Trà Mi, VOA – Gia đình nhà bất đồng chính kiến đang bị cầm tù được nhiều người biết đến, blogger Điếu Cày, tố cáo thân nhân của họ vẫn tiếp tục bị phân biệt đối xử trong trại giam.
Blogger Điếu Cày (Nguyễn Văn Hải), một trong những thành viên sáng lập Câu lạc bộ Nhà báo Tự do, đang thụ án 12 năm tù về tội danh “tuyên truyền chống nhà nước” sau khi tham gia các hoạt động chống Trung Quốc xâm lược, viết bài phản ánh thực trạng xã hội, và chỉ trích các chính sách của nhà nước.
Người nhà blogger Điếu Cày cho hay giới hữu trách liên tục gây khó khăn cho các cuộc thăm gặp hằng tháng cũng như tìm mọi cách để cô lập ông, không cho ông giao tiếp với ai, và thậm chí còn ngăn cản không cho ông tiếp cận với sách báo hay giấy bút.
Cuộc thăm gặp giữa gia đình với blogger Điếu Cày gần đây nhất diễn ra vào ngày 24/2 tại K3 trại giam Xuyên Mộc.
Trong cuộc trao đổi với Trà Mi VOA Việt ngữ, bà Dương Thị Tân, vợ cũ của blogger Điếu Cày, cho biết thêm chi tiết:
Blogger Điếu Cày từng lãnh 2,5 năm tù vào năm 2008 về cáo buộc tội “trốn thuế” trước khi tiếp tục bị tuyên án 12 năm tù về tội danh “tuyên truyền chống nhà nước” hồi tháng 9 vừa qua.
Trường hợp của ông được cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm, và các bản án Việt Nam dành cho ông bị thế giới cho là bằng chứng cho thấy sự vi phạm nhân quyền trầm trọng của Hà Nội đối với các quyền căn bản của công dân, trong đó có quyền tự do ngôn luận và quyền tự do báo chí.
Blogger Điếu Cày được Tổng thống Mỹ Barack Obama vinh danh trong ngày Tự do Báo chí Thế giới năm ngoái khi nhắc tới những ngòi bút bị tù đày, đàn áp vì đã can đảm đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền.
Mục Điểm Blog tuần này mời quý vị theo dõi về phản ứng của các bloggers trước hành động nhà cầm quyền Việt Nam gia tăng giam giữ, bắt bớ, đàn áp và sách nhiễu giới bloggers trong nước.
Dư luận phẫn nộ
Trong mấy ngày qua dư luận trong giới bloggers trở nên xôn xao và phẫn nộ khi blogger Điếu Cày, sau khi mãn hạn tù vì tội gọi là trốn thuế, đã không được gặp mặt vợ con một giây phút nào cả thì bị công an bắt ngay trở lại tại cửa Trại giam Xuân Lộc, Đồng Nai và đưa thẳng tới số 4 Phan Đăng Lưu để bị tạm giam 4 tháng. Và để hợp pháp hóa việc giam giữ tiếp này, công an đã vào nhà blogger Điếu Cày, đọc cho vợ và con trai anh nghe lệnh bắt khẩn cấp cùng lệnh truy tố của VKSND về tội “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCNVN” theo điều 88 Bộ luật Hình sự dù blogger Điều Cày khó có thể làm được chuyện này khi anh bị tù đày trong 2 năm rưỡi qua
Được biết công luận, đặc biệt là giới bloggers trong nước, rất lo ngại cho blogger Điếu Cày, với tội danh mới này, có thể bị trù dập và tù tội dài lâu vì riêng mức án tối đa dành cho tội danh “tuyên truyền chống phá nhà nước” đã là 12 năm tù rồi, chưa kể có thể anh bị gán ghép thêm những tội gì khác.
Theo giới bloggers thì blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải tiếp tục bị tù đầy đáng ngại như vậy phần lớn vì anh là sáng lập viên chủ chốt Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do mà giới cầm quyền hiện rất âu lo. Mặc dù Blogger Điếu Cày đi tù, nhưng được biết CLB này vẫn lớn mạnh. Và nhà cầm quyền, nhất là gần Đại hội đảng CS vào đầu năm tới, đã ra tay trước, chẳng hạn như, bắt giam về tội hình blogger Anh Ba Saigòn, tức luật gia Phan Thanh Hải khi vợ anh sắp nở nhuỵ khai hoa, phong toả, đàn áp những bloggers khác như blogger Uyên Vũ, blogger Sự thật và Công lý.
