Stephen Collinson, CNN
Mon November 16, 2020
Lien Nguyen dịch, Nov 17, 2020
(CNN) Tổng thống Donald Trump đang đối mặt với một loạt những lời công kích và lời kêu gọi hãy cho phép những cuộc đàm phán chuyển giao, khiến cho sẽ có khả năng cứu được mạng sống của nhiều người, giữa những viên chức y tế của ông ta và những phụ tá của tổng thống tân cử Joe Biden về một trận đại dịch đang trở nên tồi tệ nhanh chóng, nhưng Trump vẫn cứ tiếp tục phớt lờ; lại bị ám ảnh, cứ tập trung vào một nỗ lực nhằm làm mất uy tín của một cuộc bầu cử mà ông rõ ràng đã thua.
Những lời khẩn cầu càng ngày càng khẩn cấp đang đến từ bên trong chính quyền của Trump, từ nhóm tổng thống tân cử và từ những chuyên gia y tế cộng đồng độc lập khi những ca nhiễm Covid-19 hoành hành ngoài tầm kiểm soát trên toàn quốc, cướp đi sinh mạng của hơn 1 ngàn người Mỹ mỗi ngày. Hơn 246 ngàn người Mỹ đã chết vì căn bệnh này, và một mùa đông buốt giá thống khổ đang chờ ở phía trước ngay cả trong bối cảnh có những tin tức phấn khích như tin tức hôm thứ Hai (Nov 16) rằng một vaccine được chế tạo bởi Moderna đang cho thấy một tỷ lệ thành công cao trong những thử nghiệm lâm sàng đầu tiên, là tin tức thứ hai đến trong vòng một tuần về một vaccine khả quan như vậy.
Nhưng thay vì lắng nghe hoặc huy động để tìm cách giải quyết – điều mà một số chuyên gia y tế cảnh báo – đang càng lúc càng trở thành một cuộc khủng hoảng về sự “nhân đạo,” Trump đã dành cuối tuần vừa rồi, khi Hoa Kỳ đã vượt quá 11 triệu ca lây nhiễm, để khuếch đại những lời nói dối và thông tin sai lệch về sự thất bại trong cuộc bầu cử của ông ta. Tại một thời điểm của hôm Chủ Nhật (Nov 15), Trump có vẻ như đã thừa nhận trong một tweet rằng Biden đã thắng, trước khi quay trở lại luận điệu cũ bằng một dòng thách thức trên Twitter.
Vấn để này được đưa ra khi bác sĩ Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của quốc gia, phát biểu trong chương trình “State of the Union” của đài truyền hình CNN vào hôm Chủ Nhật (Nov 15) rằng “tất nhiên sẽ tốt hơn nếu chúng tôi đã có thể bắt đầu làm việc với” đội ngũ chuyên gia của Biden, những người sẽ đảm nhận trách nhiệm vào ngày 20 tháng 1.
Fauci, người đã bị cho ra rìa bởi tổng thống sắp mãn nhiệm, nói với Jake Tapper, “Nó gần giống như việc trao lại một cây ba-tông cho một ai đó trong một cuộc chạy đua tiếp sức — bạn không muốn dừng cuộc đua nên sau đó sẽ trao lại cây ba-tông cho ai đó. Bạn chủ yếu chỉ muốn mọi thứ được tiếp tục. Và đó là ý nghĩa của tiến trình chuyển giao.”
Ron Klain, chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc sắp tới của Biden, hôm Chủ Nhật nói rằng đội ngũ của tổng thống tân cử đã không thể nói chuyện với những viên chức y tế hàng đầu hiện nay như Fauci về đại dịch bởi vì sự từ chối của Trump trong việc thúc đẩy diễn tiến của sự xác minh (to trigger ascertainment) – là tiến trình chính thức bắt đầu sự chuyển giao tất cả mọi thứ cho một chính quyền mới.
“Joe Biden sẽ trở thành tổng thống Hoa Kỳ ở giữa một cuộc khủng hoảng đang diễn ra. Đó phải là một tiến trình chuyển giao liền lạc,” Klain nói trong chương trình “Meet the Press” của đài truyền hình NBC. Klain nói thêm rằng trong khi chính quyền mới đã lên kế hoạch liên hệ với những hãng dược phẩm hàng đầu sản xuất vaccine như Pfizer, điều đặc biệt quan trọng là phải liên hệ được với những viên chức Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Sinh chịu trách nhiệm cho việc chuyển giao trong những tháng tới.
Klain nói, “Những chuyên gia của chúng tôi cần nói chuyện với những người đó càng sớm càng tốt để không có gì bị suy yếu trong sự thay đổi quyền lực mà chúng tôi sẽ có vào ngày 20 tháng Giêng.”
