…
Chỉ cần 3 ca khúc “ Hòn vọng phu “ là nhạc sĩ Lê Thương đủ trở thành bất hủ nhưng cụ ns chưa chịu dừng sự bất hủ ở đấy. “ Thằng cuội “ ra đời , Lê Thương kể một câu chuyện cổ tích bằng âm nhạc pha thêm chút hài hước của tuổi thơ trong trẻo “ các em thích cười muốn lên cung trăng …cứ hỏi ông trời…cho mượn cái thang …” thằng Cuội ấy đi qua bao nhiêu thế hệ , những đứa trẻ từng nghe hát câu chuyện ấy thay nhau trở thành ông già bà lão, còn vầng trăng tuổi thơ vẫn muôn đời vằng vặc …
Phạm Duy không chịu ngồi yên , ông là nhạc sĩ có máu “ cạnh tranh “ vào bậc hàng đầu của âm nhạc Việt Nam . Văn Cao có “ Thiên Thai “ thì Phạm Duy có “ Tiếng sáo Thiên Thai “ , Văn Cao có ‘ Trương Chi ‘ thì Phạm Duy có ‘ Khối tình Trương Chi “ . Lê Thương có “ Thằng Cuội “ thì Phạm Duy có “ Chú Cuội “ mà cô Hằng trong ca khúc chính là Thái Hằng người vợ của ông. Nhiều năm sau nữa Phạm Duy dấn thêm một bước đi vào bất hủ về đề tài Đồng dao tuổi thơ “ Ông Trăng xuống chơi “
ông Trăng xuống chơi cây cau thì cau sẽ cho mo
ông Trăng xuống chơi học trò thì học trò cho bút
ông Trăng xuống chơi ông Bụt thì ông Bụt cho chùa
ông Trăng xuống chơi nhà vua thì nhà vua cho lính…
ông Trăng xuống chơi cây bưởi thì cây bưởi cho hoa
ông Trăng xuống chơi vườn cà thì vườn cà cho trái…
ai có gì Phạm Duy có nấy không hề thua kém. Cuộc cạnh tranh công khai nhưng lành mạnh ấy mang lại cho âm nhạc những ca khúc trứ danh mà người thừa hưởng là những người yêu nhạc VN
2006 – nhân chuyến đi cùng ông lên Lạng Sơn thực hiện bộ phim tài liệu về con đường âm nhạc của Phạm Duy .buổi chiều nghỉ chân trên đèo Sài Hồ ông trò chuyện cùng tôi bên bờ cỏ ven đường , hoa Xuyến Chi lấm tấm trắng “ hoa dại ơi sao mày đẹp thế … một ngàn năm nữa mày vẫn không xấu chứ … “ nhìn xuống thung lũng sâu nơi có con suối và bóng dáng những cô người Muờng , Tày áo chàm vác mai từ nương rẫy ra suối rửa cuốc thuổng , tay chân . sườn núi thấp thoáng những mái nhà sàn nhả khói lam chiều , ca khúc “ Nương chiều ” của Phạm Duy lại hiện ra mồn một
chiều ơi ! lúc chiều về là lúc yên vui
trâu bò về giục mõ xa xôi…ới chiều !
Chiều ơi ! mái nhà sàn thở khói âm u
Cô nàng về để suối tương tư…ới chiều !…
Một nét cười nhếch tinh quái rất nhanh thoáng qua khóe miệng của cụ Phạm “ anh có biết cô nàng về để suối tương tư…nghĩa là gì không ? “ tôi nói “ thưa không ! “ Phạm Duy nhích gần thêm chút nói vừa đủ nghe “ anh nhìn xem , các cô Tày kéo váy tới đùi lội xuống suối rửa chân chỉ có con suối, duy nhất con suối nhìn ngược lên nó thấy cái ta không thể thấy.., nhìn đi , trước mắt anh đó…”.Phạm Duy quả nhiên danh bất hư truyền rất tinh quái ,câu chuyện có vẻ dung tục nhưng câu hát ấy lại là một câu hát thượng thừa ,sẵn trớn Phạm Duy háy mắt , vẫn nét cười … khả nghi “ khi chú Cuội chưa lên , chị Hằng ở một mình, chị trồng cà rốt trên cung trăng , để tránh dị nghị chị ấy nuôi một con Thỏ Ngọc , tại sao cung trăng lại có một con Thỏ hiểu chưa ! “. Tôi cười sặc , xin vái cụ ba vái !
Lê Thương , Phạm Duy giờ đã ” xin mượn cái thang…” của ông Trời đi cả rồi …
Chỉ còn chú cuội , chị Hằng hàng năm vẫn nương vầng trăng sáng kể một câu chuyện Trung Thu.
Thế hệ khác sẽ kể lại câu chuyện này bằng hình ảnh, cảm thức khác…
Thằng nhóc ngày nào…
… giờ cũng thành ông lão hom hem , lụ khụ ngồi gõ những dòng này và hát nhỏ “ bóng trăng trắng ngà có cây đa to…có thằng Cuội già …ôm một mối mơ…”