Giữa lúc các bloggers bị đàn áp bằng võ lực như vậy thì nhiều trang blog hiện bị đánh sập.
Câu hỏi được nêu lên là, trước tình hình như vậy, phản ứng của các bloggers trong nước ra sao?
Blogger Sự thật và Công Lý tin rằng đây là đợt đàn áp mới của giới cầm quyền nhằm làm im hơi bặt tiếng của những người phanh phui thực trạng xã hội:
“Tôi cho rằng việc Blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải đã mãn hạn tù nhưng không được thả về nhà, mà cũng không được nhà cầm quyền Việt Nam thông báo bằng văn bản cho biết rằng anh Hải bị giam thêm về tội gì, rồi giấy tờ, quyết định liên quan đâu để gia đình anh liên lạc và thuê luật sư làm thủ tục bào chữa, thì đây quả là việc hết sức mờ ám. Cá nhân tôi và blogger Uyên Vũ bị bao vây, trong khi blogger Anh Ba Saigòn bị bắt, tôi cho rằng đây là đợt trấn áp nhằm bịt miệng những người dám nói lên sự thật về thực trạng xã hội ở đất nước Việt Nam này.”
Blogger Điếu Cày trong một chuyến đi sang Cambodia kết nối CLBNBTD với bạn bè quốc tế.
Trước tình cảnh như vậy, một blogger khác trong nước, yêu cầu ẩn danh, bày tỏ sự ngỡ ngàng, nhưng nhấn mạnh tới ảnh hưởng ngay càng lớn của tiếng nói bloggers về các vấn đề trong xã hội.
“Quả thực khi blogger Anh Ba Saigòn bị bắt khẩn cấp ngay khi đó thì anh chị em bloggers chúng tôi hết sức bàng hoàng bởi vì chúng tôi không thể nghĩ là chính quyền lại bắt Anh Ba Saigòn. Hôm đó thì chúng tôi đang chờ để mừng blogger Điếu Cày trở về. Và anh chị em chúng tôi vẫn thường xuyên liên lạc với nhau để cùng đón chào sự trở về của anh Điếu Cày, thì thình lình, blogger Anh ba Sàigòn bị bắt trong khi blogger Điếu Cày bị tù đày tiếp. Điều đó quả thực gây cho chúng tôi một sự ngỡ ngàng. Tôi nghĩ đây là động thái mới của chính quyền đối với giới bloggers. Như qúy vị được biết là các bloggers, trong thời gian gần đây, có một tiếng nói khá lớn, khá mạnh và có ảnh hưởng tới một số các vấn đề xã hội, cuộc sống, như những chuyện về đường sắt cao tốc, về chuyện Ngàn Năm Thăng Long… Do đó, tiếng nói của giới bloggers hình như càng ngày càng được để ý hơn. Điều đó gây ảnh hưởng khá lớn trong xã hội. Tôi nghĩ bất kỳ một chính quyền nào cũng phải quan tâm tới nó thôi. Nhưng vấn đề là tuỳ thuộc ở chính quyền như thế nào?”
“Làn sóng đàn áp mới”
Blogger Mẹ Nấm cũng tin rằng hành động của giới cầm quyền thuộc trong “làn sóng đàn áp mới” đối với giới bloggers nói chung và Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do nói riêng:
“Thật sự là tôi và các bloggers khác đang đợi tin anh Điếu Cày trở về để chúc mừng anh ấy. Nhưng qua động thái của giới cầm quyền, như chuyển blogger Điếu Cày từ trại giam này qua trại giam khác, thì mọi người cũng lờ mờ hiểu ra một phần nào rồi. Nhưng không ai có thể nghĩ được rằng blogger Điếu Cày lại rơi vào tình cảnh “án chồng thêm án, tội chồng thêm tội” như vậy. Do đó, hầu như tâm trạng chung của bloggers chúng tôi là thấy rất thất vọng. Mọi người đều cảm nhận được rằng đang có một làn sóng trấn áp mới những bloggers có tên tuổi nói chung, và những bloggers thuộc Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do nói riêng.”
