Bà Ngụy Thị Khanh, nhà hoạt động môi trường nổi tiếng từng được giải thưởng quốc tế, đã được giảm án còn 21 tháng tù trong phiên xử phúc thẩm hôm 21/11 trên cơ sở ‘ăn năn hối cải’ và ‘có nhiều đóng góp’, hãng thông tấn Nhà nước đưa tin.
Trước đó, hồi 6/2022, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên án 24 tháng tù cho bà Khanh về tội ‘Trốn thuế’. Bà Khanh đã kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Theo cáo trạng, bà Khanh đã không nộp thuế số tiền hơn 456 triệu đồng từ giải thưởng 200.000 đô la Mỹ, tương đương hơn 4,5 tỷ đồng, mà bà được Quỹ môi trường Goldman trao cho giải Goldman Environmental Prize hồi năm 2018.
Tòa án lập luận giải thưởng quốc tế này ‘không thuộc diện miễn thuế thu nhập cá nhân’ theo quy định tại Luật Quản lý thuế năm 2006, Thông tấn xã Việt Nam cho biết, và bà Khanh ‘đã không kê khai, không nộp thuế thu nhập cá nhân’ theo quy định.
Tòa sơ thẩm nhận định việc bà Khanh trốn thuế là ‘nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm chế độ quản lý thuế của nhà nước, làm thất thu ngân sách, xâm hại đường lối phát triển kinh tế – xã hội…, cũng theo hãng thông tấn nhà nước.
Tự bào chữa trước Tòa phúc thẩm, bà Khanh được Thông tấn xã Việt Nam dẫn lời đã ‘thừa nhận hành vi phạm tội’ và rằng bà ‘bị xét xử đúng tội, không oan’. Tuy nhiên, bà biện hộ sở dĩ bà không đóng thuế vì ‘nghĩ số tiền đó không phải là lợi nhuận từ việc kinh doanh mà là giải thưởng của sự đóng góp cho xã hội’.
Bà cũng nêu ra nhân thân tốt với bố mẹ từng được thưởng huân chương và bản thân bà được thưởng giấy khen để xin Tòa giảm án.
Luật sư của bà cũng chỉ ra các yếu tố nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, có nhiều đóng góp cho cộng đồng, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và đã tự nguyện khắc phục hậu quả để Tòa xem xét như tình tiết giảm nhẹ cho bà Khanh, Thông tấn xã Việt Nam cho biết.
Sau khi nghe bà Khanh và luật sư của bà bào chữa cũng như xem xét những tài liệu mà Khanh đưa ra về đóng góp của bà trong phòng, chống dịch COVID-19, Tòa phúc thẩm đã giảm cho bà ba tháng tù.
Bà Ngụy Thị Khanh làm giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh, tức GreenID và giám đốc Công ty cổ phần Sáng tạo Xanh Việt Nam, tức GREEN IN. Hai tổ chức của bà hoạt động trong lĩnh vực môi trường để đưa ra các giải pháp về nước sạch, năng lượng sạch và không khí sạch.
Bà Khanh được trao giải thưởng về môi trường hồi năm 2018 vì những thành tích hoạt động nhằm cắt giảm khí thải carbon ở Việt Nam trong lúc Chính phủ Việt Nam đã cam kết với quốc tế sẽ đưa mức phát thải ròng của họ về không vào năm 2050.
Bản án sơ thẩm được giới quan sát và hoạt động nhân quyền nhận định là sự trừng phạt bà Khanh về các hoạt động môi trường của bà. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã bác bỏ việc này và khẳng định bà Khanh bị bỏ tù ‘hoàn toàn vì trốn thuế’.
Bản án bà Khanh đã bị cộng đồng quốc tế lên án. Bộ Ngoại giao Mỹ đã kêu gọi chính phủ Việt Nam trả tự do cho bà.
