RFA
Hôm 25 tháng 3 năm 2020, các đại biểu đảng bộ xã Phúc Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An khi tham dự bỏ phiếu tại Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2020 – 2025, đã đeo toàn khẩu trang màu đỏ có in hình sao vàng, và khẩu trang màu đỏ in hình búa liềm, tượng trưng cho cờ đảng cộng sản Việt Nam.
Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên Cứu Phát Triển IDS, đã tự giải thể hôm 27/3 nhận định với RFA về chuyện này:
“Tôi nghĩ đó là một cái trò hết sức là lố lăng, bởi vì có lẽ, có lẽ họ cũng nghĩ đó là quà tặng gì đó của đại hội, là một vật kỷ niệm. Tức là nhân dịp đại hội thì có một cái khẩu trang búa liềm màu đỏ chót như vậy. Tôi nghĩ không có một người có đầu óc bình thường nào có thể nghĩ ra một trò lố lăng như vậy.”
Theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A, có lẽ vì đằng nào cũng buộc mọi người phải có khẩu trang, nên ban tổ chức thà làm khẩu trang như vậy cho có hình thức là có khẩu trang, nhưng vừa có ý nghĩa chính trị… nhưng họ không tính đến sự lố lăng khi đập vô mắt dân chúng như vậy. Ngoài ra theo ông, trong chuyện này cũng có thể có % hoa hồng gì đấy…
Cứ người dân đeo khẩu trang No-U lại phạt, còn những ông bà đeo khẩu trang đỏ ở Phúc Sơn thì không bị gì, trong khi người dân người ta nêu quan điểm về chủ quyền đất nước thì các ông bà lại phạt lại sách nhiễu.
-Nguyễn Chí Tuyến
Trong hình ảnh đăng tải trên báo chí nhà nước về Đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2020 – 2025 ở xã Phúc Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An, chiếc khẩu trang màu đỏ rực mà các đảng viên đeo, làm bằng vải, có kích cỡ nhỏ, chỉ đủ che phần miệng và một ít phần mũi.
Theo Bác sĩ Tô Quang Định, nguyên Ủy viên Ban chấp hành Hội Tai Mũi Họng Việt Nam, khẩu trang vải thì phải 4 lớp, đủ kích cỡ, mới tránh được virus covid-19.
Trong khi các đảng viên đeo khẩu trang cờ đỏ sao vàng được tung hô, thì những người yêu nước lại bị sách nhiễu bắt bớ chỉ vì đeo khẩu trang in hình phản đối bản đồ hình lưỡi bò của Trung Quốc.
Nhà hoạt động Nguyễn Chí Tuyến, khi trao đổi với RFA hôm 27/3, đưa ra ý kiến của mình:
“Việc đeo khẩu trang đỏ búa liềm vàng ở đảng bộ Phúc Sơn ở Nghệ An, thì cá nhân tôi, nếu cho tôi lựa chọn tôi lại thích họ đeo. Bởi vì sao, vì mỗi người có quan điểm và được tự do bày tỏ, chứ không phải cứ người dân đeo khẩu trang No-U lại phạt, còn những ông bà đeo khẩu trang đỏ ở Phúc Sơn thì không bị gì, trong khi người dân người ta nêu quan điểm về chủ quyền đất nước thì các ông bà lại phạt lại sách nhiễu. Quan điểm của tôi là người ta nhìn vào đó họ có lý do đấu tranh lại lực lượng công an, an ninh, khi người ta đeo khẩu trang hay đeo cái gì không vi phạm pháp luật thì không có quyền gây sách nhiễu hay đe dọa người dân.”
Khẩu trang No-U được khởi xướng từ bà Ngô Thị Thứ, hiện sinh sống ở Đà Lạt. Pháp luật Việt Nam hiện không có bất kỳ quy định nào, về việc cấm phản đối bản đồ đường lưỡi bò của Trung Quốc. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp in hình No-U lên áo, khẩu trang… đều bị sách nhiễu, thậm chí bắt bớ.
RFA hôm 27/3 liên lạc qua tin nhắn bà Ngô Thị Thứ, người khởi xướng khẩu trang No-U, và được bà cho biết:
“Ý tưởng tuyên truyền chủ quyền biển Việt Nam đã có từ lâu. Cuối tháng 1 năm 2020, Trung Quốc thông báo dịch ở Vũ Hán thì nhà báo Mai Quốc Ấn có dí dỏm đưa một status rằng ‘giờ xuất sang Tàu khẩu trang như này cũng phải nhận’. Nhưng nhà báo Mai Quốc Ấn không thực hiện. Tôi nắm ý đó và kêu gọi tài trợ làm 10 ngàn khẩu trang. Mọi người trong và ngoài nước rất thích, đã góp trong 2 tuần đủ 80 triệu.