Từ Hà Nội, blogger Người Buôn Gió đặc biệt đề cập tới CLBNBTD mà blogger Điếu Cày từng giữ vai trò chủ chốt. Theo Người Buôn Gió, đây là đối tượng trấn áp từ lâu của giới cầm quyền, nhất là họ thấy nguy cơ CLB này sẽ hoạt động mạnh mẽ nếu để cho blogger Điếu Cày trở lại, đồng thời ra sức vô hiệu hoá Blogger Anh Ba Sàigòn – cánh tay mặt của Blogger Điếu Cày.
“Về tình hình những bloggers thuộc Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do trước kia hiện đang gặp nạn, thì tôi thấy hành động trấn áp bloggers của công an ở Saigòn hiện giờ thực ra phát xuất từ lâu lắm rồi khi họ xem đây là nhóm đối tượng, cần phải trấn áp, cần phải tiêu diệt. Nhất là trong nhiều năm nay rồi, họ luôn luôn tìm cách xoá tan đi Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do. Mà CLB này là nhóm tổng hợp anh em ở trong Nam rất can đảm, dấn thân, rất có tinh thần yêu nước, rất có tài năng. Cả một tập hợp đội ngũ có tài, có trí như vậy mà họ muốn đập tan từ lâu rồi. Và họ la lên bằng cách bắt bỏ tù anh Điếu Cày về tội trốn thuế. Giờ khi anh Điếu Cày đã mãn hạn tù, lẽ ra phải được trở về, thì họ thấy nguy cơ CLB Nhà Báo Tự Do sẽ vận động mạnh trở lại, cho nên họ tìm mọi lý do, mọi cách để bỏ tù tiếp Điếu Cày, và bắt blogger Anh Ba Saigòn. Chứ mấy năm nay rồi, khi ở trong tù thì anh Điếu Cày có hoạt động gì về báo chí đâu. Mấy năm rồi, mấy năm trước, họ không bắt anh về tội hình, mà để bây giờ mới bắt thì tôi thấy đây là sự cực kỳ vô lý.”
Vẫn theo blogger Người Buôn Gió, hành động đàn áp bloggers, đàn áp tự do bày tỏ chính kiến của giới cầm quyền đã làm cho giới viết nhật ký trên mạng càng thêm phẫn nộ:
“Hành động bắt bớ những dân báo và các bloggers như thế này thực sự gây bực bội, tức giận cho các bloggers khác, vì họ thấy họ chỉ thể hiện quyền chính kiến cá nhân, tự do ngôn luận mang tính chất đóng góp cho xã hội – việc làm lẽ ra phải đáng ghi nhận, nhưng giới cầm quyền lại bắt bớ người ta. Tôi vào đến Saigòn, khi nghe anh Ba Saigòn bị bắt, anh Điếu Cày bị giam tiếp thì tôi cảm thấy rất tức giận.”
Thưa quý vị, câu hỏi cũng cần được nêu lên là chiến dịch đàn áp mạnh mẽ đó của giới cầm quyền có ngăn chận được tiếng nói của các bloggers hay không? Blogger Mẹ Nấm nhận xét:
“Tôi nghĩ là không ngăn chặn được đâu. Tại vì không phải một mình blogger Điếu Cày, blogger Anh Ba Saigòn đi tù mà trước đó đã diễn ra cảnh tương tự như vậy, thì các bloggers đâu có từ bỏ quyền được nói của mình. Do đó giới cầm quyền hành xử như hôm nay chỉ làm cho bloggers càng ngày càng hết sợ hãi thôi. Không có ai cảm thấy sợ đâu.”
Theo blogger Sự thật và Công lý, thì nếu so với dân số Việt Nam, cuộc đàn áp, “bịt miệng” những bloggers ở Sài Gòn như vậy là hành động hoài công.
Từ trái sang: Anh Phan Thanh Hải (Blogger Anh Ba SG), Anh Nguyễn Ngọc Quang và Anh Lê Trần Luật tại Lễ cưới Vợ Chồng Blogger Uyên Vũ hôm 30.05.2010. Photo courtesy of CLBNBTD.
