Lại nói về “ngoại giao cây tre”… 

Nhân Tuấn Trương

Trên trang Bô xít có bài viết của tác giả Nguyễn Quang Dy nói về quan hệ Việt-Trung và Việt-Mỹ. Tác giả cho rằng “Không phải ngẫu nhiên mà cả Thái Lan và Việt Nam đều vận dụng “ngoại giao cây tre” để tồn tại giữa hai siêu cường thường xung đột hay hòa hoãn với nhau như “hai con voi trong cửa hàng đồ sứ”. 

Tôi không chia sẻ ý kiến này của tác giả. 

Bài viết hôm qua tôi đã nói rồi. VN không hề có cái gọi là “ngoại giao cây tre”, với ý nghĩa của một nền “ngoại giao mềm dẻo” với mục tiêu trọng tâm là phục vụ cho lợi ích của quốc gia. 

“Ngoại giao cây tre, cho dầu nghiêng qua ngả lại nhưng cái gốc của nó không rời “quốc bản” (là đất nước và dân tộc)… nếu nghiên cứu tận tình về mô hình chính trị của VN, tôi cho rằng chính sách ngoại giao của đảng CSVN là chính sách “tầm gởi”. 

Về tư tưởng và mô hình chính trị, từ năm 1991 đến nay đảng CSVN rập khuôn đảng CSTQ. Đảng CSTQ làm cái gì thì đảng CSVN bắt chước làm cái nấy. TQ áp dụng cái gì VN bưng nguyên con cái nấy về xài. 

Ban đầu TQ “dò đá qua sông” thì VN cũng tấp tễnh “dò đá qua sông”. TQ áp dụng “kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa mang màu sắc TQ” thì VN bắt chước “kinh tế thị trường theo định hướng XHCN”. TQ xây dựng “quốc gia pháp trị XHCN” thì VN bắt chước “xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN”… 

Từ thời ông Trọng lên nắm quyền thì ông Trọng rập khuôn tư tưởng Tập Cận Bình. Để ý các tập sách (3 tập) về “quản lý nhà nước” của tác giả Tập Cận Bình. Ta thấy ông Trọng “bưng nguyên con” tư tưởng của Tập về áp dụng cho VN. Tất cả những cải cách của Tập liên quan đến “quản lý nhà nước” của TQ ông Trọng đều làm theo. Những thứ mà lâu nay báo chí VN cho là của ông Trọng: “nhốt quyền lực vào cái lồng lập pháp”, “rèn luyện cán bộ”, “đức trị”,  “đốt lò”… tất cả đều xuất phát từ ông Tập. 

Cây tre, cho dầu thân cây ngả nghiêng trước gió, nhưng cây tre bám rễ chặt chẽ vào lòng đất. Giông bão mạnh cách mấy cũng không rời khỏi đất. 

Tư tưởng của CSVN, khi mà rập khuôn tư tưởng của CSTQ, thì tư tưởng của đảng CSVN là tư  tưởng “tầm gởi”. 

Tư tưởng của đảng của CSVN ngày trước là tư tưởng Mác xít Lê nin nít của Liên xô. Ngày nay tư tưởng của đảng CSVN là của Tập Cận Bình. 

Khi tầm gởi vào LX thì VN không còn tự chủ. VN có thể làm bất cứ thứ gì, cho dầu chuyện đó gây nguy hại cho đất nước ra sao. Tầm gởi vào LX, VN “ăn cháo đá bát” đánh lại TQ. 

VN đánh TQ nhằm phục vụ cho lợi ích của LX. 

Nếu là “ngoại giao cây tre”, có mục tiêu trọng tâm là phục vụ cho lợi ích của đất nước và dân tộc. Thì VN sẽ không bao giờ gây hấn, đối xử kiểu “phản phúc” để TQ “dạy cho một bài học”.

Đảng CSVN không chỉ bưng nguyên con mô hình chính trị TQ mà còn bưng nguyên xi các chính sách về kinh tế, văn hóa, xã hội… của TQ để áp dụng cho VN. 

Tác giả Nguyễn Quang Dy làm sao có thể chứng minh được rằng “chính sách ngoại giao cây tre” của VN có mục tiêu là phụng sự và phát huy lợi ích của đất nước và dân tộc VN ? 

Làm gì có thể chứng minh được ? “Ngoại giao cây tre” chỉ có thể xuất phát từ một quốc gia thực sự độc lập về chính trị. Chính trị VN “tầm gởi” vào TQ, từ tư tưởng cho tới mô hình.  

