VietnamWeek.net
Một vụ kiện hiếm hoi đang làm rung chuyển giới truyền thông Mỹ: nhà báo kỳ cựu Michael Wolff — tác giả bốn cuốn sách viết về Donald Trump — đã nộp đơn kiện Đệ nhất Phu nhân Melania Trump tại Tòa Tối cao bang New York, với cáo buộc rằng bà và đội ngũ pháp lý của mình đang sử dụng “chiến thuật bịt miệng” (SLAPP) để đe dọa, nhằm ngăn ông tiếp tục điều tra mối liên hệ giữa gia đình Trump và Jeffrey Epstein.
Vụ kiện bắt đầu sau khi Wolff nhận được thư cảnh cáo từ luật sư Alejandro Brito — đại diện của bà Melania Trump — yêu cầu ông gỡ bỏ hoặc cải chính một số phát ngôn bị cho là “sai lệch, xúc phạm và tục tĩu”, đồng thời đe dọa kiện với mức bồi thường hơn 1 tỷ USD. Trong đó có chi tiết gây tranh cãi: Wolff trích lời Epstein nói rằng Melania gặp hoặc thân mật với Donald Trump trên chiếc máy bay riêng của Epstein, cùng với nghi vấn về vai trò của bà trong việc xử lý các bê bối liên quan Epstein trong Nhà Trắng.
Trước sức ép đó, Wolff không lùi bước. Ông phản công bằng một đơn kiện chống lại Đệ nhất Phu nhân, khẳng định vụ việc chỉ là một hình thức “SLAPP suit” – tức là kiện tụng nhằm bịt miệng người nói thật và làm tê liệt báo chí độc lập. Ông yêu cầu tòa bảo vệ quyền được phát biểu về “những vấn đề công chúng quan tâm chính đáng”, đồng thời xin lệnh buộc cả Melania và Donald Trump phải ra tòa làm chứng dưới tuyên thệ.
Phép thử cho Tu chính án Thứ Nhất
Wolff cho biết ông sẵn sàng đối diện tòa án để chứng minh mình không bịa đặt. Trong video gửi công chúng, ông nói:
“Tôi đã bị dọa kiện vì một tỷ đô. Nhưng nếu điều đó giúp đưa Donald và Melania Trump ra tòa, để họ phải nói thật về mối quan hệ với Epstein, tôi sẵn sàng.”
Vụ kiện của Wolff trở thành phép thử trực diện cho Tu chính án Thứ Nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ, vốn bảo vệ quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí. Trong bối cảnh nhiều cơ quan truyền thông bị đe dọa bằng những vụ kiện danh dự, các tổ chức giám sát báo chí như Committee to Protect Journalists (CPJ) và Reporters Committee for Freedom of the Press (RCFP) cảnh báo rằng nếu những vụ “kiện để bịt miệng” ngày càng phổ biến, nền báo chí độc lập sẽ phải hoạt động trong nỗi sợ bị hủy hoại tài chính.
Từ “The Art of Her Deal” đến chiến dịch bị chặn đứng
Theo hồ sơ của Wolff, sau khi ông công bố dự án sách The Art of Her Deal: The Untold Story of Melania Trump (Redux), nhóm của bà Melania đã vận động hành lang để chặn xuất bản, gây áp lực với nhà in và các nền tảng truyền thông, khiến dự án bị hủy hợp đồng và Wolff thiệt hại hàng triệu đô la.
AP News và Axios xác nhận việc này, đồng thời cho biết The Daily Beast — đơn vị đăng bài phỏng vấn Wolff — đã gỡ bỏ nội dung có liên quan đến Epstein sau khi nhận thư đe dọa từ luật sư của Melania Trump.
Một vụ kiện có thể thành án lệ
Nếu tòa án công nhận vụ kiện của Wolff là hợp lệ theo luật chống SLAPP, Melania Trump có thể phải trả toàn bộ án phí và bồi thường thiệt hại cho Wolff.
Ngược lại, nếu tòa bác đơn của Wolff và chấp nhận yêu cầu của phía Đệ nhất Phu nhân, đây sẽ là một đòn giáng mạnh vào quyền tự do báo chí — mở đường cho việc các nhân vật quyền lực dùng kiện tụng để ngăn chặn nhà báo điều tra những chủ đề “nhạy cảm” liên quan đến quyền lực chính trị và tài chính.
Tự do báo chí không thể bị mua bằng tiền
Vụ Wolff – Trump không chỉ là một tranh chấp pháp lý cá nhân. Nó phản ánh câu hỏi lớn hơn: liệu nước Mỹ — vốn từng là ngọn hải đăng của tự do ngôn luận — còn đủ dũng khí để bảo vệ báo chí độc lập trước sức mạnh chính trị và tiền bạc hay không?
Dù kết quả ra sao, Michael Wolff đã làm điều mà nhiều nhà báo không dám: công khai hồ sơ đe dọa, nộp đơn phản kiện, và khẳng định rằng quyền được nói sự thật là nền tảng của nền dân chủ.
Trong một thời đại mà thông tin có thể bị bóp méo bằng quyền lực, vụ kiện này chính là lời nhắc nhở rằng:
Tự do báo chí chỉ có giá trị khi vẫn còn những người dám sử dụng nó.
Vụ kiện này đánh dấu một cột mốc hiếm hoi trong lịch sử báo chí Mỹ đương đại, nơi mà nguyên đơn là Đệ nhất Phu nhân và bị đơn là một nhà báo kỳ cựu, nhưng người bị kiện lại phản công bằng cách dùng luật chống bịt miệng (anti-SLAPP) để bảo vệ quyền được nói sự thật.