“Tôi thấy ở nước VN chúng ta hiện nay, dân số đã lên tới khoảng 88 triệu người, thì so với chừng ấy dân số, một thiểu số người trong Nhóm Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do này, nhà cầm quyền có thể đàn áp, bịt miệng những người như blogger chúng tôi. Nhưng họ không thể bịt miệng tất cả bloggers trên đất nước VN. Và cũng chẳng có kết quả gì nếu một nhà nước chỉ dựa vào bạo lực một cách trái phép, dựa vào sự dối tra, sự bưng bít để tồn tại.”
Blogger yêu cầu ẩn danh vừa nói thì đề cập tới cả một “tiến trình lịch sử” mà giới bloggers đã gầy dựng được – tức tiếng nói, ảnh hưởng ngày càng vững mạnh của giới bloggers trong xã hội VN, khó mà đảo ngược được, như nhận xét của blogger yêu cầu ẩn danh này:
“Theo tôi nghĩ một tiến trình, một khi đã có được sự ủng hộ của công luận và có tiếng tiếng nói rộng rãi trong quần chúng, trong xã hội, thì khi bị bất kể hành động đàn áp hoặc sự cản trở nào, có thể nó bị tác động. Nhưng tôi nghĩ tác động ấy không lớn, vì rõ ràng tiến trình như vừa nói đã mang tính lịch sử. Điều cũng rõ ràng là trong vài năm gần đây, tiến trình đó mỗi ngày mỗi mở rộng hơn. Nó có sức lan toả nhiều hơn và hiệu quả cũng lớn hơn. Tôi nghĩ rằng tác động ấy của giới cầm quyền cũng chả làm thay đổi được tiến trình này đâu.”
Quyền được nói
Còn blogger Người Buôn Gió có nao núng, chùn bước không trước sự đàn áp này? Người Buôn Gió mạnh mẽ khẳng định:
“Tôi cho rằng việc nhà cầm quyền đàn áp các bloggers cũng không ngăn chặn được những bloggers khác tiếp tục lên tiếng. Ngay bản thân tôi, trước việc bắt bớ anh Ba Saigòn và giam tiếp anh Điếu Cày thì tôi cũng cứ lên tiếng như thường. Chuyện giới cầm quyền bắt bớ anh Ba Saigòn và anh Điếu Cày không hề làm cho tôi sợ hãi, chùn lòng tí nào cả.”
Blogger Mẹ Nấm nhân dịp này lưu ý tới sự e ngại của giới cầm quyền trước “cách bùng phát” đưa tin không theo lề phải của giới bloggers.
Qua RFA, tôi cũng muốn nói với mọi người như thế này. Việc mà mọi người tôn vinh anh Điếu Cày chứng tỏ bloggers Việt Nam có vị trí quan trọng trong việc truyền tải thông tin. Việc giới cầm quyền lo sợ anh Điếu Cày trở thành một biểu tượng hoặc là một làn sóng mới trong bloggers Việt Nam lại càng chứng tỏ được rằng nhà nước Việt Nam thực sự sợ cách bùng phát và cách đưa tin không theo “lề phải” của các bloggers.”
Thưa quý vị, giữa lúc nhiều tổ chức thế giới, kể cả tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới, Human Rights Watch, và cả dân biểu Hoa Kỳ, kêu gọi VN trả tự do cho blogger Điếu Cày, chấm dứt hành động đàn áp những chính kiến bất đồng, chúng tôi xin mượn một bài viết còn dang dở của blogger Anh Ba Sài Gòn về sứ mạng cao cả của bloggers, để kết thúc Mục Điểm Blog hôm nay.
“…Blog là nơi mà bất cứ ai cũng có thể thực hành quyền được nói, quyền được mở miệng. Blogger bị bắt, bị theo dõi, bị đàn áp, bị đe dọa ở khắp nơi và đến nay chúng ta cũng dần hiểu được kẻ khủng bố đe dọa chúng ta là ai. Chỉ có nhà nước mới có thể dùng Pháp luật để đảm bảo quyền được nói cho chúng ta, nhưng cũng chính các nhà nước độc tài đang là mối đe dọa trực diện lên quyền được nói của chúng ta.
