BBC
Trong hai năm qua, ba hoàng tử Ả Rập sống ở châu Âu đã mất tích. Tất cả đều là những người chỉ trích chính phủ Ả Rập Saudi – và có bằng chứng cho thấy tất cả đã bị bắt cóc và bị đưa bằng phi cơ trở lại Ả Rập Saudi… và người ta không nghe được gì thêm từ họ.
Sáng sớm ngày 12 tháng 6 năm 2003, một hoàng tử Saudi đã được đưa tới cung điện ở ngoại ô Geneva.
Ông tên là Sultan bin Turki bin Abdulaziz, và cung điện thuộc về bác ông, Quốc vương Fahd đã quá cố. Hoàng tử này là con trai yêu thích của quốc vương, Hoàng tử Abdulaziz bin Fahd, người đã mời Sultan tới ăn sáng.
Abdulaziz yêu cầu Sultan trở lại Ảrập Saudi, nơi ông nói xung đột do những chỉ trích của Sultan về giới lãnh đạo Saudi sẽ được giải quyết.
Sultan đã từ chối, và khi đó Abdulaziz xin lỗi đứng lên để đi gọi điện thoại. Một người khác có mặt trong phòng khi đó là Bộ trưởng Các vấn đề Hồi giáo của Ả Rập Saudi, Sheikh Saleh al-Sheikh, cũng rời đi và sau một vài giây những người đàn ông đeo mặt nạ xông vào. Họ đánh Sultan và còng tay ông, sau đó một mũi kim đâm vào cổ ông.
Bất tỉnh, Sultan được đưa ra sân bay Geneva – và được đưa lên một chiếc máy bay Medevac đang đợi trên đường băng.
Ít nhất đó là lời kể của Sultan về vụ việc trước một tòa án Thụy Sĩ nhiều năm sau đó.
Hoàng tử Sultan đã làm gì khiến gia đình ông phải dùng thuốc một cách bạo lực và bắt cóc ông ta?
Năm trước đó, ông đến Châu Âu để chữa bệnh và bắt đầu trả lời phỏng vấn chỉ trích chính phủ Ả Rập Saudi. Ông lên án hồ sơ nhân quyền của quốc gia này, phàn nàn về tình trạng tham nhũng trong các hoàng tử và quan chức, và ông kêu gọi một loạt các cải cách.
Kể từ năm 1932, khi Quốc vương Abdulaziz, vẫn được biết đến là Ibn Saud, thành lập nhà nước Ả-rập Saudi, đất nước này luôn đặt dưới sự cai trị là một chế độ quân chủ tuyệt đối. Họ không chấp nhận bất đồng quan điểm.
Getty ImagesHoàng tử Turki bin Bandar đã từng là một thiếu ta cảnh sát Saudi, người có trách nhiệm bảo vệ chính gia đình hoàng gia. Tuy nhiên, một cuộc tranh cãi gay gắt trong gia đình về một tài sản thừa kế có tranh chấp khiến ông bị ngồi tù và khi được thả, ông đã trốn sang Paris, nơi mà vào năm 2012, ông bắt đầu đưa các video lên YouTube kêu gọi cải cách tại Ả Rập Saudi.
Chính quyền Saudi đã phản ứng như đã làm với Hoàng tử Sultan, và cố gắng thuyết phục Turki quay về nước. Khi Ahmed al-Salem, Thứ trưởng Bộ Nội vụ gọi điện tới, hoàng tử đã ghi lại cuộc trò chuyện và và đăng nó lên mạng.
“Mọi người mong chờ anh quay về… ” Thứ trưởng nói.
“Mong tôi trở về?” Turki đáp. “Thế còn những bức thư mà các sĩ quan của ông gửi cho tôi thì sao?”Đồ điếm, chúng tao sẽ kéo mày về nước như Sultan bin Turki.”
Thứ trưởng trả lời một cách an ủi: “Họ sẽ không đụng đến ạnh. Em là em trai của anh.”
Turki nói: “Không, họ là từ chính ông,” Turki nói. “Bộ Nội vụ cử họ tới.”
Turki tiếp tục đăng các video cho đến tháng 7 năm 2015. Sau đó, ông ta biến mất.
Một người bạn, blogger và một nhà hoạt động xã hội, ông Wael al-Khalaf cho biết: “Ông ấy gọi cho tôi mỗi tháng hai lần.”
“Sau đó, ông ta biến mất bốn hoặc năm tháng. Tôi thấy nghi ngờ. [Sau đó] tôi nghe từ một quan chức cấp cao của Ả Rập Saudi rằng Turki bin Bandar đang ở chỗ họ. Vậy là họ đã bắt giữ ông, ông ấy đã bị bắt cóc.”
Sau một thời gian tìm kiếm tin tức của Turki, tôi tìm thấy một bài viết trong một tờ báo Ma-rốc, nói rằng ông đang sắp trở lại Pháp sau khi một chuyến thăm tới Ma-rốc, khi ông bị bắt và bị tống giam. Sau đó, theo yêu cầu của chính quyền Ả Rập Saudi, ông bị trục xuất với sự chấp thuận của một tòa án Ma-rốc.
Cũng khoảng thời gian khi hoàng tử Turki biến mất thì một hoàng tử Saudi khác, Saud bin Saif al-Nasr – một nhân vật tương đối nhỏ trong hoàng gia có sở thích là các sòng bạc châu Âu và các khách sạn đắt tiền – cũng chia sẻ một số phận tương tự.
Năm 2014, Saud bắt đầu viết những bài báo chỉ trích chế độ quân chủ Ả Rập Saudi.
Ông kêu gọi truy tố các quan chức Ảrập Saudi, những người đã hậu thuẫn cho việc lật đổ Tổng thống Ai Cập Mohammed Morsi vào năm trước.
