Tháng 5 năm 2015, sau chuyến đi Washington DC vào gặp Tổng thống Obama nhân ngày Tự do Báo chí Quốc tế (01-5-2015), tôi nhận được tin nhắn từ nhà báo Ngô Nhân Dụng hẹn tới nhà dự buổi gặp mặt một số thân hữu.
Khách mời là các nhà văn, nhà báo và đặc biệt có bác Bùi Diễm, vị Đại sứ cuối cùng của chính quyền VNCH tại Mỹ. Chúng tôi ngồi trong khu vườn sau nhà anh Ngô Nhân Dụng nói chuyện.
Tôi nghe tiếng Bác đã lâu nhưng nay mới được gặp mặt, thật ngạc nhiên là ở tuổi trên 90, bác ăn mặc rất chỉn chu, phong thái thanh thoát nhẹ nhàng. Biết tôi vừa có cuộc gặp với Tổng thống Obama , Bác hỏi thăm về chuyến đi của tôi đến White House, những kiến nghị của tôi với Tổng thống Obama về Tự do Báo chí ở VN .
Tôi cũng chia sẻ với Bác về tình hình trong nước, về những dự tính phát triển mở rộng không gian tự do ngôn luận và bảo vệ các nhà báo, nhà bất đồng chính kiến trong nước. Bác chăm chú lắng nghe và góp ý cho tôi, Bác nói năng nhẹ nhàng, sâu sắc và cũng pha chút hài hước.
Tôi vẫn nhớ khi anh Trần Triết chụp hình cho cả nhóm, vô tình tôi ngồi bên phải Bác, Bác cũng yêu cầu anh Trần Triết chụp thêm cho tôi với Bác. Khi chụp hình xong, Bác hỏi tôi : Khi anh lên gặp Tổng thống Obama anh ngồi bên phải Tổng thống, hôm nay gặp tôi anh cũng ngồi bên phải, ý anh thế nào ? Tôi nói nếu đây là Chính phủ lâm thời thì tôi sẽ ngồi bên phải Bác. Cả hai cùng cười sảng khoái.
Nhìn Bác đã hơn 90 tuổi mà vẫn đĩnh đạc, thanh thoát, đúng phong thái của một nhà ngoại giao kỳ cựu.
Một thoáng suy nghĩ bất chợt trong tôi, năm nay Bác đã trên 90 tuổi, quỹ thời gian không còn nhiều mà cuộc chiến với cộng sản vẫn còn dài phía trước, không biết Bác có kịp trở lại quê nhà cùng chúng tôi không. Nhưng nhìn phong thái bình thản đĩnh đạc của Bác, tôi biết Bác chỉ dồn tâm sức cho những việc phía trước mà không màng tuổi tác và thời gian.
Chiều nay, đang đi xa bỗng nhận được loạt ảnh anh Trần Triết gửi cho tôi, vào mạng mới biết Bác đã ra đi mãi mãi. Bồi hồi nhớ đến lần gặp Bác đầu tiên và cũng là lần gặp duy nhất ở nhà anh Ngô Nhân Dụng, nhưng ấn tượng không thể nào quên được.
Tôi nghĩ về cuộc chiến lâu dài phía trước, về những người đã nằm lại trên những triền núi cạnh trại tù, chưa thấy được những thay đổi của phong trào. Họ như những hạt phù sa nằm lại một bến bờ nào đó nhưng dòng sông tranh đấu vẫn chảy về phía trước.
Chúng tôi đang trong một cuộc chạy tiếp sức, Bác đã đóng góp rất nhiều suốt một chiều dài lịch sử của đất nước, nay Bác ra đi trao lại cây gậy cho thế hệ trẻ tiếp bước làm nốt những công việc của Bác, hoàn thành tâm nguyện của những người Việt xa quê, góp phần nhỏ bé của mình vì một ngày mai tươi sáng của dân tộc Việt Nam.
Thành kính chia buồn cùng gia đình Bác và bạn bè thân hữu. Mong những tâm nguyện của Bác sớm thành sự thật. Chúng tôi vẫn ngày đêm góp phần nhỏ bé của mình để tất cả chúng ta sớm trở về sum họp trên quê hương Việt Nam không còn cộng sản.
Oklahoma 25-10-2021
Hải Nguyễn