Tuy thế thì quyền được nói, được tự do tư tưởng, chia sẻ và truyền bá tư tưởng là quyền tự nhiên không cần phải chứng minh và cũng không cần ai ban phát. Blogger Việt nam đã và đang làm được nhiều điều cho đất nước, họ vẫn bàn bạc, thảo luận, họp hành và nghị sự về bất cứ vấn đề trọng đại nào của đất nước. Họ là nghị viện nhân dân đích thực bởi họ đang nói lên tiếng nói của người dân…”
Blogger Điếu Cày chụp năm 2008 tại khánh sạn New World – Saigon. Blogger Điếu Cày đáng ra được trả tự do trong ngày 19/10/2010.
Nguồn tin từ các nhà báo tự do và blogger cho hay blogger Anh Ba Sài Gòn (anhbasg) đã bị bắt trong lúc blogger Điếu Cày chưa được trả tự do như người ta chờ đợi.
Blogger Anh Ba Sài Gòn, tức luật sư Phan Thanh Hải, bị đưa đi vào lúc khoảng 22:30 hôm 18/10 sau khi công an khám xét nhà ông trong vài giờ, theo lời bạn hữu.
Blogger Điếu Cày, tên thật là Nguyễn Văn Hải và cũng nằm trong Câu Lạc Bộ Nhà báo Tự do như Anh Ba Sài Gòn, mãn hạn tù giam hai năm rưỡi trong ngày 19/10 nhưng cho tới 20:00 trong ngày vẫn chưa được trả tự do.
Người nhà ông được trích lời nói ông có thể được trả tự do vào ngày mai nhưng cũng có tin nói có khả năng ông còn bị truy tố vì tội danh khác nữa.
Ông Uyên Vũ, một thành viên của Câu Lạc Bộ Nhà báo Tự do nói về vụ bắt blogger Anh Ba Sài Gòn:
“Tôi có được biết là có lệnh tạm giam bốn tháng và cái lý do là, tôi cũng chỉ nghe gia đình kể lại thôi, đăng thông tin sai sự thật.”
Nhà báo tự do Uyên Vũ cũng nói rằng vợ của blogger Anh Ba Sài Gòn, hiện đang có thai bẩy tháng rưỡi và có hai con đang đi học phổ thông, ở trong tình trạng “hoảng loạn” khi chồng bị bắt.
‘Đe dọa’
Trong khi đó Blogger Điếu Cày hiện vẫn bị giam ở trại giam tại Xuân Lộc nhưng con trai ông đã được cho vào tiếp xúc với ông trong ngày hôm nay.
Bản thân ông Uyên Vũ nói ở nhà ông cũng có chốt canh giữ của cảnh sát.
Ông nói: “Từ nguyên ngày hôm qua tới ngày hôm nay, tôi thì thực ra …đang bị đau thì cũng không ra khỏi nhà, nhưng ở gia đình có nói lại họ có đóng một chốt ở nhà tôi,… lúc nào cũng có năm, sáu người.
“Hiện tại bây giờ vẫn có người đang đứng canh.
“Thực sự giới blogger tụi tôi luôn luôn nằm ở trong vòng được kiểm soát.
“Còn chuyện bị sách nhiễu, đe dọa thì nó cũng thường lắm.
“Cách đây khoảng một tháng tôi còn nhận được cả một cuộc gọi hỏi là muốn chết kiểu nào, đủ thứ…
“Chuyện đe dọa với giới blogger khá là phố biến.”
Một số blogger ở Việt Nam đã dự định dùng ngày 19/10, ngày mà họ chờ đợi blogger Điếu Cày được trả tự do, làm Ngày Blogger Việt Nam.
Hôm nay, 19 tháng 10 năm 2010 là thời điểm mãn hạn tù 2 năm rưỡi của Blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, nhưng thân nhân và bè bạn vẫn không thấy anh ra khỏi tù.
Blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải bị tù 2 năm rưỡi ở trại giam Z30A, Xuân Lộc với tội danh gọi là “trốn thuế”.
Cựu tù chính trị Nguyễn Ngọc Quang cùng một số bạn đồng tù khác tới trại Xuân Lộc để đón Blogger Điếu Cày, nhưng không rõ tông tích của anh ở đâu. Nguyễn Ngọc Quang cho chúng tôi biết về tình hình này:
“Tôi đang đi đón Blogger Điếu Cày đây. Ngày hôm qua thì họ đưa cho chị Tân – vợ anh Điếu Cày – giấy thông báo là đã chuyển anh về trại số 4 Phan Đăng Lưu. Sáng nay chị Tân lên đó thì họ nói là tối hôm qua họ đã chuyển anh Điếu Cày Nguyễn Văn Hải về trại Z30A Xuân Lộc rồi.