Sau đó, vào tháng 9 năm 2015, Saud còn đi xa hơn.
Sau khi một hoàng tử Ả Rập ẩn danh viết hai bức thư kêu gọi đảo chính để phế truất Quốc vương Salman, Saud đã công khai ủng hộ các lá thư này – thành viên hoàng gia duy nhất làm điều đó. Điều này được xem tương tự như phản bội, và có lẽ nó đã quyết định số phận của ông.
Một vài ngày sau đó, ông viết trên Twitter: “Tôi kêu gọi cả dân tộc hãy biến nội dung của những bức thư này thành áp lực rộng rãi “. Sau đó, tài khoản Twitter của ông bỗng ngưng lặng.
Một hoàng tử bất đồng khác là Hoàng tử Khaled bin Farhan, người bỏ chạy sang Đức vào năm 2013, tin rằng Saud đã bị lừa bay từ Milan sang Rome để thảo luận về một hợp đồng kinh doanh với một công ty Nga-Ý muốn mở chi nhánh tại Vùng Vịnh.
Khaled nói: “Một chiếc máy bay riêng của công ty đã đến và đưa Hoàng tử Saud đi nhưng nó đã không đáp xuống Rome, mà hạ cánh xuống Riyadh.
“Hóa ra tình báo Saudi đã dàn dựng toàn bộ vụ việc này”, ông tuyên bố.
“Số phận của Hoàng tử Saud cũng giống như Hoàng tử Turki, đó là nhà tù … Số phận duy nhất là một nhà tù dưới lòng đất.”
Hoàng tử Sultan, ở cấp cao hơn theo trật tự trong hoàng gia, đã bị chuyển qua lại giữa nhà tù và việc quản thúc tại gia. Nhưng sức khoẻ của ông xấu đi, vì vậy năm 2010, gia đình hoàng gia cho phép ông đi chữa bệnh tại Boston, Massachusetts.
Những gì ông làm khi được sống lưu vong an toàn tại Hoa Kỳ đã khiến hoàng gia Saudi kinh hoàng – ông nộp đơn kiện hình sự tại tòa án Thụy Sĩ, cáo buộc Hoàng tử Abdulaziz bin Fahd và Sheikh Saleh al-Sheikh là người chịu trách nhiệm vụ bắt cóc ông năm 2003.
Lần đầu tiên, một thành viên cao cấp trong hoàng gia Ả Rập Saudi khởi kiện tại một tòa án phương Tây, chống lại một thành viên khác trong hoàng gia.
Nhưng chính quyền Thụy Sĩ tỏ ra rất ít quan tâm đến vụ việc này.
Getty ImagesVào tháng 1 năm 2016, Sultan đang lưu lại một khách sạn dành riêng cho ông tại Paris khi, cũng giống như Saud bin Saif al-Nasr, ông đã bị dụ dỗ trên máy bay.
Ông dự định đi thăm cha của mình, cũng là một người nổi tiếng hay chỉ trích chính phủ Ảrập Saudi, tại Cairo, khi lãnh sự quán Ả Rập Saudi đã đề nghị ông và đoàn tùy tùng của ông gồm khoảng 18 người – bao gồm một bác sĩ riêng, y tá và vệ sĩ từ Mỹ và châu Âu – hãy sử dụng một chiếc phi cơ riêng.
Bất chấp những gì đã xảy ra với ông hồi năm 2003, ông chấp nhận.
Hai thành viên đoàn tùy tùng giải thích các sự kiện đã diễn ra như thế nào. Cả hai đều yêu cầu được ẩn danh.
Chiếc máy bay cất cánh với màn hình trên máy bay cho thấy nó đi về phía Cairo. Nhưng sau hai tiếng rưỡi bay màn hình trắng trơn.
Khi hành khách trên máy bay chợt nhận ra rằng họ sắp hạ cánh xuống Ả Rập Saudi, Sultan bắt đầu đập vào cửa buồng lái và kêu cứu. Một thành viên phi hành đoàn ra lệnh cho đoàn tùy tùng của hoàng tử ở nguyên chỗ ngồi của họ.
Những binh lính và phi hành đoàn lôi Sultan từ máy bay xuống. Ông la hét bảo tùy tùng của ông hãy gọi tới đại sứ quán Hoa Kỳ.
Hoàng tử và các nhân viên y tế của ông được đưa đến một biệt thự có bảo vệ vũ trang.
Đó là một tình huống đáng kinh ngạc. Cùng với Hoàng thân Sultan, khoảng 18 người nước ngoài đã bị bắt cóc, đưa đến Ả-rập Xê-út, và bị quân đội Ả Rập Saudi giam giữ.
Không có tin gì về Hoàng tử Sultan kể từ đó.
Tôi đã yêu cầu chính phủ Ả-rập Saudi phản hồi lại trước những cáo buộc trong bộ phim này nhưng họ từ chối bình luận.
Trong khi đó Hoàng thân Khaled, đang sống lưu vong ở Đức, lo lắng rằng ông cũng sẽ bị buộc phải trở về Riyadh.
“Có bốn chúng tôi là thành viên hoàng gia sống tại châu Âu. Chúng tôi đã chỉ trích gia đình và sự cầm quyền của hoàng gia tại Ả-rập Saudi. Ba người trong chúng tôi đã bị bắt cóc, và tôi là người duy nhất còn lại”, ông nói.
Liệu ông có thể là người kế tiếp trong danh sách bắt cóc?
“Tôi tin như vậy. Tôi tin như thế từ lâu rồi. Nếu họ có thể làm được, họ đã làm việc đó ngay bây giờ. Tôi rất thận trọng, nhưng nó là giá cho sự tự do của tôi”.
