Quân đội Philippines đã có lệnh điều thêm tàu hải quân đến tuần tra bảo vệ chủ quyền ở khu vực đá Ba Đầu thuộc quần đảo Trường Sa, nơi có hơn 200 tàu dân quân biển của Trung Quốc tập trung nhiều tuần qua. Hãng tin AP trích nguồn tin của quân đội Philippines cho biết như vậy hôm 25/3.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana đã yêu cầu Trung Quốc phải rút các tàu dân quân biển này khỏi đá Ba Đầu mà Philippines coi thuộc chủ quyền của mình.
Tuy nhiên, Trung Quốc đã từ chối rút tàu và nói rằng đây không phải là các tàu dân quân biển mà chỉ là các tàu cá đang trú ẩn ở đá Ba Đầu do thời tiết xấu.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Philippines, Thiếu tướng Edgard Arevalo, trong tuyên bố đưa ra hôm 25/3, nói rằng:
“Bằng việc gia tăng sự hiện diện của hải quân ở khu vực này, chúng ta sẽ tìm kiếm sự đảm bảo của các lực lượng vũ trang đối với người dân về cam kết mạnh mẽ không lay chuyển để bảo vệ họ khỏi các quấy nhiễu và đảm bảo rằng họ có thể sử dụng các quyền của mình ở ngư trường của quốc gia”.
Cũng trong ngày 25/3, người phát ngôn của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết, Tổng thống Duterte đã cam kết sẽ bảo vệ chủ quyền trên biển của quốc gia trong cuộc gặp với Đại sứ Trung Quốc Huang Xilian. Ông Duterte đồng thời cũng nói đến chiến thắng của Manila trước Bắc Kinh trong vụ kiện hồi năm 2016 trước Toà Trọng tài Quốc tế (PCA).
Phán quyết của toà PCA đã bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc 9 đoạn mà Trung Quốc tự vẽ ra trên Biển Đông, đòi chủ quyền phần lớn diện tích vùng biển này.
Hiện phía đại sứ quán Trung Quốc ở Manila chưa đưa ra bất cứ phản hồi nào về cuộc gặp giữa Đại sứ Trung Quốc và ông Duterte.
Hoa Kỳ hôm 23/3 cũng đã lên tiếng phản đối việc Trung Quốc điều hàng trăm tàu cá đến đá Ba Đầu, cáo buộc Trung Quốc đã sử dụng “dân quân biển để đe doạ, gây hấn đối với các quốc gia khác, phá hoại hoà bình và an ninh trong khu vực”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng, trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 25/3 ở Hà Nội, đã lên tiếng khẳng định việc tàu cá Trung Quốc tràn ngập đá Ba Đầu là hành vi xâm phạm chủ quyền của Việt Nam. Bà Hằng nhấn mạnh, Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa, phù hơp với luật pháp quốc tế.