Từ sáng tới giờ tôi không tới số 4 Phan Đăng Lưu, mà chỉ chờ ở trại giam Xuân Lộc thôi. Nhưng thực sự cho tới giờ này anh Hải vẫn chưa ra. Không biết nó giam anh ở chỗ nào. Tôi chỉ biết ngồi chờ thôi.
Khi chị Tân tới số 4 Phan Đăng Lưu sáng nay và mạnh mẽ đòi họ phải trả lời thì cuối cùng họ đưa cho chị ấy giấy thông báo cho biết đã chuyển anh Hải trở lại Z30A để làm thủ tục ra trại. Điều đó có nghĩa là họ phải thả anh trong ngày hôm nay thôi, nhưng không biết thả vào lúc nào và ở địa điểm nào. Họ chỉ muốn ngăn chặn chúng tôi đi đón anh Hải thôi.”
Trong khi đó, chị Dương Thị Tân, vợ cũ của Blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải cũng không biết anh giờ ra sao:
“Đến giờ phút này thì chính thức là tôi chưa biết anh Hải ở đâu cả. Mặc dù công an đã thông báo là đã đưa anh Hải trở lại trại giam Xuân Lộc vào trưa ngày hôm qua, nhưng tôi chưa được gặp anh ấy nên tôi không tin điều gì họ nói cả. Họ có thể nói bất cứ điều gì họ muốn.
Tôi mới nhận giấy thông báo rằng anh Hải mới từ Xuân Lộc về 10 giờ rưỡi trưa hôm qua, thì 9 giờ sáng ngày hôm nay họ lại thông báo với tôi là đã đưa anh ấy trở lại trại Xuân Lộc. Tôi không hiểu họ làm ăn kiểu gì.
Khi họ đưa anh Hải về cơ quan an ninh điều tra trong 1 tháng rưỡi, họ không thông báo cho gia đình chúng tôi biết là điều tra anh Hải về tội danh gì. Họ vi phạm pháp luật trắng trợn như thế.”
Nhưng nhà dân chủ Nguyễn Ngọc Quang tin rằng Blogger Điếu Cày phải được trả tự do sau khi mãn hạn tù:
“Theo tôi thì chắc họ phải thả anh Hải thôi chứ không thể khác được vì anh ấy đã hết án rồi. Còn nếu họ muốn giam tiếp thì phải làm kiểu khác. Chứ họ không thể làm thế này được.”
Trước tình cảnh như vừa nói của Blogger Điếu Cày, chúng tôi được biết hiện giới bloggers mạnh mẽ lên án và kêu gọi nhà cầm quyền phải trả tự do tức khắc cho Blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, đồng thời kêu gọi các tổ chức nhân chuyền và thế giới thúc giục VN thực hiện điều này. Chúng tôi sẽ theo dõi tiếp trường hợp Blogger Điếu Cày để tường trình những chi tiết mới nhất.
Hoa Kỳ giữ vững cam kết với các đồng minh và những nước bạn trong vùng Châu Á-Thái Bình Dương.
Điều này được ông James Mattis, Tổng Trưởng Quốc Phòng Mỹ nói với báo chí ngay sau khi đặt chân đến Singapore để dự Hội Nghị Thượng Đỉnh An Ninh Châu Á, còn được biết đến với tên Đối Thoại Shangri-La.
Người điều hành Lầu Năm Góc cũng cho hay trong bài nói chuyện sẽ đọc trước hội nghị vào ngày 3 tháng 6, ông sẽ nói đến “trật tự quốc tế” cần thiết phải có để đảm bảo hòa bình cho khu vực, ý muốn nói đến những biện pháp cần thiết phải làm để chận đứng các hoạt động gây hấn của Bắc Hàn.
Ông còn nói là Hoa Kỳ sẽ tăng cường quan hệ quân sự với các đồng ý trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, hỗ trợ để các nước có thệ tự bảo vệ an ninh quốc phòng, và chính quân đội Mỹ cũng tăng cường khả năng ngăn ngừa chiến tranh.
