« Chủ Nhật không bầu ai, thấy Le Pen thứ Hai » : Câu nói dưới dạng châm ngôn này đã chiếm trọn trang bìa tuần báo Pháp L’Obs. Lời cảnh báo này – kèm theo lời kêu gọi bỏ phiếu cho ứng cử viên Macron – cũng đã được các tuần báo lớn khác của Pháp nêu bật trong những bài xã luận, như L’Express cho rằng « Lý trí phải chiến thắng » trước cảm tính, hay Le Point nói thẳng : « Không bầu cho Macron tức là bầu cho Le Pen ».

Trên các tuần san Pháp, không thể thấy những lời cảnh báo nào rõ ràng hơn về khả năng nước Pháp có một tổng thống cực hữu nếu cử tri Pháp chọn con đường bỏ phiếu trắng hay không đi bầu nhân vòng 2 cuộc bầu cử tổng thống Pháp ngày Chủ Nhật 07/05/2017, chỉ vì không thích ông Macron dù vẫn ghét bà Le Pen.

Cả ba tờ tuần báo Pháp đều dành hồ sơ đặc biệt nói về bầu cử tổng thống Pháp, nhưng nếu L’Obs, thiên tả, tập trung đả kích các thành phần bị mệnh danh là « Cái cánh tả có thể giúp Mặt Trận Quốc Gia “cực hữu” chiến thắng », tựa ngay trang bìa, thì Le Point, thiên hữu, lại nhìn xa hơn về tương lai cánh hữu trong hồ sơ mang tựa đề « Cánh hữu : Trận chiến bắt đầu ». Riêng L’Express, tự nhận là không tả, không hữu, đã nhìn rộng hơn và tự hỏi « Nước Pháp đi về đâu ? », giới thiệu nội dung cuộc tranh luận giữa hai nhà lý luận Debray và Finkielkraut.

L’Obs : Mélenchon với chủ trương « Không Không » nguy hiểm

Như nói ở trên, tuần báo L’Obs đã lên tiếng báo động về nguy cơ ứng cử viên cực hữu chiến thắng do việc cử tri thờ ơ không bỏ phiếu cho Macron để cản đường Le Pen. Người phải chịu trách nhiệm về tình trạng này, theo L’Obs, không ai khác hơn là Jean Luc Mélenchon, lãnh đạo phong trào cực tả Nước Pháp Bất Khuất đã được hơn 19% phiếu bầu nhân vòng một cuộc bầu cử tổng thống cuối tháng Tư vừa qua, nhưng đã từ chối lên tiếng kêu gọi dồn phiếu cho Emmanuel Macron một cách rõ ràng.

Đối với L’Obs, Mélenchon là một « Phù thủy tập sự », tựa của bài phân tích về lãnh tụ phong trào Nước Pháp Bất Khuất, đã khẳng định xu hướng dân túy « nguy hiểm » của ông khi không kêu gọi bỏ phiếu cho Emmanuel Macron chống lại Marine Le Pen.

Trong bài xã luận của mình, tuần báo L’Obs đã nhấn mạnh đến nguy cơ đảng cực hữu chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống mà theo tờ báo sẽ là một bi kịch cho nước Pháp, cho các giá trị Pháp và nhất là cho người Pháp.
L’Obs đã không ngần ngại cực lực phê phán những người chủ trương đánh đồng hai ứng cử viên, giữa một Le Pen cực hữu và một Macron « cộng hòa ».

Bài xã luận của tuần báo Pháp quy trách nhiệm cho hai chính khách : « Đó là trách nhiệm to lớn của ông Nicolas Dupont-Aignan (ứng viên cánh hữu đã chạy theo Marine Le Pen), nhưng cũng là trách nhiệm của Jean-Luc Mélenchon. Người đầu tiên đã phá vỡ đê ngăn, còn người thứ hai thì chấp nhận đứng yên nhìn xác chết trôi trên mặt nước. »

Nhắc lại tên gọi của phong trào Mélenchon là Bất Khuất, L’Obs kết luận : « Vắng mặt hay bỏ phiếu trắng khi Mặt Trận Quốc Gia ở vòng hai cuộc bầu cử tổng thống Pháp không phải là thể hiện tinh thần bất khuất, mà là cam chịu thân phận nô lệ ».

