“THINK TANK” – LÀ THINK TANK MÀ KHÔNG PHẢI LÀ THINK TANK
Phúc Lai
Nghĩa là người ta sẽ phải nghĩ lại về vai trò của xe tăng trong chiến tranh hiện đại của thế kỷ XXI, chứ không phải là một “nhóm suy nghĩ” như cái bể đựng ý tưởng.
Cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraina làm cho người ta nhận ra sự thay đổi về vai trò của xe tăng trong cuộc chiến tranh hiện đại, mà chỉ trước đó ít lâu trận thi đấu xe tăng cuối cùng vẫn diễn ra tại Nga. Số lượng xe tăng bị bắn cháy trên chiến trường lên tới con số khủng, biến những trận thi đấu xe tăng đó thành trò nực cười, một trò hề. Đến bây giờ thì giới chuyên gia có quan điểm cho rằng “xe tăng đã lỗi thời” càng có căn cứ vững chắc cho nhận định của mình. Ngược lại, nhu cầu của Ukraina về xe tăng chiến đấu chủ lực trong thời gian qua, lại thể hiện điều ngược lại.
Bây giờ chúng ta hãy xem xét một chút về những nguyên nhân chính dẫn đến sự thua thiệt trong vai trò của xe tăng, có thể kể tới:
• Đầu tiên, là vai trò của máy bay trực thăng tấn công có chức năng chú trọng diệt xe tăng, ngày càng tăng và ngày càng hoàn thiện cùng các vũ khí chống tăng, chủ yếu là tên lửa. Chiến dịch “Bão táp sa mạc” là một ví dụ điển hình: xe tăng gốc Xô-viết của Irag bị Apache của Mỹ săn lùng, bắn như bắn vịt.
• Thứ hai, sự phát triển của các loại mìn chống tăng, ngày càng hiện đại, nhỏ gọn đơn giản hơn nhưng lại cực kỳ hiệu quả. Nó còn thể hiện vai trò ở cách rải cực kỳ dễ dàng, như dùng pháo bắn rải thảm hàng loạt.
• Thứ ba, sự ra đời của các loại hình chiến tranh khác như chiến tranh mạng, chiến tranh hỗn hợp (cyber warfare và hybrid warfare) làm giảm vai trò của các vũ khí chiến tranh quy ước. Sự phát triển của chiến tranh phi quy ước làm cho các quân đội phải tập trung vào đầu tư cho chiến tranh mạng hoặc chiến tranh hỗn hợp.
• Thứ tư, bản thân tính chất của chiến tranh quy ước cũng thay đổi. Các bên xung đột cố gắng đưa về chiến tranh hạn chế về không gian và thời gian. Với chiến tranh hạn chế, càng ngày người ta càng cần những thứ vũ khí bắn từ xa, độ chính xác cao với sự hỗ trợ của thông tin tình báo.
• Thứ năm, sự gia tăng của chiến tranh phi đối xứng, dù có là đối xứng các bên cũng cố gắng đưa về phi đối xứng, điển hình là cuộc chiến tranh Vệ quốc của người Ukraina hiện nay: khi Nga tấn công, thì người Ukraina tránh hoặc rút, sau đó đánh vào hậu cần, vào phía sau các đội hình tấn công… Ngay cả khi họ sử dụng các vũ khí có độ chính xác cao để tấn công vào những nơi rất hiểm yếu của người Nga, tưởng chừng như phi quân sự (như cầu Antonovsky). Đó là phi đối xứng.
• Thứ sáu, sự phát triển ngày càng rầm rộ của các loại vũ khí chống tăng ngày một nhỏ, nhẹ hơn, hiện đại hơn và cực kỳ hiệu quả. Các loại xe tăng ngày nay gần như thúc thủ trước những loại vũ khí này.
• Thứ bảy, sự ra đời và phát triển của các loại máy bay không người lái, mà xe tăng là thứ rất khó ẩn nấp, che giấu trước khả năng trinh sát và tấn công của chúng.