Đây là một phép thử trực diện cho Tu chính án thứ Nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ — điều khoản bảo vệ tự do ngôn luận, tự do báo chí và quyền giám sát công quyền.
Một vài điểm nổi bật đáng chú ý:
1. “Phản kiện để bảo vệ quyền nói sự thật”
Michael Wolff không chọn lùi bước như nhiều phóng viên từng bị đe dọa kiện với mức bồi thường hàng trăm triệu hay hàng tỷ đô la.
Thay vào đó, ông chủ động nộp đơn kiện trước, yêu cầu tòa tuyên bố rõ ràng rằng các phát biểu của ông thuộc phạm vi được bảo vệ của Tu chính án I.
Nếu tòa chấp nhận đây là vụ SLAPP suit, Melania Trump có thể bị buộc trả án phí và bồi hoàn thiệt hại cho Wolff.
2. “Cơn gió ngược” đối với xu hướng bịt miệng truyền thông
Trong 8 năm qua, xu hướng các chính trị gia hoặc người có quyền lực dùng kiện tụng để trừng phạt nhà báo ngày càng gia tăng.
Các luật anti-SLAPP ra đời nhằm ngăn chặn điều đó — và nếu Wolff thắng kiện, vụ án này có thể trở thành án lệ vàng, củng cố niềm tin rằng báo chí vẫn có chỗ đứng trước quyền lực.
3. “Một tín hiệu cho mọi phóng viên”
Wolff đang làm điều mà nhiều nhà báo không đủ nguồn lực để làm:
- Dám đưa ra những câu hỏi nhạy cảm.
- Dám công khai hồ sơ đe dọa từ chính quyền hoặc giới quyền quý.
- Và quan trọng nhất: dám để tòa án xác nhận rằng tự do báo chí không thể bị mua chuộc hoặc bịt miệng bằng tiền.
4. “Ảnh hưởng vượt ra ngoài vụ Epstein”
Bất kể Wolff thắng hay thua, vụ kiện này sẽ làm dấy lên cuộc tranh luận lớn hơn:
Liệu Hoa Kỳ — quốc gia từng được xem là biểu tượng của tự do ngôn luận — có còn bảo vệ báo chí độc lập trước quyền lực chính trị và kinh tế?
Nếu tòa ủng hộ quyền của Wolff, đó sẽ là một chiến thắng không chỉ cho ông, mà cho mọi nhà báo dám đối diện quyền lực để phục vụ công chúng.
Còn nếu thất bại, nó sẽ gửi đi tín hiệu nguy hiểm rằng: sự thật có thể bị bóp nghẹt bằng nỗi sợ phá sản.
Kiểm chứng và xác nhận thông tin là chính xác theo nhiều nguồn tin lớn. Cụ thể:
✅ Xác thực thông tin
- Tác giả Michael Wolff đã tung ra một vụ kiện chống lại Melania Trump tại Tòa tối cao bang New York, sau khi phía bà Melania gửi thư đe dọa kiện hơn 1 tỷ USD về các tuyên bố liên quan tới Jeffrey Epstein. (AP News)
- Trong đơn kiện, Wolff cho rằng bà Melania và chồng — Donald Trump — đã sử dụng chiến lược “SLAPP” (Strategic Lawsuit Against Public Participation) để ngăn chặn tự do ngôn luận và báo chí, đặc biệt về mối liên hệ giữa gia đình Trump và Epstein. (Axios)
- Báo chí như AP News ghi nhận rằng Wolff yêu cầu dépone (lấy lời khai dưới tuyên thệ) cả Donald và Melania Trump liên quan tới mối quan hệ với Epstein. (AP News)
- Trước đó, xuất hiện việc The Daily Beast rút lại một bài viết và xin lỗi Melania Trump vì đăng cáo buộc liên quan Epstein rồi bị phía bà phản ứng pháp lý. (New York Post)
Vì sao điều này “có vấn đề” lớn?
- Việc một cá nhân có quan hệ đến người đứng đầu quốc gia và vợ/chồng lãnh đạo bị đặt vào vòng pháp lý vì các cáo buộc liên quan Epstein là dấu hiệu rõ ràng rằng tự do báo chí và giám sát công quyền đang bị thử thách ở cấp cao nhất.
- Chiến lược SLAPP mà Wolff tố cáo nếu được xác minh sẽ làm mất niềm tin vào việc các nhân vật mạnh quyền lực dùng pháp luật để bịt miệng tiếng nói công luận.
- Kết quả của vụ kiện này có thể tạo tiền lệ — liệu các chính trị gia cấp quốc gia hoặc gia đình họ có thể thoát việc bị điều tra, bị hỏi cung, hay không?
⚠ Những lưu ý
- Wolff không cáo buộc Melania Trump tham gia tội ác của Epstein. Trong đơn: “Wolff never said Melania Trump was involved in any of Epstein’s crimes.” (AP News)
- Vẫn còn nhiều khía cạnh chưa được minh bạch ngoài tố cáo: như chi tiết bằng chứng, thời điểm, mối liên hệ chính xác giữa Trump/Trump family và Epstein…
- Kết quả vụ kiện (nếu xảy ra) sẽ mất thời gian, và quyết định tòa có thể ảnh hưởng sâu rộng tới ngành báo chí và luật phỉ báng (defamation) tại Mỹ.