Macron : Sự lựa chọn của lý trí

Tuần báo L’Express cũng lên tiếng kêu gọi cử tri là phải hăng hái đi bầu, và không bỏ phiếu trắng, vì quyền được tự do chọn người đứng đầu Nhà nước là một cột trụ của di sản dân chủ mà người Pháp được thừa hưởng và cần tôn trọng. Đối với L’Express, mỗi người phải bỏ phiếu theo hướng lựa chọn dứt khoát giữa một trong hai ứng cử viên, « không vắng mặt, không bỏ phiếu trắng »

Tuy nhiên trên vấn đề nên bầu ai, thì l’Express mạnh dạn khẳng định sự chọn lựa của mình : đó là Emmanuel Macron. Tờ báo giải thích :

« Đây không phải là sự lựa chọn cái Thiện chống lại cái Ác, của một nước Pháp suy nghĩ tốt chống lại nước Pháp suy nghĩ xấu. Cũng không phải là của nước Pháp sung túc chống lại nước Pháp nghèo khó vì có người Pháp sung túc bỏ phiếu cho Le Pen, và ngược lại cũng có người Pháp đang gặp khó khăn nhưng lại thích Macron. Vả lại nước Pháp không hề bị chia thành hai khối thuần nhất đối nghịch nhau trong một trận đấu cuối cùng : cả hai ứng viên gộp lại chỉ tập hợp được không đầy một nửa cử tri ở vòng đầu. »

Đối với L’Express, đây là sự lựa chọn của lý trí chống lại cảm tính. Tạp chí tin chắc rằng việc thực hiện chương trình hành động của bà Marine Le Pen sẽ làm cho nước Pháp bị suy yếu lâu dài, và sẽ làm cho cộng đồng dân tộc Pháp bị chia rẽ trầm trọng.

Tuần báo Le Point cũng giống như hai đồng nghiệp L’Obs và L’Express, kêu gọi bỏ phiếu cho ông Emmanuel Macron, vì « không bầu cho Macron tức là bầu cho Le Pen ». Do vậy, theo Le Point, cần phải làm mọi cách để đảm bảo sao cho ở vòng 2, bà Le Pen không được bầu lên một cách bất ngờ do sự lơ là cảnh giác đối với phe cực hữu.

Báo giới quốc tế thận trọng dù nghĩ rằng Macron sẽ thắng

Thái độ thận trọng trên đây cũng là quan điểm chung của báo giới quốc tế khi nhìn vào cuộc bầu cử tổng thống Pháp. Tuần báo Courrier International đã lược qua nhận định của các đồng nghiệp nước ngoài, đánh giá rằng Emmanuel Macron có nhiều triển vọng làm chủ nhân điện Elysée sắp tới đây, nhưng vẫn không loại trừ sự cố giờ chót.

Nhật báo Thụy Sĩ Tribune de Genève thẩm định : « Đây là có vẻ là một cuộc bầu cử không thể thua đối với Emmanuel Macron. Trừ phi nổ ra tai tiếng, hay những tiết lộ động trời – tiền lệ của ứng viên Fillon buộc người ta phải thận trọng – bằng không thì ứng viên của phong trào Tiến Bước ! sẽ là chủ nhân tới đây của điện Élysée ».

Nhật báo Đức Die Welt cũng ghi nhận : « Sóng gió trên mạng xã hội mỗi lần ông Macron đi vận động tranh cử cho thấy là ông đang đi trên một lớp băng mỏng và có thể bị té ngã ở bất cứ đâu, vào bất cứ lúc nào ».

Đài truyền hình Mỹ CNN cũng cảnh báo : « Giới chính khách tại vị ở Pháp đã vội vã ủng hộ Macron, ngay sau vòng 1. Điều này có thể là con dao hai lưỡi… vì điều đó chỉ nêu bật mối quan hệ của ông với tầng lớp lãnh đạo chính trị mà nhiều cử tri ghét bỏ ».

