“CÁC BẠN ĐỪNG LO CHO PUTIN, TỐT HƠN HÃY LO CHO CHÂU ÂU”

0
14
Đại hội đồng LHQ bỏ phiếu thông qua nghị quyết mới về cuộc chiến của Nga ở Ukraine hôm 24/3/2022 Reuters- Rfa edited

(Bài phỏng vấn rất hay. Vì người được phỏng vấn vốn từng giữ chức vụ cao trong chính quyền Elsin. Và rất hiểu Putin)

(Cựu ngoại trường Nga Andrei Kosyrew trả lời PV Amanda Mars, báo Welt)

Kosyrew bên cạnh cố tổng thống Nga Boris Jelzin. Cũng do áp lực của ông nên vị bộ trưởng ngoại giao thân phương Tây này đã phải ra đi  năm 1996

Cựu ngoại trưởng dưới thời Boris Yeltsin kêu gọi phương Tây hãy hành động cứng rắn chống lại Putin. Andrei Kosyrew nói: “Nếu bây giờ ông ấy thành công với các biện pháp của mình, ông ta  có thể tấn công các nước như Ba Lan, ông  giải thích lý do tại sao chiến tranh lạnh chưa bao giờ kết thúc đối với nhóm quyền lực của Putin.

WELT: Ông có ngờ sẽ có chiến tranh? Với sự tàn bạo như thế này đối với dân thường, với các cuộc tấn công như ở Butscha?

Andrej Kosyrew: Không. Tôi biết những người đang ngồi ở Moscow hiện nay rất hung hăng và sẵn sàng đàn áp, nhưng sự táng tận lương tâm đến mức này khiến tôi ngạc nhiên. Điều này là quá đáng, ngay cả đối với họ. Tôi không muốn tin rằng nước Nga có thể dám làm  điều như vậy, nhưng tôi đã cảnh báo trước rằng, nếu phản ứng yếu ớt trước một cuộc xâm lược Ukraine sẽ càng khiến Putin thêm phấn kích. 

WELT: Vậy ông có nghĩ rằng, ông ta có khả năng đưa vũ khí hạt nhân vào cuộc xâm lược này?

Kosyrew: Một cuộc tấn công bằng tên lửa hạt nhân  mini là có thể, nhưng điều đó khó xảy ra. Nguy cơ xảy ra những điều tương tự như thế sẽ lớn hơn nếu Putin tin rằng phương Tây và NATO sợ tên lửa hơn ông ta. Theo tôi cần phải có sự đáp trả mạnh mẽ  cuộc xâm lược này, cung cấp các loại vũ khí thông thường mạnh nhất hiện có, để ngăn chặn người Nga khiêu khích phương Tây leo thang hơn nữa. Tên lửa hạt nhân không được sử dụng trong suốt những năm 1970 vì nguyên tắc răn đe chưa bao giờ bị thách thức, có nghĩa là mọi cuộc tấn công hạt nhân cũng sẽ bị đáp trả ngay lập tức từ đối phương. 

WELT: Kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu, Ukraine đã đánh trả mạnh mẽ hơn mọi  dự kiến, các nhà phân tích đã nhiều lần nhấn mạnh rằng Putin phải có được chiến thắng rồi mới tính đến kết thúc chiến tranh.

