Dạo này tin tức cổ phiếu của một công ty VN – Singapore mới lên sàn Nasdaq mà đọc cứ tưởng drama giải trí , lùa gà tranh cãi , yêu nước , khát nước liên tục. Rồi cái chính là hay dùng Vốn Hóa (Market Capitalization) của công ty đó ra so với các ông lớn cùng ngành và top đầu thế giới. Nhưng thực ra giới tài chính chuyên nghiệp họ không ngô nghê như vậy đâu.
Market Cap được tính bằng cách lấy giá thị trường của cổ phiếu nhân với tổng số cổ phiếu phát hành (outstanding share). Từ đó ra các con số về vốn hóa xuất hiện trên các mặt báo & các tạp chí xếp hạng quy mô các tập đoàn. Tuy nhiên, đối với các công ty có tỷ lệ cổ phiếu được tự do giao dịch nhỏ (số lượng cổ phiếu được tự do giao dịch nhỏ hơn 20% tổng số lượng cổ phiếu phát hành, free-float shares < 20%) cách tính này không phản ánh được thực chất và gây ra sự ngộ nhận về vốn hóa của các công ty. Ví dụ: Công ty A phát hành 3 tỷ cổ phiếu, nhưng chỉ có 1 triệu cổ phiếu được tự do giao dịch, thì giá của 1 triệu cổ phiếu này đại diện cho 2.999 tỷ cổ phiếu còn lại (ở đây chưa tính đến yếu tố dễ thao túng giá do số lượng cp được tự do giao dịch ít). Hay ví dụ một cách dân giã hơn là ông A có 3 tỷ quả trứng, nhưng chỉ được đem ra chợ bán 1 triệu quả, và giá mỗi quả là 10 đồng thì cách tính này tính ra ông A có 30 tỷ (mặc dù ông vẫn còn 2.999 tỷ quả trứng trong kho chưa biết sẽ bán giá bao nhiêu). Cho nên , các con số Market Cap này chỉ dùng đăng báo chơi cho vui thôi không có nhiều ý nghĩa tài chính nếu tỷ lệ free-float shares thấp. Dù sao thì chúng ta cũng nên hiểu báo chí là nơi để đăng những gì mọi người muốn nghe , thấy và dễ hiểu để họ còn bán được báo , có doanh thu.
Do vậy mà các tổ chức tài chính như BlackRock, Vanguard …, và các chỉ số chứng khoán lớn nhất của thế giới như S&P 500, Morgan Stanley Capital International (MCSI) World Index, FTSE 100 họ không sử dụng cách tính vốn hóa như vậy. Thay vào đó họ tính vốn hóa dựa trên free-float shares gọi là Free-float Market Capitalization, bằng cách lấy giá trị thị trường của cổ phiếu nhân với số lượng cổ phiếu được tự do giao dịch. Ví dụ: Free-float Market Capitalization của Tesla hôm nay là $238.59 (giá) *2.71 tỷ (số lượng cp Tesla được tự do giao dịch) = $646.6 tỷ. Một ví dụ nữa là nếu tính theo cách này thì Free-float Market Capitalization của Vinfast chỉ $68.77 (giá) * 7 triệu (số lượng cp VF được tự do giao dịch theo nguồn Yahoo Finance) = $482 triệu.
Free Float Share Market Cap là thước đo hữu ích để các nhà đầu tư và nhà phân tích đánh giá tính thanh khoản và giá trị tổng thể của cổ phiếu của công ty. Các công ty có vốn hóa thị trường thả nổi tự do cao hơn có xu hướng có cổ phiếu được giao dịch tích cực hơn, điều này có thể khiến chúng trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư đang tìm kiếm tính thanh khoản và cơ hội giao dịch.
Ngoài ra, Free float share Marketcap thường được sử dụng làm chuẩn mực cho các chỉ số chứng khoán và quỹ giao dịch trao đổi (ETF), nhằm tìm cách tái tạo hiệu suất của một thị trường hoặc lĩnh vực cụ thể.
Do đó, giá trị cổ phiếu được tự do giao dịch (free-float shares) là yếu tố ảnh hưởng cực kỳ quan trọng đến giá cổ phiếu và tỷ lệ cao sẽ giảm thiểu tối đa việc thao túng giá. Vì vậy các tổ chức chỉ số tài chính chuyên nghiệp như S&P500 yêu cầu công ty phải có free-float shares ít nhất là 50%, MCSI thì yêu cầu từ 40% đến 60% còn FTSE 100 còn yêu cầu từ 25% đến 50% tùy công ty đó đặt trụ sở ở đâu. Cho nên nói đến vốn hóa thì phải hiểu đầy đủ bản chất là như vậy. Chứ không phải cứ lên top Forbes Billionare Index hay Bloomberg còn giữ ở Terminal hay gỡ ở trang ngoài là quan trọng mà tung hô kêu gào. Ờ mà hô dữ lắm nhưng hình như cổ phiếu tập đoàn mẹ của công ty Việt Sin tui nói trên vẫn bị giảm sau khi chốt lời một loạt nhỉ ?