Marine Le Pen, đối thủ già dặn kinh nghiệm, rất nguy hiểm

Đài Mỹ CNN đã khen ngợi một nhân vật có kinh nghiệm : « Bà Le Pen đã làm được tất cả những gì cần phải làm : Tách mình ra khỏi đảng Mặt Trận Quốc Gia FN, vì hiểu rằng cử tri Pháp đã chán ngấy các đảng truyền thống. Bà đã chú ý đến từng cử chỉ, động tác trước ống kính truyền hình, trước các khán giả mà ở cấp độ quốc gia, sẽ bỏ phiếu cho bà. »

Nhật báo Bồ Đào Nha Público, cũng có nhận xét tương tự : « Đây là một ứng viên rất có kinh nghiệm, và cho dù bà có những ý tưởng dân túy cực đoan, bà đã tạo ra được cho mình một uy tín nhất định. Phong cách của bà khác xa với Trump (ở Mỹ) hay cha của bà là Jean-Marie Le Pen. Bà tinh tế hơn nên nguy hiểm hơn nhiều ».

Tờ báo lớn Tây Ban Nha El Pais thì ghi nhận sự chia rẽ của cánh tả Pháp rất có lợi cho đảng cực hữu FN, đã đưa đến ba ứng cử viên ra tranh cử tổng thống để rồi tất cả đều bị thua, và giờ đây việc ông Mélenchon từ chối kêu gọi bầu cho ông Macron giống như một hành động tự tử thực thụ, vì chỉ có tác dụng củng cố thế lực của đảng FN…

Trung Quốc thao túng Interpol để phục vụ Tập Cận Bình

Courrier International, dưới tựa đề « Interpol bị Trung Quốc sử dụng để thanh lọc Đảng » đã chú ý đến sự kiện tỷ phú Trung Quốc Quách Văn Quý (Guo Wengui), sống lưu vong từ hai năm nay ở Mỹ, đã bắt đầu tiết lộ những vụ tai tiếng có thể dính líu đến những viên chức cao cấp nhất Trung Quốc, trong giới thân cận của ông Tập Cận Bình. Cho nên Bắc Kinh đã sử dụng những biện pháp mạnh (dựa vào Interpol) để bịt miệng nhân vật này.

Trích dịch môt bài viết trên tập san Foreign Policy ở Washington, Courrier International nhắc lại là vào năm 2016, tổ chức cảnh sát quốc tế Interpol đã bầu lên một chủ tịch người Trung Quốc đầu tiên. Sự vụ gây ngạc nhiên nhưng cũng không có gì lạ lắm, vì Trung Quốc là thành viên và ông Mạnh Hoành Vĩ (Meng Hongwei), nguyên thứ trưởng bộ Công An Trung Quốc đã được đại hội đồng Interpol bầu ra.

Nhưng ngay từ đầu đã có sự nghi ngờ : Trung Quốc thường không rạch ròi giữa công việc cảnh sát và chính trị, nhiều người lo ngại hoạt động của Interpol bị ảnh hưởng. Mối nghi ngờ này bây giờ có cơ sở.

Khi nhà tỷ phú lưu vong đe dọa tiết lộ về tệ nạn tham nhũng của tầng lớp lãnh đạo, Bắc Kinh đã yêu cầu Interpol ra thông báo đỏ về nhân vật này – tức là yêu cầu chính thức bắt giữ và cho dẫn độ – chuyển đến 190 thành viên của Interpol, và yêu cầu này đã được chấp nhận. Thời điểm vụ việc cho thấy động cơ là thuần chính trị và Interpol có nguy cơ trở thành phần nối tiếp của cánh tay vốn đã rất dài của Trung Quốc.

Bài viết nêu chi tiết vụ việc : Vào tháng 3, ông Quách Văn Quý, nhà thầu địa ốc, đã rời Trung Quốc cách đây 2 năm và hiện sống ở Mỹ, đã tiết lộ với một hãng truyền thông tiếng Hoa tại Mỹ, là người thân một quan chức thế lực ở Trung Quốc đã lợi dụng quan hệ chính trị của mình để giành những phần hùn trong các đại tập đoàn.

Tai tiếng về một cựu Ủy Viên Thường Vụ Bộ Chính Trị

Cụ thể hơn, ông Quách được biết là gia đình ông Hạ Quốc Cường (He Guoqiang) cựu Ủy Viên Thường Vụ Bộ Chính Trị Đảng Cộng Dản Trung Quốc, đã nhờ người khác đứng tên trong phần hùn quan trọng của một trong những tập đoàn cổ phiếu lớn nhất Trung Quốc. Ông Quách còn dọa đưa ra nhiều tiết lộ khác về tài sản của ông Hạ Quốc Cường, từng là Bí Thư Ủy Ban Kiểm Tra Kỷ Luật Trung Ương của đảng từ 2007 đến 2012.