• Thứ tám, tổng hợp tất cả các nguyên nhân trên dẫn đến việc xe tăng muốn an toàn hơn, hiệu quả hơn thì càng ngày nó càng đắt đỏ, trong khi chính vai trò của nó càng ngày càng được thay thế bằng những thứ khác tốt hơn và rẻ tiền hơn: tên lửa, pháo chính xác bắn từ xa, các loại vũ khí cá nhân…
Với các nguyên nhân trên, chúng ta nhận thấy một điều rằng những lực lượng quân sự nào còn phụ thuộc xe tăng, càng phụ thuộc nặng nề, thì lực lượng ấy vẫn còn kẹt trong những tư duy quân sự cũ. Ngay cả Liên bang Nga khi đưa ra những học thuyết quân sự mới, nhưng như chúng ta đã từng nghiên cứu nhiều về họ, đều nhận thấy đó chỉ là thuần túy lý thuyết. Khi chiến tranh họ gây ra ở Ukraina bùng nổ, họ dần quay lại với chiến thuật của 80 năm trước và lại phụ thuộc những vũ khí quy ước, đặc biệt là phụ thuộc vào xe tăng. Không chỉ thế, họ còn phụ thuộc vào số lượng của xe tăng trên chiến trường.
Thậm chí trong thời gian gần đây khi diễn ra những trận đánh #The_Battle_of_Bakhmut, người Nga còn dùng xe tăng để thay pháo. Càng ngày vấn đề lựu pháo với người Nga càng khó khăn hơn, và càng phụ thuộc vào pháo phản lực hơn. Với các loại dã pháo, rõ ràng là họ đang phải sử dụng xe tăng cho nhiệm vụ chi viện hỏa lực trực tiếp.
Với cách tiếp cận đó, người Nga đưa T-55 ra chiến trường Donbas không có gì là khó hiểu. Với khẩu pháo D-10T nòng khương tuyến 100mm của nó, như bộ đội Tây Phi vẫn nói là dù nó có bị đứt xích nằm liệt, thì vẫn cứ là một khẩu DKZ lợi hại. Tuy nhiên vẫn như câu chuyện T-62 trước đây, việc lôi T-55 ra dùng lại là một khẳng định hùng hồn nữa cho câu chuyện là còn rất nhiều T-72 nhưng không dùng được vì… nạn ăn cắp phụ tùng.
Quay lại với câu chuyện: xe tăng còn cần không? Chắc chắn là còn cần trước mắt là nếu tháng này, tháng sau sẽ diễn ra cuộc phản công của người Ukraina, vì người Nga đã thi hành một cuộc chiến tranh quy ước quy mô lớn. Vì vậy sau khi thi hành chiến tranh phi đối xứng đủ mức, người Ukraina sẽ phải thi hành một cuộc chiến tranh quy ước tương xứng với lực lượng của người Nga ở bên kia.
Đó là lý do của việc người Ukraina cần xe tăng.
Còn về câu chuyện lớn, là chiến tranh hiện đại cần xe tăng nữa không và như thế nào? Chắc chắn là vai trò của nó sẽ thay đổi, trước mắt là về… số lượng. Sẽ không cần những lượng xe tăng đông ùn ùn như kiến nữa, mà cần ít thôi. Cuộc chiến tranh của người Nga ở Ukraina cho thấy, số lượng đông kìn kìn chỉ tổ cung cấp cho đối phương số lượng mục tiêu rất lớn, không bắn cái này thì bắn cái khác. Khi mà số lượng xe tăng bị bắn hạ lên đến mức đáng kể, nó tác động ghê gớm lên tinh thần của người lính nói chung và cả dân chúng trong nước.
Ngay cả Leopard-2 của người Thổ Nhĩ Kỳ cũng bị bắn hạ tứ tung trong những trận đánh với người Kurd. Điều đó cho thấy bản thân cái xe tăng không phải là thứ gì ghê gớm, mà là câu chuyện của hỗ trợ từ hệ thống: chiến tranh điện tử cần được xâm nhập sâu từ cấp độ vệ tinh, chỉ huy tác chiến đến từng đơn vị bộ binh và xe tăng. Khi mà chưa đạt được những điều đó, phát triển xe tăng là vô nghĩa.
