15/04/2021
Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt
Chúng xuất hiện lần đầu tiên xung quanh rạn đá ngầm Đá Ba Đầu (Whitsun) vào tháng 12. Một đội tàu Trung Quốc ngày càng tăng, neo thân sát nhân trong vùng nước nông xung quanh rạn đá ngầm hình boomerang, 200 dặm về phía tây của Philippines ở Biển Đông.
Đến tháng 3, có khoảng 220 tàu thuyền Trung Quốc gần bãi đá ngầm đó. Các quan chức ở Manila và Washington dường như cho rằng Bắc Kinh sắp thực hiện một cuộc chiếm đất khác, có khả năng dẫn đến việc thiết lập thêm một tiền đồn quân sự khác của Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp.
Vào giữa tháng 4, các thuyền của Trung Quốc bắt đầu phân tán. Những gì đã xảy ra trong tháng giữa là rõ ràng. Hải quân Hoa Kỳ và Philippines đã triển khai các lực lượng hùng hậu tới khu vực trong khi các nhà ngoại giao tuyên bố rõ ràng rằng việc Trung Quốc chiếm đóng một bãi đá ngầm bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines có thể đưa đến một phản ứng quân sự.
Jerry Hendrix, một sĩ quan Hải quân Hoa Kỳ đã nghỉ hưu và là tác giả của cuốn Cung cấp và Duy trì Hải quân cho biết: “Người Trung Quốc đã bị chớp mắt. Tất nhiên, vẫn còn phải xem họ sẽ chớp mắt trong bao lâu.
Các lực lượng của Bắc Kinh bắt đầu tiến vào Biển Trung Hoa vào giữa những năm 2000, chiếm giữ các đảo mà trong nhiều trường hợp, một số quốc gia Đông Nam Á cũng tuyên bố chủ quyền.
Các hoạt động rất giống nhau. Các tàu của lực lượng dân quân hàng hải thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân — thực chất là các tàu tuần tra cải trang thành tàu đánh cá — đã bao vây một hòn đảo tranh chấp, đuổi tàu của các nước đối thủ phải rời đi.
Tiếp theo, tàu nạo vét di chuyển đến, phá hủy các rạn san hô mỏng manh về mặt sinh thái để xây dựng nền móng vững chắc bằng đá và cát. Các đội xây dựng đến xây dựng bến cảng, đường xá, doanh trại và đường băng. Quân đội được chuyển đến. Các thiết bị cảm ứng và vũ khí xuất hiện. Máy bay chiến đấu và tàu chiến bắt đầu ghé thăm.
Ngày nay, PLA duy trì 27 tiền đồn đảo lớn ở các vùng biển Đông Trung Hoa và biển Đông, trong đó có một một đặc biệt khiêu khích trên Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), một trăm dặm về phía tây rạn Đá Ba Đầu.
Các tiền đồn củng cố tranh chấp của Bắc Kinh về các nguồn tài nguyên khoáng sản và nghề cá xung quanh. Trong trường hợp có chiến tranh, chúng cũng có thể có chức năng như những căn cứ hỗ trợ cho máy bay chiến đấu của Trung Quốc, giúp họ đi nhảy cóc hàng trăm dặm trên khắp vùng tây Thái Bình Dương.
Việc lấy thêm rạn Đá Ba Đầu sẽ chỉ thắt chặt hơn sự nắm giữ của Trung Quốc đối với khu vực.
Nhưng các quan chức Trung Quốc không biết liệu họ có thể làm được chuyện đó hay không. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden vẫn đang ổn định quyền lực tại Nhà Trắng. Hải quân Hoa Kỳ đang phải vật lộn để phát triển đội tàu của mình trong khi vẫn duy trì những con tàu cũ kỹ, không đáng tin cậy. Hendrix nói: “Đây là một thử nghiệm đối với chính quyền Biden.”
Biden rõ ràng đã vượt qua được thử thách.
Khi hạm đội dân quân Trung Quốc xung quanh rạn Đá Ba Đầu đạt quy mô tối đa vào tháng trước, hạm đội Mỹ đã tập trung các tàu của họ đang hoạt động ở tây Thái Bình Dương. Tàu sân bay USS Theodore Roosevelt và tàu tấn công USS Makin Island đã tụ hội vào đầu tháng 4, kết hợp các cánh không quân và các tàu tuần dương, khu trục hạm và tàu ngầm hộ tống của họ.
Collin Koh, nhà nghiên cứu tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore, nói: “Tín hiệu không ngờ vực là khá rõ ràng đối với ai đó trong chuyện dài về rạn Đá Ba Đầu.”
Trong khi đó, giám đốc khu vực châu Á của Biden, ông Kurt Campbell, chắc chắn đã bận rộn trên điện thoại, điều phối phản ứng của Mỹ với phản ứng của Philippines. Bốn tàu chiến của Philippines, trong đó có hai tàu hộ tống tên lửa mới tinh của Manila là Jose Rizal và Antonio Luna, đang tiến về rạn Đá Ba Đầu.
Việc sử dụng vũ lực đang được đặt ra. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cảnh báo: “Một cuộc tấn công vũ trang chống lại các lực lượng vũ trang, tàu công cộng hoặc máy bay của Philippines ở Thái Bình Dương, bao gồm cả ở Biển Đông, sẽ kích hoạt các nghĩa vụ của chúng ta theo hiệp ước phòng thủ chung.
Đám thuyền của Bắc Kinh đã nhổ neo bỏ đi. Ông Hendrix nói: “Người Trung Quốc đã rất ngạc nhiên về mức độ mà sự điều động lực lượng dân quân hải quân của họ đã tạo ra sự hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau giữa Hoa Kỳ, các đối tác hiệp ước và các nước khác trong khu vực. Cuối cùng, Trung Quốc nhận ra rằng sự hiện diện tiếp tục của họ chỉ đơn giản làm tăng cường sự kháng cự.”
Không rõ liệu cuộc xung đột ở rạn Đá Ba Đầu có phải là một bước ngoặt hay không. Bắc Kinh có thể lại cố gắng chiếm rạn san hô một lần nữa – hoặc chỉ đơn giản là chuyển lực lượng của mình đến một đối tượng địa lý khác. Hoa Kỳ và Philippines đã phản ứng nhanh chóng và mạnh mẽ để bảo vệ rạn Đá Ba Đầu, nhưng liệu họ có đáp lại với quyết tâm tương tự trước hành động khiêu khích tiếp theo của Trung Quốc?
Hendrix cho biết ông rất lạc quan. “Ở mức độ mà Trung Quốc thực hiện các hoạt động trong vùng xám như thế này, họ đã giúp Hoa Kỳ củng cố sự phản kháng của quốc tế đối với các hành động của họ”./.
Nguyên bản tiếng Anh:
China Blinks As American, Philippine Fleets Challenge Possible Reef Seizure