Những tiết lộ trên không mấy gây chú ý cho đến khi báo New York Times, ngày 15/04/2017, trong một cuộc điều tra, đã tìm thấy những phần tham gia của gia đình ông Hạ, bổ sung chứng cứ cho tiết lộ của ông Quách. Và 3 ngày sau thì Interpol ra thông báo đỏ nhắm vào ông Quách với lý do ông đã trả tiền, đút lót một viên chức Trung Quốc đang bị điều tra tham nhũng. Và đấy là theo yêu cầu của Bắc Kinh.

Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã xác nhận tin về thông báo đỏ, nhưng lờ đi vai trò của Bắc Kinh, chỉ nói « Chúng tôi được biết Interpol đã ra thông báo đỏ đối với nghi phạm Quách Văn Quý ».

Quách Văn Quý hiện sống tại Mỹ, đảng Cộng Sản Trung Quốc không trực tiếp làm được gì ông, nhưng ông không tránh khỏi bị phiền hà từ phía Interpol.Thông báo đỏ tuy không có tính chất cưỡng chế của luật pháp, nhưng mỗi quốc gia thành viên Interpol có thể xử lý tùy ý. Đối tượng có thể không bị bắt, nhưng các hành động bình thường của đối tượng cũng có thể bị xem là phạm pháp. Tóm lại cuộc sống trở nên rắc rối hơn.

Theo bài viết, Bắc Kinh ngày càng muốn khống chế số công dân đã ra nước ngoài, và những thông báo đỏ chỉ là một công cụ, bên cạnh sự hù dọa, bắt cóc… Nhưng đây là công cụ rất hữu hiệu, được Trung Quốc tận dụng tối đa để chống tham nhũng, đàn áp đối lập, nhà báo… Trong năm 2015, Trung Quốc khoe đã có được 100 thông báo đỏ của Interpol nhắm vào những người đã chạy ra nước ngoài.

Trong trường hợp ông Quách Văn Quý, Bắc Kinh sử dụng tất cả những biện pháp, công cụ để bịt miệng ông. Lý do là vấn đề tham nhũng trong tầng lớp lãnh đạo, là điều rất nhạy cảm. Chẳng hạn như ông Hạ Quốc Cường, cho đến giờ chưa hề bị tố cáo chính thức.

Đại hội lần thứ XIX của đảng Cộng Sản Trung Quốc sẽ diễn ra trong 6 tháng nữa, và như nhận định của Bill Bishop, một nhà quan sát đời sống chính trị Trung Quốc, « Ông Tập Cận Bình không muốn bị hụt hẫng, mọi tiết lộ về những vụ tranh chấp nội bộ hay tham nhũng của gia đình ông Vương Kỳ Sơn (Wang Qishan), một lãnh đạo khác mà ông Quách đã nêu tên, có thể gây náo động và khiến ông Tập không lèo lái được như ông muốn ở Đại hội Đảng.

Bắc Kinh và đàn em Bình Nhưỡng ngỗ nghịch

Tiếp tục nhìn về Trung Quốc nhưng trên bình diện ngoại giao, Courrier International nêu câu hỏi : Phải chăng Trung Quốc là hậu thuẫn không mai một đối với Bắc Triều Tiên ? Tuần báo Pháp ghi nhận Trung Quốc ở vị trí trung tâm trong cuộc đọ sức Bình Nhưỡng–Washington. Bắc Kinh giảm bớt hậu thuẫn cho Bắc Triều Tiên nhưng sẽ không để chế độ Bình Nhưỡng bị lật đổ.

Courrier International trích dẫn Hoàn Cầu Thời Báo Trung Quốc nhận định rằng Bắc Kinh rất chừng mực trong việc ủng hộ Bình Nhưỡng, và sẽ không phản ứng nếu Washington tiến hành những cuộc tấn công chuẩn xác vào cơ sở phát triển hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Thế nhưng không có gì đảm bảo là Bình Nhưỡng sẽ lại không thử nghiệm hạt nhân một lần nữa.