Nhưng quan chức hiện có ảnh hưởng lớn nhất với tổng thống, bác sĩ Scott Atlas; người mà những nhà phê bình nói rằng đã ủng hộ một phương pháp miễn dịch bầy đàn (a herd immunity approach) là phương pháp có thể dẫn đến hàng ngàn, hàng ngàn người chết; đã viết một tweet khích động vào hôm Chủ Nhật (Nov 15) thể hiện sự khinh thường của Tòa Bạch Ốc (the White House’s contempt) đối với việc đoàn kết sự lãnh đạo trong trận đại dịch. Atlas đã kêu gọi người dân ở tiểu bang Michigan hãy “vùng lên” (“rise up”) để chống lại những luật lệ hạn chế mới cho Covid-19, vừa được giới thiệu trong trường học, rạp hát và nhà hàng, bởi thống đốc đảng Dân Chủ Gretchen Whitmer – người gần đây là mục tiêu của một âm mưu bắt cóc khủng bố trong nước, [nhưng đã không thành công].
Whitmer nói trong một cuộc phỏng vấn với Wolf Blitzer của đài truyền hình CNN vào tối Chủ Nhật rằng cô sẽ không thể nào mà “không nghe theo những nhà khoa học và chuyên gia y tế có danh tiếng và được kính trọng.”
“CHÚNG TÔI CẦN PHẢI CHUẨN BỊ”
Fauci không phải là viên chức cao cấp duy nhất của Mỹ kêu gọi mở ra những cuộc đàm phán chuyển giao. Moncef Slaoui, viên chức phụ trách về nỗ lực làm vaccine của Trump, nói với Financial Times trong một cuộc phỏng vấn rằng ông đã muốn liên hệ với nhóm của Biden, nhưng nói thêm rằng ông đã không thể làm như vậy nếu không có sự cho phép của Tòa Bạch Ốc.
Khi nhóm Biden gia tăng áp lực cho việc khởi động một tiến trình chuyển giao thích hợp – bao gồm không gian văn phòng, những cuộc họp trong những cơ quan chính phủ và hàng triệu Mỹ kim trong ngân quỹ của chính phủ – những thành viên trong ban cố vấn Covid-19 của Biden đã nói bằng những ngôn từ càng ngày càng lo ngại về hậu quả của một sự bế tắc bị kéo dài.
Bác sĩ Celine Gounder, thành viên của ban cố vấn, nói với đài truyền hình CNN hôm thứ Bảy rằng tình huống này giống như một cuộc tấn công khủng bố hoặc một cuộc chiến tranh và cần phải có một sự chuyển giao suông sẻ. “Chúng tôi cần phải chuẩn bị, và trong trường hợp không có được những dữ liệu quan trọng đó, có thể sẽ phát sinh những điểm mù mà chúng tôi không thể lường trước được và điều đó khiến chúng tôi hoàn toàn bị tổn thương.”
Một thành viên khác trong ban cố vấn, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm Michael Osterholm, đã than phiền việc Trump rời khỏi cuộc khủng hoảng và nói vai trò lãnh đạo sẽ chỉ đến vào tháng Giêng, khi ông thúc đẩy cho sự mở ra ngay lập tức những sự tiếp xúc giữa tiến trình chuyển giao và Tòa Bạch Ốc.
“Chúng tôi hy vọng rằng trong tương lai rất gần, chúng tôi có thể bắt đầu hợp tác với họ,” Michael Osterholm nói, cảnh báo trên đài truyền hình CNN hôm thứ Bảy về một sự gia tăng nhanh chóng những ca nhiễm bệnh trong tháng tới.
Một chuyên gia độc lập, bác sĩ Peter Hotez của Đại Học Y Khoa Baylor, đã trích dẫn nghiên cứu nói rằng 2 ngàn 500 người Mỹ có thể chết vì Covid-19 mỗi ngày tính đến tháng Giêng và mô tả tình huống này là một “thảm họa nhân đạo” (a “humanitarian catastrophe”) mà Trump đang làm nó tồi tệ hơn.
“Tôi không thể nào nghĩ ra được có một thời điểm nào quan trọng hơn thời điểm này trong lịch sử cận đại của Mỹ,” Hotez nói với Ana Cabrera của CNN. “Chúng tôi cần một tiến trình chuyển giao suông sẻ. Phải chi đây là thời điểm mà nó đừng xảy ra, nhưng thực tế thì nó đã xảy ra. Điều này chỉ có nghĩa là sẽ có thiệt hại lớn hơn về nhân mạng, vì vậy điều này thật là vô cùng đau lòng.”
BIDEN CHUẨN BỊ GỞI ĐI THÔNG ĐIỆP VỀ KINH TẾ
Khi Biden chuẩn bị nắm quyền lực bất chấp sự phá hoại của tổng thống Trump, ông và phó tổng thống tân cử Kamala Harris sẽ nói chuyện về nền kinh tế ở Wilmington, tiểu bang Delaware, vào hôm thứ Hai (Nov 16). Tổng thống tân cử đã nhiều lần nhấn mạnh rằng SẼ KHÔNG CÓ SỰ GIẢI CỨU LÂU DÀI CHO NỀN KINH TẾ NẾU KHÔNG KIỂM SOÁT ĐƯỢC VIRUS, và Biden đã tận dụng những lần xuất hiện trước công chúng kể từ khi đi vận động tranh cử để NÀI XIN NGƯỜI MỸ HÃY CHẤP NHẬN NHỮNG BIỆN PHÁP NHƯ MANG KHẨU TRANG bởi vì mang khẩu trang có thể cứu sống được nhiều mạng người, cho đến khi vaccine khống chế Covid-19 trở nên có sẵn rộng rãi ở khắp nơi vào năm sau.
