Ý kiến của Samantha Power, Washington Post
23/10/2020
Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt
Samantha Power là cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc và là tác giả cuốn sách gần đây nhất “Hồi ký: Giáo dục của một nhà lý tưởng” (“The Education of an Idealist: A Memoir.”)
Từng là một phóng viên nhiều năm trước ở Bosnia, tôi đã chứng kiến những nhân vật ác ý phát tán những lời nói dối trên TV gây sợ hãi và kích động bạo lực hàng loạt. Ở Rwanda, họ sử dụng chương trình phát thanh. Trong thập kỷ qua, mô hình này đã lặp lại trên một phương tiện mới, với phạm vi tiếp cận rộng lớn hơn. Ở Brazil, Hungary, Myanmar, Philippines và những nơi khác, những kẻ biện minh cho việc vi phạm nhân quyền, đánh cắp bầu cử, hoặc nhắm vào các nhóm dân tộc thiểu số và tôn giáo đã dựa vào Facebook.
Tại Hoa Kỳ, việc vũ khí hóa Facebook đã được ghi nhận rõ ràng. Mặc dù đã bị tràn ngập bởi thông tin sai lệch của nước ngoài vào năm 2016 và đã cam kết chống lại sự giả dối trong chu kỳ bầu cử này, nền tảng này vẫn chưa hành động đủ để ngăn chặn sự lan truyền của chúng. Kể từ năm 2016, mức độ tương tác của người dùng với nội dung từ các nguồn tin được biết là liên tục xuất bản thông tin sai lệch kiểm chứng được đã tăng hơn gấp đôi. Thông tin xuyên tạc và các thuyết âm mưu – cho dù là bôi nhọ các ứng cử viên chính trị, hình ảnh giả mạo của những lá phiếu bị loại bỏ hoặc tuyên bố rằng “cánh tả” cố tình lây nhiễm vi rút coronavirus cho Tổng thống Trump – đang được sử dụng để khoét sâu thêm sự phân cực, ngăn trở cử tri đi bỏ phiếu và làm giảm tính hợp pháp của bầu cử. Đáng báo động là những sự giả dối này cũng có thể gây ra bất ổn dân sự, cuối cùng đe dọa kết cấu nền dân chủ Mỹ.
Người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg gần đây đã công bố các bước nhằm bảo vệ tính toàn vẹn của cuộc bầu cử. Các biện pháp này bao gồm thêm nhãn hiệu cảnh báo vào các bài đăng công bố thắng cử trước khi kết quả cuối cùng và xóa các nội dung xuyên tạc rõ ràng về cách thức hoặc thời điểm bỏ phiếu – chẳng hạn như thông báo rằng “Bạn không cần đăng ký bỏ phiếu năm nay” hoặc thông tin sai lệch về thời điểm phiếu bầu phải được nhận lại. Facebook cho biết họ đã xóa hơn 120.000 bài đăng với nỗ lực “can thiệp cử tri” từ tháng 3 đến tháng 9 và họ đã dán cảnh báo thông tin sai lệch cho hơn 150 triệu mẩu nội dung được xem ở Hoa Kỳ trong thời gian đó.
Tuy nhiên, Facebook đã làm quá ít để giải quyết một thực tế nguy hiểm: Nhiều bài đăng sẽ lan truyền trong vài giờ hoặc vài tuần trước khi sự sai lệch bị gắn cờ, kiểm chứng và dán nhãn là thông tin sai lệch. Điều quan trọng là Facebook phải ngay lập tức đi xa hơn và cung cấp các biện pháp hồi tố cho những người dùng đã vô tình tiếp xúc với thông tin sai lệch liên quan đến bầu cử trước khi nó được dán nhãn. Zuckerberg cũng phải tuân theo những cam kết trước đây của công ty anh ta để giảm phạm vi tiếp cận của các trang hoặc nhóm lưu hành hàng loạt sự sai lệch.
Bảy trong số 10 người Mỹ trưởng thành sử dụng Facebook và hơn một nửa số người Mỹ trưởng thành nói rằng họ nhận được tin tức trên nền tảng này. Với sức mạnh của nền tảng, việc giải quyết hai vấn đề này có thể tạo ra sự khác biệt quan trọng trong việc giảm nguy cơ bạo lực và hỗn loạn do thông tin sai lệch trước Ngày nhậm chức.