Trong bài xã luận ngày 22/04, tờ báo Trung Quốc ghi nhận là Bắc Kinh đang ở trong tình thế rất tế nhị : Bình Nhưỡng thì không nghe khuyến cáo, trong lúc chủ trương theo đó Bắc Triều Tiên tạm ngưng chương trình hạt nhân, cùng lúc Mỹ và Hàn Quốc ngưng tập trận chung, thì lại không được Washington và Seoul tán đồng.

Theo Hoàn Cầu Thời Báo, phiền phức khi có một láng giềng như Bình Nhưỡng rất cụ thể : Địa điểm thử nghiệm hạt nhân của Bắc Triều Tiên gần với Trung Quốc, nhưng nếu miền đông bắc Trung Quốc không bị ô nhiễm thì vấn đề chủ yếu liên can tới Mỹ và Hàn Quốc. Nhưng, nếu Bình Nhưỡng có một cuộc thử nghiệm hạt nhân mới, tình hình sẽ khác :

« Đó sẽ là một mối đe dọa đối với miền đông bắc Trung Quốc. Trong tình hình này thì Trung Quốc bước đầu sẽ chủ trương tăng cường biện pháp trừng phạt ở Hội Đồng Bảo An, rồi giảm đáng kể việc cung cấp dầu hỏa cho Bắc Triều Tiên – nhưng sẽ cố tránh gây nên một thảm họa nhân đạo ». Tuy nhiên, theo tờ báo Trung Quốc, nếu Mỹ can thiệp, thì « cả bán đảo sẽ rơi vào chiến tranh ».

Hoàn Cầu Thời Báo kết luận là nếu Bình Nhưỡng tiếp tục phát triển hỏa tiễn hạt nhân và Washington đánh vào các cơ sở phát triển này, thì Bắc Kinh sẽ phản ứng bằng phương tiện ngoại giao, không nhất thiết là bằng phương tiện quân sự.

Tuy nhiên nếu lính Mỹ và Hàn Quốc vượt qua vĩ tuyến 38 chia cắt hai miền Triều Tiên, « đe dọa lật đổ chế độ Bắc Triều Tiên, khi ấy thì Trung Quốc lâm vào tình huống bắt buộc phải dấn thân quân sự. »

Vũ khí thương mại

Hiện nay, đối với Bắc Triều Tiên, Trung Quốc nắm trong tay vũ khí thương mại. Đó cũng là hậu thuẫn cụ thể đối với nước láng giềng này mà tổng thống Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc sử dụng để gây sức ép.

Tuy nhiên, Courrier International thấy có những điểm đáng chú ý. Theo số liệu công bố trên website Quan Sát Giả (Guanchazhe) ngày 13/04, trao đổi thương mại Trung Quốc-Bắc Triều Tiên lên đến 8,4 tỷ yuan, tăng 37,4% trong quý đầu năm 2017 so với cùng thời kỳ năm 2016.

Đà tăng được ghi nhận trong lúc mà Trung Quốc thi hành các biện pháp trừng phạt của Liên Hiệp Quốc, ngưng nhập than của Bắc Triều Tiên. Có điều là Trung Quốc ngưng nhập than nhưng lại tăng phần nhập quặng sắt, tăng 270% trong hai tháng đầu năm nay so với cùng thời kỳ năm 2016.

Courrier International nhắc lại là ngày 24/04, báo Hàn Quốc Chosun Ilbo đưa tin về xăng dầu thiếu hụt ở Bắc Triều Tiên. Một số trạm xăng chỉ cung cấp cho xe hơi ngoại giao đoàn mà thôi, một số trạm khác đã đóng cửa. Phải chăng Bắc Kinh thực sự bắt đầu gây sức ép ?

Vòng hai bầu cử tổng thống Pháp ngày mai 07/05/2017 sẽ diễn ra trong những điều kiện an ninh tối đa. Cụ thể, các biện pháp an ninh sẽ được tăng cường chung quanh các phòng phiếu, hàng chục ngàn cảnh sát và hiến binh sẽ được huy động và các cuộc tập hợp sau bầu cử sẽ được giám sát chặt chẽ.

Theo tuyên bố của phát ngôn viên bộ Nội Vụ Pháp với hãng tin AFP hôm nay, hơn 50 ngàn cảnh sát và hiến binh sẽ được triển khai, cùng với quân đội và lực lượng cảnh sát địa phương để bảo đảm an ninh chung quanh các phòng phiếu và để có thể can thiệp ngay lập tức khi cần thiết.