Đại dịch không phải là khu vực duy nhất mà Biden bị tước đoạt những đặc quyền chuyển giao quyền lực vốn thường được trao cho một tổng thống tân cử trong vòng vài giờ sau chiến thắng. Chẳng hạn, Biden vẫn chưa được đọc những bí mật được nắm giữ chặt chẽ nhất của nước Mỹ trong những cuộc họp tình báo. Những nhóm chuyển giao mặc nhiên được cho là có thể bước vào những cơ quan chính phủ để tiến hành một sự bàn giao quyền lực mà không gặp trở ngại nào vào buổi trưa ngày 20 tháng Giêng.
Trong khi phần lớn phần còn lại của thế giới đã tiếp tục và chấp nhận chiến thắng của Biden, và ngay cả một số thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa nói rằng Biden nên có những cuộc họp thông tin tình báo ở mức tối thiểu, Trump vẫn bám víu vào cuộc bầu cử.
Lần đầu tiên vào hôm Chủ Nhật (Nov 15), Trump xuất hiện trong một dòng tweet ít nhất để thừa nhận rằng Biden đã thắng, đổ lỗi cho thất bại của ông ta là do một loạt những thuyết âm mưu. Trump tiếp tục với một tweet khác, từ chối sự thừa nhận đã bị thua; phớt lờ những vụ kiện pháp lý đã thất bại của mình; và phớt lờ một sự thật là Biden đã thắng thêm một số tiểu bang một cách dứt khoát.
Trump đã chơi gôn hai lần vào cuối tuần, và vào hôm thứ Bảy đã [được] lái xe vượt qua một đám đông người ủng hộ đang biểu tình phản đối kết quả bầu cử ở Washington, DC, giữa những cơn cuồng nộ trên Twitter của ông ta.
Trong một cuộc phỏng vấn với chương trình “60 Minutes” của đài truyền hình CBS trùng với thời điểm phát hành quyển hồi ký “A Promised Land” (“Một Vùng Đất Hứa Hẹn”), cựu tổng thống Barack Obama đã so sánh hành vi của tổng thống Trump với hành vi của một đứa trẻ.
“Nếu các con gái của tôi – trong bất cứ cuộc thi nào – bỉu môi và sau đó buộc tội bên kia gian lận khi chúng thua cuộc, khi chúng không có bằng chứng về sự gian lận, chúng tôi sẽ mắng chúng. Tôi nghĩ rằng thói quen buộc tội người khác một cách vô căn cứ như thế này trong những năm gần đây, nói thẳng ra là cứ tha hồ nói dối, vu khống, buộc tội người khác để có thể thu tóm quyền lực.”
Trong một cuộc phỏng vấn riêng với NPR, tổng thống thứ 44 đã chỉ trích giới lãnh đạo đảng Cộng Hòa vì đã không buộc Trump giúp hợp lý hóa tiến trình chuyển giao tại thời điểm nguy hiểm này.
“Hãy nhìn xem, chúng ta đang ở giữa một đại dịch, chúng ta đang ở giữa một cuộc khủng hoảng kinh tế. Chúng ta có những vấn đề an ninh quốc gia nghiêm trọng,” Obama nói.
Biden đang cố gắng khiến người đàn ông mà Biden vừa đánh bại hãy hành động ngay bây giờ để cố gắng giảm thiểu tình huống tuyệt vọng mà Biden sẽ thừa hưởng vào tháng Giêng. Trong một phát biểu hôm thứ Sáu, Biden kêu gọi Trump hãy tập trung vào tình trạng khẩn cấp ngay trước mắt và hãy khẩn cấp hành động.
“Cuộc khủng hoảng này đòi hỏi một sự đối phó mạnh mẽ và ngay lập tức của chính phủ liên bang, điều mà chúng ta đang thiếu một cách đau buồn. Tôi là tổng thống vừa mới đắc cử, nhưng tôi sẽ không làm tổng thống cho đến năm sau,” Biden nói, nhấn mạnh những hạn chế của vị trí của mình. “Cuộc khủng hoảng không tôn trọng ngày tháng trên lịch, nó đang leo thang tăng tốc ngay bây giờ.”
Nhưng Trump, người vừa tổ chức một cuộc họp báo vào hôm thứ Sáu tuyên dương công lao cho những sự phát triển vaccine trong khi phớt lờ sự lan truyền chớp nhoáng của Covid dưới sự giám sát của chính quyền của ông, rõ ràng chỉ quan tâm đến một điều duy nhất: VIỄN ẢNH CHÍNH TRỊ ĐANG MẤT DẦN CỦA CHÍNH ÔNG TA.
