Hoàng Việt
Trong suốt nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, đảng Cộng hòa nhiều lần tận dụng quyền kiểm soát tại Quốc hội để hạn chế các gói chi tiêu lớn, gây áp lực và đưa chính phủ đến bờ vực đóng cửa. Việc giới hạn chi tiêu được lý giải là cần thiết nhằm duy trì kỷ luật tài chính, giảm thâm hụt ngân sách và bảo vệ nền kinh tế khỏi lạm phát.
Tuy nhiên, yêu cầu xóa bỏ trần nợ của Donald Trump vào thời điểm cuối nhiệm kỳ của Biden lại hoàn toàn đi ngược với lập luận này. Đề xuất này sẽ cho phép chính phủ vay không giới hạn, dẫn đến gia tăng thâm hụt ngân sách và nợ quốc gia mà không cần sự kiểm soát của Quốc hội.
Trần nợ là gì và vì sao Trump muốn xóa bỏ?
Trần nợ là mức giới hạn mà Quốc hội đặt ra để kiểm soát tổng số nợ mà chính phủ liên bang có thể vay. Việc xóa bỏ trần nợ sẽ cho phép chính phủ vay không giới hạn để chi tiêu mà không cần phê duyệt định kỳ từ Quốc hội.
Trump cho rằng xóa trần nợ sẽ:
- Xóa bỏ rào cản: Đảm bảo các chính sách chi tiêu và miễn thuế lớn được thực hiện, đặc biệt là giảm thuế doanh nghiệp xuống 17% như ông đã hứa.
- Tự do chi tiêu: Mở đường cho các chương trình ưu tiên, như tăng cường chi tiêu quốc phòng và giảm gánh nặng thuế cho tầng lớp giàu có.
Động cơ chính trị của Trump
Bằng cách ép Quốc hội thông qua việc xóa trần nợ, Trump không chỉ tìm cách thực hiện các chương trình chi tiêu lớn mà còn muốn chuyển trách nhiệm tài chính lên chính quyền Biden.
- Ép Biden chịu trách nhiệm:
- Nếu Biden đồng ý, ông sẽ đối mặt với chỉ trích từ cả hai phe vì gia tăng nợ công.
- Nếu từ chối, ông sẽ bị gắn mác là thiếu linh hoạt hoặc gây nguy cơ đóng cửa chính phủ.
- Trao quyền lực cho Tổng thống:
- Xóa trần nợ sẽ giảm thiểu vai trò giám sát tài chính của Quốc hội, đặc biệt là quyền lực của đảng Dân chủ tại Thượng viện. Điều này trao thêm quyền kiểm soát tài chính cho nhánh hành pháp và cá nhân Tổng thống.
Hậu quả của việc xóa trần nợ
Việc xóa bỏ trần nợ có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng:
- Thâm hụt gia tăng:
- Miễn thuế cho doanh nghiệp và giảm nguồn thu ngân sách sẽ làm tăng thâm hụt và áp lực lên nợ quốc gia.
- Lạm phát trầm trọng:
- Chi tiêu không kiểm soát sẽ đẩy nền kinh tế vào tình trạng lạm phát cao, ảnh hưởng trực tiếp đến người dân, đặc biệt là tầng lớp lao động và trung lưu.
- Phá vỡ kỷ luật tài chính:
- Trần nợ đóng vai trò là biện pháp kiểm soát tài chính. Xóa bỏ trần nợ sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm cho các chính quyền sau, làm suy yếu hệ thống tài chính quốc gia.
Sự phản đối từ chính đảng Cộng hòa
Yêu cầu xóa bỏ trần nợ của Trump đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ ngay trong nội bộ đảng Cộng hòa. Trong cuộc bỏ phiếu gói chi tiêu gần đây, 38 dân biểu Cộng hòa đã bất chấp áp lực từ Trump và Elon Musk để bỏ phiếu chống lại yêu cầu này. Điều này cho thấy sự chia rẽ rõ rệt trong đảng, khi nhiều nghị sĩ vẫn giữ vững nguyên tắc bảo thủ tài chính.
Đề xuất xóa trần nợ của Trump không chỉ phản ánh tham vọng chính trị mà còn bộc lộ sự thiếu kỷ luật tài chính. Nếu được thực hiện, nó sẽ tạo ra những tác động lớn đối với nền kinh tế Mỹ, làm suy yếu vai trò giám sát của Quốc hội và tăng cường quyền lực cá nhân của Tổng thống. Tuy nhiên, với sự phản đối từ cả nội bộ đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ, khả năng thực hiện vẫn còn là một dấu hỏi lớn.