Ngoài những điều vừa nêu, ông Tổng trưởng Quốc phòng Mỹ cũng cho biết sẽ nhắc lại điều Washington từng nhiều lần nói tới trước đây là tất cả mọi quốc gia đều có trách nhiệm phải tôn trọng luật pháp quốc tế.
Điều này được hiểu là nhằm ám chỉ Trung Quốc và những hoạt động xây dựng, cải tạo các bãi đá cạn mà Trung Quốc tự ý chiếm giữ ở Biển Đông.
Washington cũng từng nói rằng các hành động mang tính quân sự hóa Biển Đông mà Trung Quốc làm đã khiến tình hình an ninh khu vực trở nên căng thẳng hơn.
Cũng nên nhắc lại hôm thứ Năm tuần trước, 25 tháng Năm 2017, chiến hạm USS Dewey của Hoa Kỳ đã đi vào vùng 12 hải lý của Đá Vành Khăn mà Trung Quốc tự ý chiếm giữ tại quần đảo Trường Sa. Động thái này không chỉ được xem là nhằm thách thức tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh trong khu vực, mà còn được chú ý tới vì đó là chuyến tuần tra bảo vệ tự do hàng hải đầu tiên trong vùng Biển Đông được thực hiện dưới thời Tổng Thống Donald Trump.
Bắc Kinh tức khắc lên tiếng phản đối, nói rằng Hoa Kỳ xâm phạm lãnh hải của họ.
Bên lề Hội Nghị Thượng Đỉnh An Ninh Châu Á diễn ra tại Singapore, bộ trưởng quốc phòng 5 nước gồm Anh, Úc, New Zealand, Malaysia và Singapore đã gặp nhau để sửa đổi một số điều khoản của bản hiệp ước quốc phòng ký kết hồi 1971, nhằm đáp ứng với những quan tâm mới về an ninh.
Tin ghi nhận được cho hay vấn đề khủng bố, quá khích, phiến quân dăng xảy ra trong khu vực là trọng tâm của cuộc thảo luận.
Bộ Trưởng Quốc Phòng Úc, bà Marise Payne nói rằng một trong những điểm được nói tới là làm sao chận đứng được việc khủng bố quá khích sử dụng mạng internet để tuyên truyền, lôi kéo người trẻ tiếp tay với chúng.
Một số chuyên gia về tình báo có nói rằng hiện giờ, khủng bố ISIS đang tìm cách gia tăng hoạt động ở một số nước Đông Nam Á. Mới đầu tuần này, chính phủ Phi cho hay trong lúc thực hiện cuộc hành quân tái chiếm thành phố Marawi ở đảo Mindanao, đã bắn hạ được phiến quân Hồi Giáo quá khích người Ả Rập Xê Út, Indonesia và Malaysia.
Vị tướng chỉ huy cuộc tấn công nhắm vào các phiến quân ủng hộ Nhà nước Hồi giáo ở miền Nam Philippines vừa bị thay thế. Người phát ngôn của quân đội Philippines cho biết như vậy vào hôm 2 tháng 6.
Tướng Nixon Fortes là người đứng đầu lữ đoàn quân đội ở thành phố Marawi. Người mới thay ông là đại tá Generoso Ponio. Người phát ngôn của quân đội cho biết việc rút tướng Fortes khỏi nhiệm vụ không có liên quan gì đến trận chiến đang diễn ra ở thành phố.
Tướng Fortes được bổ nhiệm là tư lệnh lữ đoàn 103 vào tháng 1 vừa qua và chịu trách nhiệm đối với các chiến dịch nhắm vào nhóm Maute là nhóm mới đây đã thề trung thành với nhà nước Hồi Giáo. Sau đó nhóm này đã bao vây thành phố Marawi.
Hãng tin Reuters trích nguồn tin giấu tên trong quân đội cho biết tướng Fortes bị điều đi vì các lực lượng của ông không có mặt đầy đủ ở thành phố Marawi khi thành phố này bị tấn công, mặc dù đã có các nguồn tin tình báo từ trước đo cho thấy phiến quân Hồi Giáo đang dồn về đây.
Có ít nhất 36 người thiệt mạng trong một vụ cướp bất thành ở một sòng bạc ở thủ đô Manila, Philippines vào ngày 2 tháng 6. Giới chức Philippines cho biết tất cả nạn nhân đều tử vong do bị ngạt khói.