Mối đe dọa khủng bố chưa bao giờ lớn như thế sau vụ bắt giữ hôm qua một người đàn ông cực đoan dường như đang chuẩn bị một vụ tấn công, gần một căn cứ quân sự ở vùng Normandie và trước đó là vụ sát hại một cảnh sát trên đại lộ Champs-Elysées, Paris, ngày 20/04. Đây là lần đầu tiên, bầu cử tổng thống Pháp diễn ra trong tình trạng khẩn cấp, được ban hành sau loạt khủng bố vào năm 2015.

Các cuộc tập hợp mừng chiến thắng sau bầu cử cũng sẽ được giám sát chặt chẽ. Êkíp của ứng cử viên Macron đã báo trước là nếu đắc cử, ông sẽ ăn mừng chiến thắng ở quảng trường trước viện bảo tàng Louvre, trong khi địa điểm dự kiến của ứng cử viên Marine Le Pen để mừng thắng lợi là trước một nhà hàng hạng sang ở khu rừng Vincennes.

Cho dù kết quả vòng hai như thế nào, nhà chức trách và lực lượng an ninh Pháp lo ngại xảy ra bạo động nhất là từ phía các nhóm có liên hệ đến phe cực tả.

Sau vòng một hôm 23/04 vừa qua, hàng trăm thanh niên « chống phát xít » đã biểu tình chống cả hai ứng cử viên Macron và Le Pen, và đã xung đột với cảnh sát, khiến 6 cảnh sát và 3 người biểu tình bị thương nhẹ, 143 người bị câu lưu.

RFI

Trong đợt vận động tranh cử tổng thống Pháp 2017, tung tin đồn trên internet là một trong những chiến thuật để bôi nhọ đối thủ và việc truy tìm nguồn gốc tin đồn không phải là dễ. Kênh truyền thông Franceinfo có bài giải mã một trong những tin giả này : « Macron có tài khoản ngân hàng giấu ở Bahamas : Tin đồn từ đâu ra ? »

Tin đồn được đưa ra từ một diễn đàn trao đổi trên mạng và nhanh chóng lan tỏa, thậm chí được ứng viên cực hữu Marine Le Pen nêu ra trong cuộc tranh luận với Emmanuel Macron, tối thứ Tư 03/05. Ứng viên tổng thống của phong trào Tiến Bước ! (En Marche!) đã đệ đơn kiện.

Đơn kiện này xuất phát từ hai sự kiện diễn ra cùng một lúc. Trong cuộc tranh luận giữa hai vòng bầu cử, ứng viên Marine Le Pen của đảng cực hữu Mặt Trận Quốc Gia (FN) nhắc đến việc ứng viên Emmanuel Macron thuộc phong trào Tiến Bước ! có tài khoản ngân hàng ở Bahamas, đồng thời trên mạng xã hội lưu truyền những tài liệu cáo buộc ông Macron trốn thuế, giấu tiền ở thiên đuờng thuế khóa vùng Caraibes.

Nguồn gốc của tin đồn

« Tôi hy vọng là người ta sẽ không biết rằng ông đã có một tài khoản ở Bahamas… ». Vào lúc gần như kết thúc cuộc tranh luận hôm thứ Tư 03/05 trên truyền hình, bà Marine Le Pen, bị chỉ trích có dính líu đến các vụ bê bối tài chính, đã nhả ra câu nói bóng gió này. Thế nhưng, câu nói này lẽ ra chỉ được coi như một trong số các thông tin sai lệch, đã được đưa ra trong bối cảnh từ vài giờ trước đó, trên mạng internet, có nhiều tài liệu được lưu truyền, cáo buộc ông Emmanuel Macron có quan hệ với một công ty đặt tại thiên đường thuế khóa vùng Caraibes, giúp ông trốn thuế.