Kosyrev: Đừng lo lắng cho Putin, mà hãy lo lắng cho châu Âu. Ông ta  kiểm soát tuyệt đối bộ máy tuyên truyền ở Nga và có thể kể một câu chuyện hoàn toàn khác trong một giây. Người dân Nga, đặc biệt là những người chỉ biết thông tin từ TV, không biết chuyện gì đang thực sự xảy ra ở Ukraine. Đó là lý do tại sao ông ta không gặp bất kỳ vấn đề gì với những tuyên bố của mình. Tôi thực sự phát ngán khi nghe tất cả những người được gọi là chuyên gia để giữ thể diện cho Putin người ta phải tạo ra một thắng lợi nào đó. Có quá nhiều người ở châu Âu tin vào mọi tín hiệu được cho là tích cực từ Moscow. Chúng tôi đã thấy điều đó năm 2014. Các biện pháp trừng phạt (do sáp nhập Crimea, ed.) là quá sơ sài, và cả (Tổng thống Pháp) Macron và các nguyên thủ quốc gia khác đã sớm từ bỏ chính sách cô lập. Nếu bây giờ ông ta một lần nữa vượt qua được  cuộc chiến man rợ này và các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ nhanh chóng, thì điểm dừng tiếp theo sẽ là một quốc gia NATO, một trong các nước Baltic, hoặc có thể là Ba Lan. Bây giờ nên đặt câu hỏi là, liệu phương Tây đã rút ra được bài học cho mình chưa. 

WELT: Phải chăng những năm gần đây châu Âu đã quá nhượng bộ với Putin?

Kosyrew: Vấn đề không phải là nhượng bộ, mà là một chính sách xoa dịu, như đã được thể hiện với Hitler khi hắn ta xâm lược Ba Lan và Tiệp Khắc. Winston Churchill khi đó đã nói : “Không, đủ rồi, không thể xoa dịu được nữa. Chúng ta đang có chiến tranh.” Ngày nay Tây Âu, kể cả Tây Ban Nha, đang có chiến tranh với một nước Nga hung hãn. Đây không phải là một cuộc chiến tranh nóng bỏng như những gì đang diễn ra ở Ukraine vì bạn không trực tiếp đối mặt với quân đội Nga, nhưng bạn cũng bị Nga tấn công hoặc đe dọa. 

WELT: Ý của ông là người ta phải chấp nhận đang ở trong một cuộc chiến với nước Nga, cho dù đây là một loại chiến tranh khác?

Kosyrew: Một cuộc chiến tranh lạnh thì không phải là chiến tranh nóng nhưng đó cũng là chiến tranh.

WELT: Theo ông thì đây là một cuộc chiến tranh lạnh mới, hay cuộc chiến tranh lạnh thực ra chưa chấm dứt?

Kosyrew: Trong đầu óc những người cai trị nước Nga hiện nay, nó chưa bao giờ kết thúc. Đây là bọn người của KGB. Những người không coi cuộc cách mạng dân chủ những năm 1990  một chiến thắng đối với người dân Nga, mặc dù thực chất nó là như vậy, mà là một thất bại trước phương Tây. Đó là lý do tại sao chúng vẫn tiến hành chiến tranh với phương Tây. Đó là một cuộc chiến tranh lạnh, nhưng là một cuộc chiến,  như người ta đang chứng kiến ở Ukraine, nó có thể rất nhanh chóng dẫn đến một cuộc chiến tranh thực sự đối với các nước NATO khác.

WELT: Bản thân ông  là một trong những nhân vật chính trong cuộc cách mạng này với tư cách là Bộ trưởng ngoại giao đầu tiên thời hậu Xô Viết. Trong quá trình chuyển đổi này đã xẩy ra nhưng sai lầm nào?

Kosyrew: Lúc đó tình hình  rất khó khăn. Tất cả chúng ta đều đã mắc sai lầm. Chính phủ của tôi, bản thân tôi, người Mỹ và người châu Âu… Đó là một câu chuyện phức tạp không chỉ có một vấn đề. Cái gọi là mở rộng NATO là một cách gọi sai vì nó chưa bao giờ xảy ra. Đó chỉ là một loạt các nền dân chủ mới được giải phóng khỏi sự cai trị của Liên Xô,  như Cộng hòa Séc, Ba Lan, Hungary và thậm chí cả Romania, sau đó các nước này đã tiếp cận NATO và ngỏ ý muốn trở thành thành viên của liên minh. 