Ta thấy chính trị các quốc gia tiên tiến Mỹ, Âu… những năm gần đây bị nhiễu loạn vì sự can thiệp của Nga và TQ. Hai quốc gia độc tài này sử dụng tiền bạc ủng hộ, vận động quần chúng, tung tin thất thiệt trên mạng internet… mục đích giúp cho các ứng cử viên (tổng thống hay quốc hội) có khuynh hướng “cực tả” hay “cực hữu” để những người này sau khi đắc cử “trả ơn” lại TQ (hay Nga). Nga (hay TQ) mà nắm được 1 vài người trong quốc hội các quốc gia Mỹ, EU là “mãn nguyện” lắm rồi.

Đàng này TQ nắm VN cả bộ sậu, từ TBT cho tới ủy viên TƯ. TQ muốn cái gì thì CSVN sẽ làm theo cái đó. 

Dĩ nhiên đảng CSVN sẽ không làm một cách lộ liễu cho Nguyễn Quang Dy (và nhiều chuyên gia VN khác nữa) nhìn thấy. Thí dụ chuyện tranh chấp Biển Đông. Thấy vậy mà không phải vậy. Vì Biển Đông lúc là “diện”, lúc là “điểm”, khó phân biệt. 

Lúc Biển Đông là “diện”, là hỏa mù, hai bên đảng CS cố ý làm rùm beng, làm như hai bên chống đối ghê lắm, làm như chiến tranh sắp xảy ra. Rốt cục tất cả “êm re”. TQ yêu sách các giàn khoan đang khai thác (hay đang thăm dò) vùng thềm lục địa Tư chính, ở các bãi Nam Côn sơn… phải rút đi. CSVN làm bộ lu loa, mục đích cho người dân thấy “ờ, tụi tao cũng chống TQ để bảo vệ lợi ích VN lắm…” Rốt cục, trong im lặng tuyệt đối, VN cho rút hết các giàn khoan ở các địa điểm mà TQ yêu sách. Việc đền bồi (như đền cho Repsol cả tỉ đô) thì có dân VN nai lưng ra trả. 

Có lúc Biển Đông lại là “điểm”, vì có yếu tố Mỹ chen vô. Người Mỹ không làm thì thôi, họ làm thiệt, vì lợi ích của họ. 

Nhưng “điểm” lại thành “diện”. Nếu VN thật lòng bảo vệ lợi ích quốc gia, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ thì VN đã (dựa vào Mỹ như Phi) để kiện TQ về vấn đề HS từ tám hoánh. Các đảo TS cũng vậy. Nếu VN có ý chí bảo vệ an ninh quốc gia thì TQ sẽ không bao giờ xây dựng được các căn cứ quân sự ở các đảo đá chiếm được của VN năm 1988 (như đá Chữ thập, đá Châu viên, đá Vành khăn, đá Subi v.v…)  

Hai đảng CS VN và TQ biết cách “tung hứng”, họ đóng đóng kịch như thiệt. 

Cốt lõi mọi chính sách của đảng CSVN không hề phục vụ cho đất nước và dân tộc. Chính sách ngoại giao cũng vậy. Mục tiêu của mọi chính sách là sự trường tồn của đảng mà thôi.

Còn về Thái lan. Theo tôi, Thái lan ngày nay chỉ còn là “cái bóng” của Thái lan thời kỳ tiền Thế chiến thứ II. Nhưng nói rằng VN cũng giống như Thái lan thì tác giả Nguyễn Quang Dy hạ thấp tư cách của quốc gia Thái lan. 

Các chính sách ngoại giao của Thái luôn nhằm phục vụ ngai vàng của vua (bao gồm đất nước), sau đó là người dân Thái. 

Ngoại giao Thái có thể “đung đưa”, ngả qua ngả lại nhưng luôn nhứt quán. Một thí dụ. Thời Thế chiến thứ II, từ năm 1934 Thái đã liên minh với Nhật, gia nhập vào khối Đại đông á của Nhật. Thế chiến bùng nổ, Thái đứng về phía Nhật, lợi dụng sức mạnh của Nhật để chinh phục lãnh thổ (lấy đất Campuchia, Mã lai và Miến Điện). Đến năm 1943, thủ tướng Thái (thân Nhật) nhận thấy rằng gió sắp đổi chiều. Ông này bèn từ chức, giao quyền cho một thủ tướng thân Mỹ. Rốt cục Thái tuy theo Nhật nhưng lại đứng về phe thắng cuộc. 

Hoàn toàn khác với VN, các chính sách ngoại giao của Thái luôn nhứt quán. Lợi ích của quốc gia và dân tộc Thái là hàng đầu.

Nếu CSVN ý thức được đâu là lợi ích quốc gia và dân tộc thì đã không sang Thành đô để khấu đầu ký hòa ước năm 1991 để phục tùng TQ từ đó đến nay. 

Nếu CSVN học được 1/10 chính sách ngoại giao mềm dẻo của Thái lan thì VN đã ngả qua Mỹ từ đầu thập niên 90 rồi.