Nhóm phụ trách vận động tranh cử của ông Macron cho rằng đã nhận diện được nguồn gốc của tin đồn này : đó là một kênh thông tin được gọi là « chính trị » trên website 4chan, một diễn đàn thảo luận rất lớn. Tác giả nặc danh của tin đồn đã tung lên mạng vào khoảng 19 giờ, hôm thứ Tư, 03/05, các « tài liệu chứng minh ông Macron bí mật trốn thuế ». Trong tin đồn được viết bằng tiếng Anh, tác giả nặc danh này khẳng định đã gửi những tài liệu nói trên đến « hàng trăm nhà báo Pháp» và khuyến khích cư dân mạng sử dụng các tài liệu này « trong lúc diễn ra cuộc tranh luận », nhằm « làm nản lòng các cử tri đã bỏ phiếu cho Macron ».

Tin đồn đã nhanh chóng được phát tán trên mạng xã hội Twitter qua tài khoản có tên là Nathan Damigo. Theo các thông tin đăng trong tài khoản này, thì đây là một người hoạt động ủng hộ Donald Trump và gần gũi với giới đấu tranh đề cao bản sắc châu Âu.

Theo ông Nicolas Vanderbiest, chuyên gia Bỉ về những hiện tượng gây ảnh hưởng trên các mạng xã hội và qua tìm kiếm trên Twitter, thì đường kết nối với website 4chan đã được các tài khoản của những người ủng hộ Donald Trump loan tải rộng rãi, rồi sau đó đến lượt các tài khoản được đánh giá là « mến mộ nước Nga ». Chuyên gia Vanderbiest giải thích với đài truyền hình Franceinfo : « Tỷ lệ trùng hợp về nội dung lên tới hơn 40% giữa các tài khoản loan truyền tin đồn này và các tài khoản mà tôi đã nhận diện được vốn thường xuyên đăng những thông tin của hai hãng thông tấn Nga Russia Today và Sputnik ».

Ngay trong tối thứ Tư, 03/05, các tài liệu nói trên cũng xuất hiện trên diễn đàn trao đổi Discord, qua kênh « quán giải khát của những người ái quốc ». Theo quan sát của báo Huffinton Post, thì Discord là diễn đàn trao đổi của các cư dân mạng ủng hộ đảng Mặt Trận Quốc Gia. Vẫn theo báo Huffinton Post, thì nếu như chính các cư dân mạng này cũng nghi ngờ về tính xác thực của các tài liệu, nhưng điều đó không quan trọng, vì một cư dân mạng có bí danh là Hogan, đã bình luận : Đương nhiên đó là tin giả. Vậy thì sao ? Mục tiêu là tấn công Macron, nhắm vào những người tin tưởng ông ta.

Nội dung các tài liệu

Website Disobediant Media, chuyên « thông tin lại », cũng đăng các tài liệu và tuyên bố rằng những tài liệu này « cho thấy ứng viên Emmanuel Macron đã ký một thỏa thuận cho một công ty trách nhiệm hữu hạn trên đảo Niévès, ở quần đảo Caraibes và công ty này đã có được các quan hệ làm ăn với một ngân hàng vốn trước đây có dính líu đến những vụ trốn thuế ở quần đảo Caiman ». Câu này được viết một cách cầu kỳ và tương đối thận trọng, gợi mở ý là ông Macron có thể dính líu đến một công ty thường xuyên trốn thuế. Tuy nhiên, chưa có lúc nào, ông Macron và nhóm cộng sự thân cận lại đặt vấn đề về bình luận này trên Disobediant Media và do chính người sáng lập website này viết, ông William Craddick.

Tài liệu đầu tiên (dưới dạng PDF, bằng tiếng Anh) là một hợp đồng giữa công ty có tên gọi là La Providence LLC, đặt trên đảo Niévès, thiên đường thuế khóa trên quần đảo nhỏ bé Antilles và ngân hàng First Caribbean. Trên tài liệu các chữ ký tắt và chữ ký mang tên Emmanuel Macron, thay mặt cho công ty La Providence LLC.

Tài liệu thứ hai (dưới dạng PDF, bằng tiếng Anh) là một bức thư hoặc bản fax, được coi như bằng chứng về mối quan hệ làm ăn giữa công ty La Providence LTD và ngân hàng First Caribbean, nhưng trong tài liệu này không có tên của ông Macron.