WELT: Liệu ông có cảm xúc lẫn lộn về Tổng thống khi đó của mình, ông Boris Yeltsin?

Kosyrev: Vào thời điểm đó ông ấy là một nhân vật  rất quan trọng. Tôi ngưỡng mộ ông vào đầu những năm 1990 vì ông đã phản đối chủ nghĩa cộng sản của Liên Xô và dũng cảm bảo vệ buổi bình minh của nền dân chủ. Tuy nhiên, sau đó, ông có thể không phải là một nhà lãnh đạo phù hợp, vì vẫn chưa đến lúc; để chống lại hệ thống cũ, ông đã làm rất tốt, nhưng chưa thể để xây dựng một nước Nga mới. Ông Yeltsin cũng như chúng tôi đã thất bại ở lĩnh vực này. Sau đó, ông đã bắt đầu rút lui ngày càng nhiều hơn vì không đủ khả năng đảm đương các nhiệm vụ mới. Đừng quên chính ông là người đã chỉ định Putin làm người kế nhiệm. Điều này đã được phát đi trên TV, ông ấy đã  nói: “Ông sẽ là người kế nhiệm của tôi, ông Putin. Hãy bảo vệ nước Nga, ông có trách nhiệm với nước Nga ”. Vì vậy, Putin không phải tự dưng mà xuất hiện, ông ấy đã được Yeltsin lựa chọn. 

WELT: Tại sao bây giờ sự thể lại ra thế này? Tại sao  Putin lại phát động cuộc chiến tranh này?

Kosyrew: Điều đó thật khó nói. Tôi nghĩ rằng họ đã tính toán sai. Đầu tiên, họ cho rằng Ukraine yếu. Thứ hai, họ tin rằng Ukrain rệu ra tinh thần. Cũng có thể họ coi Tổng thống Mỹ Joe Biden là người yếu thế. Và Putin có lẽ cũng nghĩ rằng ông ấy sắp hết thời gian và có thể mất quyền kiểm soát nguồn cung cấp dầu và khí đốt, vì châu Âu  đã và đang nghiên cứu các nguồn năng lượng bổ sung có thể có trước khi xảy ra cuộc chiến. 

WELT: Cũng có nhiều chỉ trích đối với Joe Biden, vì ông ta đã tuyên bố, Putin không nên tiếp tục tại vị.

Kosyrev: Đó là một nhận xét đầy cảm tính và tôi không nghĩ ông ấy phải xin lỗi vì điều này. Không ai nói về một sự thay đổi chế độ, bởi vì chỉ người dân Nga mới có thể quyết định về điều đó, và bản thân Biden cũng đã nhấn mạnh điều này vài lần. Nhưng những gì ông ta  nói có lẽ là những gì mà cả thế giới đều suy nghĩ. Putin đang hủy hoại không chỉ Ukraine, đất nước anh em của chúng ta, mà còn cả nước Nga, cả về kinh tế và đạo đức. Y muốn tạo dựng  một xã hội mới, khép kín và độc tài. Tuy nhiên, lời nói mạnh mẽ phải được hỗ trợ bằng việc làm mạnh mẽ. Tôi nghĩ thật sai lầm khi các thành viên NATO không cung cấp cho Tổng thống Ukraine Zelenskyy máy bay quân sự vì họ sợ leo thang. Thật là nực cười. Tại sao Putin không sợ NATO? Tại sao NATO lại sợ hãi? Sợ hãi là một cảm giác tồi tệ, phản tác dụng đối với tư duy hợp lý. Khi sợ hãi thì hành xử như một con thú, và sợ hãi không tốt cho các quyết sách chính trị.

(Bettina Schneider đã dịch từ tiếng Tây Ban Nha. Bài này được đăng tải đầu tiên trên tờ  „El País“)

Ảnh : Cựu bộ trưởng NG Kosyrew bên cạnh cố tổng thống Nga Boris Jelzin

(Từ fb Nguyễn Xuân Hoài)