Một tay súng đã xông vào sòng bạc, bắn nhiều phát đạn và đốt các bàn đánh bài.
Người phát ngôn của Tổng thống Philippines, Ernesto Abella cho biết không có mối liên quan nào giữa vụ cướp ở khu giải trí phức hợp Resort World Manila với giao tranh giữa quân chính phủ và phiến quân Hồi giáo miền Nam Philippines.
Nói tại cuộc họp báo ở Manila hôm 2 tháng sáu, ông Abella cho biết tất cả mọi chỉ dấu ở vụ việc tại sòng bài đều cho thấy đây là một vụ tội phạm được tiến hành bởi một người có tâm trạng bất ổn.
Cảnh sát cho biết kẻ nổ sung đã tự tử tại phòng khách sạn của mình sau khi bị an ninh khu giải trí bắn bị thương. Người thứ hai có liên quan đến vụ cướp và có mặt vào hiện trường lúc đó hiện đang hợp tác với cảnh sát.
Hằng chục ngàn người dân Campuchia tham gia các cuộc tập trung tranh cử tổ chức tại thủ đô Phnom Penh trước khi diễn ra cuộc bầu cử cấp địa phương vào ngày chủ nhật tới đây.
Phía ủng hộ Đảng Nhân dân Campuchia cầm quyền nghe chính thủ tướng Hun Sen phát biểu. Điểm được ông này nhấn mạnh là mang lại ổn định cho đất nước Chùa Tháp kể từ khi chấm dứt cuộc diệt chủng của chế độ Khmer Đỏ.
Trong khi đó lãnh đạo phía đối lập, Đảng Cứu Nguy Dân tộc Campuchia, ông Kem Sokha tuyên bố với các ủng hộ viên Đảng này là tương lai của Xứ Chùa Tháp.
Trong kỳ bầu cử năm 2013, Đảng đối lập gần như lật được thủ tướng Hun Sen và phong trào đối lập bị đàn áp mạnh mẽ bởi chính quyền của thủ tướng Hun Sen từ đó cho đến nay. Theo tổ chức theo dõi nhân quyền Ân Xá Quốc tế thì có ít nhất 27 nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền và nhà hoạt động Campuchia bị bỏ tù kể từ sau năm 2013.
Cuộc bầu cử vào ngày 4 tháng 6 tới đây được cho là thước đo cơ hội loại trừ thủ tướng Hun Sen trong kỳ bầu cử vào năm tới. Ông này nắm quyền tại Xứ Chùa Tháp 32 năm rồi và chưa có ý định thôi chức.
Hạ viện Nhật Bản vào ngày 2 tháng 6 thông qua dự thảo luật để Hoàng đế Akihito nay đã cao tuổi được thoái vị. Có thể vào tuần tới, thượng viện Nhật Bản cũng thông qua để thành luật.
Suốt hai thế kỷ qua, Xứ Phù Tang không có hoàng đế nào thoái vị nên chưa có luật cho trường hợp của đương kim Nhật Hoàng Akihito khi ngài đưa ra yêu cầu được thoái vị sau gần ba thập niên trị vì.
Mùa hè năm ngoái, Nhật hoàng Akihito gây sửng sốt cho Xứ Phù Tang khi đưa ra ý chỉ muốn nhường ngôi cho con trai cả là hoàng thái tử Naruhito. Ngài nại lý do tuổi tác và sức khỏe kém vì bị ung thư tuyến tiền liệt và từng phải giải phẫu tim.
Một số chính trị gia và học giả lo sợ việc ra luật cho phép một hoàng đế Xứ Phù Tang được thoái vị có thể gây hại cho hoàng gia bởi khả năng khuynh đảo chính trị.
Ngoài ra vào ngày 2 tháng 6, Hạ viện Nhật Bản cũng thông qua một nghị quyết không mang tính ràng buộc kêu gọi chính phủ xem xét vị thế lớn hơn của nữ giới trong hoàng gia.
Theo luật Xứ Phù Tang hiện hành thì nữ giới trong hoàng tộc nếu kết hôn với một thường dân sẽ bị mất tước vị hoàng gia. Riêng nam giới thì không và chỉ có nam giới mới được trở thành hoàng đế; mặc dù trong những thế kỷ trước nước Nhật xưa từng có nữ hoàng.
