Khoảng 40% hàng hóa nhập khẩu của Hoa Kỳ là từ Canada, Mêhicô và Trung Quốc. Trước quy định tăng thuế nhập khẩu của chính quyền Donald Trump, ba nước tuyên bố sẽ có những biện pháp trả đũa « tương thích ».
Kể từ ngày 01/02, Hoa Kỳ chính thức áp mức 25% thuế hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mêhicô và Canada, (riêng dầu hỏa là 10%), đồng thời tăng thêm 10% trên mức thuế đã áp dụng đối với hàng hóa Trung Quốc.
Ngay trong tối thứ Bảy 01/02, thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết sẽ đánh thuế 25 % vào hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, có trị giá lên đến 155 tỷ đô la. Biện pháp này sẽ có hiệu lực vào ngày 04/02.
Từ Canada, thông tín viên Pascale Guéricolas cho biết thêm thông tin :
« Nước hoa quả, giày dép, đồ nội thất, rượu vang, thiết bị thể thao, … danh sách các mặt hàng Mỹ mà Canada sẽ áp thuế liên quan đến rất nhiều sản phẩm. Biện pháp đáp trả này có thể được coi là hành động “ăn miếng trả miếng” trong thương mại. Dù vậy, khi thông báo các biện pháp trả đũa này, thủ tướng Justin Trudeau cũng đã nhấn mạnh đến chiều sâu của quan hệ với người dân Mỹ. Trong bài phát biểu có phần trữ tình, thủ tướng Canada nhắc lại những lần Canada và Mỹ đã hỗ trợ nhau trong suốt chiều dài lịch sử.
Tuy nhiên, lãnh đạo Canada tin rằng ông không còn chọn lựa nào khác ngoài việc trả đũa. Khi kêu gọi sự đoàn kết, ông đề nghị người dân Canada ủng hộ sản phẩm của Canada khi mua sắm. Ví dụ như mua rượu whisky địa phương thay vì rượu Bourbon của Mỹ. Ông cũng kêu gọi người dân Canada đi du lịch ở trong nước, thay vì đến các bãi biển của Hoa Kỳ. Thật khó mà dự đoán được cuộc chiến thương mại giữa hai nước sẽ đi đến đâu. Trong những ngày gần đây, Donald Trump đã không thèm trả lời các cuộc gọi từ lãnh đạo Canada. »
Đối với nước láng giềng Mêhicô, tổng thống Claudia Sheinbaum đã tỏ sự phẫn nộ trên mạng xã hội X, lên án ông Trump « vu khống » về việc chính phủ Mêhicô có liên quan đến các tổ chức buôn ma túy, đồng thời cáo buộc Washington bán vũ khí cho những băng đảng tội phạm này.
Bà cũng cho biết sẽ công bố các biện pháp « thuế quan và phi thuế quan » đối với hàng hóa Mỹ, để bảo vệ lợi ích của Mêhicô, nhưng không đưa ra thông tin chi tiết. 83% xuất khẩu của quốc gia Trung Mỹ này là đến thị trường Hoa Kỳ, với các mặt hàng xe hơi, nông sản, máy tính.
Về phía Bắc Kinh, hôm nay 02/02, bộ Thương Mại Trung Quốc trong một thông cáo đã lên án Hoa Kỳ « áp đặt thuế quan đơn phương », « vi phạm nghiêm trọng các quy định của Tổ chức Thương mại Thế Giới », và cho biết sẽ đệ đơn kiện Washington lên WTO.
Theo số liệu từ Washington, thương mại Trung-Mỹ đạt giá trị khoảng 500 tỷ euro trong 11 tháng đầu năm 2024, nhưng cán cân đang bất lợi cho Hoa Kỳ, với mức thâm hụt khoảng 260 tỷ euro trong giai đoạn này.