Facebook đã đưa các đối tác kiểm tra thông tin của bên thứ ba tham gia sau cuộc bầu cử năm 2016. Nó bắt đầu gắn nhãn cảnh báo cho các bài đăng sai từ năm ngoái. Mặc dù công ty gắn cờ thông tin sai lệch cho những người dùng đã chia sẻ bài đăng có nội dung sai sự thật, nhưng điều đáng chú ý là công ty không cảnh báo hoặc cung cấp các biện pháp có hiệu lực hồi tố cho số lượng lớn hơn nhiều những người đã xem hoặc tương tác với những thông tin sai lệch trên nền tảng (dù là nhấn nút “thích”, để lại lời nhận xét hoặc xem nội dung đó). Có lẽ, Facebook lo ngại rằng làm như vậy sẽ khiến họ hứng chịu những lời chỉ trích, tẩy chay hoặc các quy định – hoặc việc chỉnh sửa hồ sơ sẽ gây thêm sự chú ý đến sự phổ biến của thông tin sai lệch trên nền tảng của mình.
Facebook có đủ bí quyết kỹ thuật và nhân lực để thông báo cho những người đã tương tác với thông tin sai lệch trước khi nó bị gắn nhãn “thông tin sai lệch”. Vào tháng 4, Facebook thông báo họ sẽ bắt đầu cung cấp các đường dẫn đến một trang web bóc mẽ chuyện hoang đường của Tổ chức Y tế Thế giới cho những người dùng đã tương tác với những lời nói dối có hại về đại dịch (chẳng hạn như tuyên bố rằng việc uống thuốc tẩy sẽ “chữa khỏi” virus hoặc rằng việc giãn cách xã hội là không hiệu quả) trước khi Facebook ra tay hành động trên chính nội dung. Tuy nhiên, điều này là chưa đủ: Facebook cần khẩn cấp cung cấp thông tin đã chỉnh sửa có liên quan cho tất cả người dùng đã vô tình tiếp xúc với các thông tin sai lệch về bầu cử hoặc về sức khỏe khác.
Thông tin sai lệch nổi tiếng là “có chất dính”. Những người nhìn thấy một sự sửa chữa sẽ không thể “ngừng thấy” sự giả dối. Tuy nhiên, một thông báo vừa giải thích lý do tại sao điều gì đó sai vừa cung cấp thông tin đúng có thể giúp loại bỏ thông tin sai lệch. “Sổ tay Bóc mẽ,” được cập nhật trong tháng này bởi 22 học giả từ MIT, Cambridge và các tổ chức khác, xác nhận điều này. Những nỗ lực của Facebook trong việc đưa ra các cảnh báo của WHO cho những người dùng có thông tin sai lệch trước đây cho thấy rằng Facebook nhận ra rằng việc cung cấp các đường dẫn đến thông tin chính xác có thể giảm thiểu tác hại.
Facebook cũng phải thực hiện nhiều bước quyết liệt hơn để “giải độc” thuật toán của mình. Điều này đòi hỏi phải mở rộng quy mô đáng kể việc thực thi cam kết năm 2019 để dự phòng “giảm phân phối tổng thể” của các trang và nhóm lưu hành liên tục đưa thông tin sai lệch để chúng ít xuất hiện hơn trong nguồn cấp dữ liệu của người dùng. Mặc dù công ty cho biết họ có thể giảm 80% phạm vi tiếp cận của các bài đăng thông tin sai lệch, nhưng Facebook đã không minh bạch về cách họ xử lý những người cung cấp thông tin sai lệch đã tái diễn. Nhiều người vẫn có khả năng tiếp cận rất lớn, chứng tỏ rằng đã có quá ít việc được làm. Thật vậy, bằng cách sử dụng kiểm tra thực tế của chính đối tác Facebook, các nhà nghiên cứu thuộc nhóm phi lợi nhuận toàn cầu Avaaz đã xác định được các trang và nhóm có tổng cộng hơn 150 triệu người theo dõi – và ước tính khoảng 30 tỷ lượt xem chỉ trong năm qua – đã liên tục chia sẻ thông tin sai lệch với các công dân Mỹ.
Những loại thay đổi này lẽ ra đã được thực hiện từ lâu. Nhưng như Zuckerberg đã thể hiện với các lệnh cấm gần đây của anh ấy đối với sự chối bỏ Holocaust cũng như các trang và nhóm liên kết với QAnon, không bao giờ là quá muộn để hành động vì lợi ích công cộng./.
Nguyên bản tiếng Anh:
Two things Facebook still needs to do to reduce the spread of misinformation
