khác ở Việt Nam. Tuy nhiên, anh có một lần nhờ mình viết bài giải ảo về vụ “Binh đoàn Azov” ở Ukraine. Mình tin anh vẫn là một người cầu thị và quý trọng thông tin trước khi thảo luận hay đưa ra quan điểm chính trị về vấn đề gì.
Ảnh thứ hai bên phải là Luật sư Đặng Đình Mạnh, vừa bị triệu tập liên quan đến việc anh tham gia bảo vệ pháp lý các thành viên của Thiền Am trước toà. Cũng không được tiếp xúc nhiều với anh ngoại trừ việc theo dõi và rất nể bản lĩnh của anh trong các vụ án lớn.
Nghe tin hai người gặp vấn đề ở Việt Nam, nghĩ đến những nhóm như thế này và buồn cười cho cái “humanist” với “critical” của họ.