Những lý do nghi ngờ

Được báo động vào tối thứ Tư về việc lưu truyền những tài liệu trên, ngay sau khi kết thúc cuộc tranh luận, ban vận động của Emmanuel Macron đã « nhanh chóng lần ra dấu tích » và bắt tay nghiên cứu các tài liệu, theo như giải thích của một người thân cận của ứng viên với Franceinfo. Nhóm làm việc của Emmanuel Macron đã thức suốt đêm thứ Tư đến sáng thứ Năm phân tích kỹ hai tài liệu được tung trên mạng, được cho là « có nhiều lỗ hổng », trước khi gởi cho báo chí phần « giải mã » của họ khoảng 6 giờ sáng.

La Providence là công ty trách nhiệm hữu hạn (LLC) hay công ty vô danh (LTD) ? Chi tiết mâu thuẫn đầu tiên được nêu ra : Doanh nghiệp có tên gọi La Providence xuất hiện dưới hai dạng công ty có quy chế khác nhau. Một trong hai tài liệu ghi công ty LLC và tài liệu kia ghi công ty LTD. Đây là hai hình thức doanh nghiệp khác nhau, và nếu như đó là hai công ty theo luật của Pháp, thì một là công ty trách nhiệm hữu hạn và doanh nghiệp kia là công ty vô danh. Xin nhắc lại là tài liệu thứ hai không thấy ghi tên ông Macron và do vậy không khả tín.

Chữ ký đáng ngờ. Trên một trong các tài liệu có xuất hiện chứ ký được cho là của Emmanuel Macron. Thế nhưng, nhóm cộng sự của ông coi đây là một chữ ký « giả thô thiển ». Theo nhóm cộng sự thì chữ ký của ông Macron có ở khắp nơi, kể cả trên website En Marche ! Do vậy, có thể dễ dàng so sánh, đối chiếu. Trong tài liệu giải mã sự giả dối, nhóm cộng sự đã so sánh chữ ký được cho là của ông Macron đăng trên website Disobedient với chữ ký thật của ông.

Các chi tiết thiếu sót hoặc gây ngạc nhiên. Nhóm cộng sự thân cận với ứng viên Macron lập ra một danh sách những sai lệch khác ví dụ như tài liệu thứ hai có hai trang nhưng chỉ thấy đăng một trang, sử dụng fax, ngày ký tài liệu đầu tiên được ghi một cách nực cười là mồng 4 tháng Năm 2012… Một thành viên trong nhóm thân cận ông Macron nêu tên hai người được ghi trên các tài liệu và cho biết, hai số điện thoại được ghi trên đó để có thể liên lạc với người có tên là Richard Palmer thì không có ai trả lời và dường như người có tên Brian Hayes thì không tồn tại. Vẫn theo cộng sự này thì điều ngạc nhiên là trên tài liệu được coi là thỏa thuận hơp tác làm việc lại chỉ có chữ ký của ông Macron mà không có chữ ký của bên kia.

Phản ứng của đôi bên

Ngay sáng hôm sau cuộc tranh luận, Emmanuel Macron, trên đài France Inter đã phủ nhận lời đồn thổi : « Tôi không có tài khoản ở Bahamas. Đó không những không phải khí chất của tôi, mà còn không phải là bản chất thật sự của tôi ».

Ngày 04/05/2017, ông Emmanuel Macron đã đệ đơn kiện về « tài liệu giả, dùng tài liệu giả và tuyên truyền thông tin sai nhằm mục đích gây ảnh hưởng đến cuộc bỏ phiếu » bầu tổng thống. Viện Công Tố Paris đã mở một điều tra sơ bộ về vụ việc này.

Về phần mình, khi bị chất vấn về chủ đề này sáng thứ Năm (04/5), sau khi đã đưa ra những ngờ vực về đối thủ, bà Marine Le Pen, ứng viên đảng cực hữu Mặt Trận Quốc Gia đã lùi bước và khẳng định không có ý định cáo buộc Emmanuel Macron cất giấu một tài khoản tại Bahamas.

Trên đài BFMTV và RMC, bà Le Pen trả lời rằng : « Nếu tôi có muốn làm điều này, thì tôi đã làm hôm qua rồi ». Bà nói thêm là : « Giả như tôi có được những bằng chứng, thì hôm qua, tôi đã khẳng định. Tôi chỉ hỏi ông ấy thế thôi, (…) » trước khi ra vẻ ngạc nhiên hỏi lại phóng viên rằng : « Chẳng nhẽ chúng tôi cũng không được quyền hỏi ông ấy mấy câu nữa hay sao ? ».