Vì vậy đã từng có lúc người ta nghiêng sang hướng phát triển xe tăng nhẹ. Thứ này không phải là xe bọc thép hoặc xe tăng hạng nhẹ đâu, mà nó là xe tăng chiến đấu chủ lực, pháo vẫn to như thế, nhưng giảm chiều dày vỏ thép, tăng thể tích chứa đạn cùng các thiết bị tiên tiến khác, làm tăng khả năng sống sót của nó bằng các thành tựu hiện đại chứ không chạy theo việc tăng chiều dày vỏ thép. Tư duy này sẽ cho ra đời các loại xe tăng mới cơ động hơn, yêu cầu với cầu đường ít hơn, rẻ hơn, động cơ yếu hơn. Hiện nay Trung Quốc là nước đi đầu trong việc cho ra mấy mẫu xe tăng loại này nhưng chưa thực sự nhận được sự quan tâm đúng mức. Cuộc chiến tranh Nga – Ukraina có thể sẽ làm thay đổi một số nhận thức quanh vấn đề.
MỘT SỐ NHẬN XÉT QUANH TIN CHIẾN SỰ – 25/3/2023
Hôm kia số thiệt mạng của quân Nga có 9 trăm mấy, hôm qua hơn 1000, khiếp hồn. Tin khắp nơi nói Nga tấn công mạnh ở Adivka và Mariinka. Trong các bản tin ghi nhận các hướng này suốt, chứ không phải đến bây giờ mới có. Tui còn nhớ đã từng viết #Bình_loạn_của_Phúc_Lai rằng hai làng này ngay ngoại vi thành phố Donetsk, vì thế nếu Nga để hiện trạng như vậy sẽ chẳng thể yên ổn được.
Bản tin hôm qua thì ghi nhận người Nga tấn công ở nhiều điểm khác quanh thành phố chứ không chỉ hai làng trên.
Tui thì nghi chính là do những hoạt động gia tăng của người Ukraina ở đây làm cho bộ chỉ huy Nga cũng đã nhận ra nguy cơ và muốn cải thiện tình hình. Có thể câu chuyện sẽ không giống Bakhmut.
Quay lại với chuyện xe tăng ở Bakhmut – thằng #Trạng_sư_Trạm_Biến_Áp – từ bây giờ tui gọi bằng thằng vì nó đã lộ bộ mặt vô đạo đức, nó vẫn cố lải nhải về… vai trò của T-55 trong thành phố Bakhmut của nó (ảnh). Nó bảo là T-55 sẽ di chuyển trong những đống đổ nát và bắn vào lính Ukraina từ cự ly gần, trong khi đó Javelin sẽ không có tác dụng vì gần quá.
Trong video này, các bác sẽ thấy Bakhmut vẫn còn những con đường thông thoáng, xung quanh nó là những tòa nhà cao tầng, còn lại là rất nhiều khu – ô dân cư bị bắn nát. Như vậy số đường phố mà xe tăng có thể di chuyển được rất ít và hoàn toàn có thể bị đốt bằng các thứ bình thường nhất, kể cả chai xăng và lựu đạn chứ chẳng cần Javelin. Thằng thần kinh này nó không biết gì về xe xích: ngay cả cái xe gầu xúc khi nó leo lên đống gạch để phá nhà còn ngại và rất dễ lật, đòi hỏi lái xe phải rất kinh nghiệm. Còn với xe tăng đi vào thành phố, để leo lên đống gạch là cực chẳng đã thôi chứ.
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=877548216666570&id=100032341983793&mibextid=Nif5oz
Sự nghiệp của chúng ta là chính nghĩa. Kẻ thù nhất định sẽ thất bại. Chiến thắng sẽ là cửa chúng ta. Viva Ukraina