Khó khăn là tìm ra cơ sở in chịu in . Rất nhiều nơi từ chối in với lý do công an đã cảnh cáo họ đây là hình cấm.”
Mặc dù gặp nhiều khó khăn khi thực hiện ý tưởng, nhưng theo bà Ngô Thị Thứ, đến khi sản xuất xong thì những người sử dụng và quảng bá còn bị làm khó hơn nhiều:
“Nhạc sĩ Huỳnh Thu Vân thông báo sẽ có mặt ở nhà thờ Đức Bà sáng ngày 6 tháng 3 để phát khẩu trang NO-U cho các bạn đã hỏi xin. Thế là sáng ấy thay vì quay MV ca nhạc chị bị mời về đồn công an. Họ lục soát thấy chỉ có 27 cái khẩu trang nhỏ xíu, bèn trao về nơi cư trú là thị xã Dĩ An Bình Dương. Tối ngày 7 tháng 3, họ mới cho chị về nhà và đến nay vẫn chưa trả 27 cái khẩu trang dù không nêu được lý do gì.”
Để tìm hiểu thêm, RFA hôm 27/3 liên lạc Nhạc sĩ Thu Vân qua tin nhắn, và được chị kể lại chuyện bị bắt giam, bị tịch thu tài sản vì phát khẩu trang No-U:
Việc phát khẩu trang miễn phí No-U em chưa bị gây khó dễ. Về việc này em thấy mình nên cổ động cho phong trào yêu nước, chống lại sự bành trướng của Trung Quốc, cắt đường lưỡi bò 9 đoạn của tụi nó.
-Lương Quang Bảo
“Sáng 06/03/20 chị lên cà phê Thềm Xưa để tặng 1 số anh em khẩu trang có in hình đường lưỡi bò bị cắt. Chị vào Thềm Xưa ngồi khoảng vài phút thì có khoảng 8 người đàn ông mặc sắc phục công an và thường phục vây quanh chị và yêu cầu cho kiêtm tra hành chánh, họ xem CMND, rồi họ lại yêu cầu lôi hết đồ trong cái giỏ xách của chị ra để kiểm tra, trong đó có 1 bọc đung 26 cái khẩu trang và 8 bô áo dài chị mamg theo để đi quay clip 1 ca khúc mà chị hát cho nhạc sĩ Việt Nhân. Sau đó, họ đưa chị về trụ sở công an phường Nguyễn Cư Trinh tịch thu 27 cái khẩu trang. Họ thay nhau mở 2 điện thoại của chị rồi vô facebook của chị. Họ hỏi chị đi phát khẩu trang nhận bao nhiệu tiền. Có tham gia đảng phái nào ở hải ngoại không? Họ để chị trong phong tạm giam suốt đêm 06/3. Qua ngày 07/3 họ gọi an ninh Dĩ An lên nhận đưa chị về Dĩ An, Bình Dương tới 20h mỡi cho chị về.”
Nhạc sĩ Thu Vân cho biết, qua những ngày sau đó, Chị vẫn bị an ninh huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương mời lên làm việc, gây khó dễ.
Anh Lương Quang Bảo, từ Bình Thuận, cũng là người ủng hộ chương trình, ngoài đóng góp vật chất, anh cũng ủng hộ phát khẩu trang miễn phí No-U cho người dân, nói với RFA hôm 27/3 về lý do mình làm vậy:
“Việc phát khẩu trang miễn phí No-U em chưa bị gây khó dễ. Về việc này em thấy mình nên cổ động cho phong trào yêu nước, chống lại sự bành trướng của Trung Quốc, cắt đường lưỡi bò 9 đoạn của tụi nó. Có những người không biết đó là gì, họ lấy đeo đi, nhưng bên Vũng Tàu cũng làm khó dễ họ, Đồng Nai cũng vậy, nhưng Bình Thuận thì chưa.”
Theo Nhà hoạt động Nguyễn Chí Tuyến, việc người dân đeo khẩu trang No-U nếu xét về mặt pháp luật thì không có gì là vi phạm cả. Cho nên khi người dân đeo khẩu trang No-U, mà ở một số nơi công an gây khó dễ, sách nhiễu, tịch thu… thì việc làm này là sai pháp luật. Ông cho biết, cá nhân ông phản đối chuyện sách nhiễu người đeo khẩu trang No-U. Vì theo ông, toàn dân phải lên tiếng về vấn đề chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
