Tin tình báo: Nga có dự án máy bay không người lái chiến tranh bí mật tại Trung Quốc

Nga đã thành lập một chương trình vũ khí tại Trung Quốc để phát triển và sản xuất máy bay không người lái tấn công tầm xa nhằm sử dụng trong cuộc chiến chống lại Ukraine, theo hai nguồn tin từ một cơ quan tình báo châu Âu và các tài liệu mà Reuters xem được.

IEMZ Kupol, một công ty con của công ty vũ khí nhà nước Nga Almaz-Antey, đã phát triển và bay thử nghiệm một mẫu máy bay không người lái mới có tên là Garpiya-3 (G3) tại Trung Quốc với sự giúp đỡ của các chuyên gia nước này, theo báo cáo mà Kupol gửi cho Bộ Quốc phòng Nga vào đầu năm nay để phác thảo công việc của mình.

Kupol nói với Bộ Quốc phòng trong một bản cập nhật sau đó rằng họ có thể sản xuất máy bay không người lái bao gồm G3 ở quy mô lớn tại một nhà máy ở Trung Quốc để loại vũ khí này có thể được triển khai trong “hoạt động quân sự đặc biệt” ở Ukraine, thuật ngữ mà Moscow sử dụng để gọi cuộc chiến.

Kupol, Almaz-Antey và Bộ Quốc phòng Nga đều không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters cho bản tin này. Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với Reuters rằng họ không biết về một dự án như vậy, đồng thời nói thêm rằng nước này có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ đối với việc xuất khẩu các loại máy bay không người lái (drone hoặc UAV).

Fabian Hinz, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại London, nói việc Trung Quốc chuyển giao UAV cho Nga, nếu được xác nhận, sẽ là việc hệ trọng.

Tuy nhiên, Samuel Bendett, chuyên gia cấp cao tại Trung tâm An ninh Hoa Kỳ Mới (CNAS), viện nghiên cứu có trụ sở tại Washington, cho rằng Bắc Kinh sẽ ngần ngại trước các lệnh trừng phạt quốc tế vì đã giúp cỗ máy chiến tranh của Moscow, và cần có thêm thông tin để xác định rằng Trung Quốc đang cho phép Nga sản xuất máy bay không người lái quân sự trên lãnh thổ của họ.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và chính phủ Ukraine không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters. Các quan chức Hoa Kỳ, những người đã nêu lên mối quan ngại vào tuần trước về điều mà họ cho là sự hỗ trợ của Trung Quốc đối với cỗ máy chiến tranh của Nga, cũng từ chối cung cấp thông tin chi tiết.

Theo báo cáo của Kupol gửi cho Bộ Quốc phòng Nga, G3 có thể di chuyển khoảng 2.000 km với khối lượng 50 kg. Các mẫu G3 và một số mẫu máy bay không người lái khác sản xuất ở Trung Quốc đã được chuyển đến Kupol ở Nga để thử nghiệm thêm một lần nữa với sự tham gia của các chuyên gia Trung Quốc.

Các tài liệu không nêu tên các chuyên gia máy bay không người lái Trung Quốc tham gia vào dự án và Reuters không thể xác định danh tính của họ.

Kupol đã tiếp nhận 7 máy bay không người lái quân sự được sản xuất tại Trung Quốc, bao gồm hai chiếc G3, tại trụ sở chính của công ty tại thành phố Izhevsk của Nga, theo hai tài liệu riêng biệt mà Reuters đã xem xét. Hai tài liệu đó là các hóa đơn được gửi cho Kupol vào mùa hè bởi một công ty Nga mà hai nguồn tin tình báo châu Âu cho biết đóng vai trò là nhà trung gian với các nhà cung cấp Trung Quốc. Các hoá đơn không nêu rõ ngày giao hàng hoặc nêu tên nhà cung cấp tại Trung Quốc. Một trong số các hoá đơn yêu cầu thanh toán bằng đồng nhân dân tệ.

Hai nguồn tin tình báo cho biết việc giao các máy bay không người lái mẫu cho Kupol là bằng chứng cụ thể đầu tiên mà cơ quan của họ tìm thấy về toàn bộ UAV được sản xuất tại Trung Quốc được giao cho Nga kể từ khi chiến tranh Ukraine bắt đầu vào tháng 2/2022.

Họ yêu cầu không được nêu tên họ hoặc tổ chức của họ do tính nhạy cảm của thông tin. Họ cũng yêu cầu giữ kín một số chi tiết liên quan đến các tài liệu, bao gồm cả ngày chính xác của chúng.