Từ khi Joe Biden ngồi Nhà Trắng hình như tuần nào nước Mỹ cũng đì đùng, lo sợ súng rồi lo sợ nạn phân biệt gốc Á. Giấc mơ Mỹ xem chừng thành ác mộng.
Sáng nay (16-4) lại xả súng ở Mỹ, 9 người chết tại cơ sở xử lý hàng hóa của FedEx ở thành phố Indianapolis, thủ phủ bang Indiana.
Sở hữu súng đạn đã là một phần của cuộc sống Mỹ. Cuộc tranh cãi dùng súng ở Mỹ đã tồn tại hơn hai thế kỷ nhưng chưa bao giờ họ có thể nghĩ đến chuyện cấm.
Luật cho phép có súng nhưng dùng cho mục đích gì thì tùy ở người sở hữu. Một người bắn chết kẻ đột nhập mà không phạm luật vì kẻ này đã vào nhà trái phép. Có bọn ngông bắn cho vui.
Ghen tuông, tranh gái, thất vọng, mất việc, kể cả trẻ con thấy súng bố mẹ để trong ngăn kéo lôi ra bắn chơi thế là khử luôn đứa em.
Vụ nổ súng kinh hoàng ở Las Vegas làm số người thiệt mạng đến lúc này ít nhất là 59 người, 527 người khác bị thương, được coi là vụ xả súng đẫm máu nhất trong lịch sử hiện đại nước Mỹ.
Trước đó truyền thông Mỹ đã gắn mác record cho vụ Virginia Tech năm 2007 một sinh viên giết 32 mạng người, rồi hơn một năm trước Omar Mateen giết 49 người tại câu lạc bộ ở Orlando.
Vụ giết hại 20 trẻ em tại trường tiểu học Sandy Hook ở tiểu bang Connecticut do một tay súng điên rồ sau khi giết mẹ rồi đi xe hơi đến trường và xả vào lũ trẻ thơ vô tội cũng được coi là kỷ lục về giết trẻ em.
Mỗi lần như vậy, truyền thông lại tự hỏi, tại sao xả súng giết người hàng loạt có xu hướng nhiều nạn nhân hơn, vụ sau hơn vụ trước và kỷ lục như ở Las Vegas thế nào cũng bị phá.
Đây là câu hỏi không dễ trả lời của các nhà lập pháp Hoa Kỳ trước dư luận đòi hỏi phải kiểm soát vũ khí những vẫn giữ được giá trị Mỹ, đó là quyền tự vệ chính đáng.
Dân số 330 triệu nhưng số súng tính theo đầu người cao nhất thế giới, cứ 100 người có khoảng 90 khẩu súng, cả nước Mỹ có khoảng 280 triệu súng cá nhân.
Theo IBIS (IBIS World), doanh số bán vũ khí cá nhân ước khoảng 13,5 tỷ đô và lợi nhuận khoảng 1,5 tỷ. Vụ kinh doanh này khó bỏ qua.
Hàng năm có hơn 10 triệu khẩu súng được sản xuất tại Mỹ và khoảng 4% được dùng cho xuất khẩu, phần còn lại dành cho 10 triệu khách hàng tiềm năng, trong số này chỉ cần vài kẻ tâm thần là đủ làm Hoa Kỳ hoảng loạn.
Hàng năm khoảng 40 ngàn người chết do súng đạn, 2/3 số đó do tự tử, do bắn nhau, do lỡ tay, do cướp cò, hoặc giấu hớ hênh rồi trẻ em tìm được đem ra đùa nhắm vào bạn và bóp cò. Giết hàng loạt và có kế hoạch như ở Las Vegas thực sự không nhiều.
Có vài nghiên cứu nói rằng, truyền thông đưa tin bội thực về các sự kiện, đôi khi đã giúp cho những kẻ điên rồ tìm nguồn cảm hứng khi lên kế hoạch giết người hàng loạt như ở Las Vegas.
Chuyến hải hành xảy ra vào năm 1620 gồm 102 người trên chiếc thuyền buồm Hoa Tháng Năm (Mayflower) sau 65 ngày nổi trôi trên biển, họ cập bến đặt tên vùng đất mới là New England. Và kể từ đó bắt đầu cuộc viễn chinh nước Mỹ được gọi là miền đất hứa.
Dân châu Âu và tứ xứ đổ về. Cánh buôn bán, phiêu lưu, mạo hiểm, giang hồ, phạm nhân và người bình thường, tìm giấc mơ Mỹ và không quên giắt lưng khẩu súng.
Phim cao bồi có những hình ảnh tay ngang tàng quần jean, áo da mũ rộng vành, cưỡi ngựa, bách phát bách trúng. Dọc đường cao bồi xua đuổi tàn sát người da đỏ, diệt chủng đàn trâu rừng hung bạo cả trăm ngàn con.
Cuộc chiến tìm vàng ở San Francisco gây nên cơn sốt và thành vùng đất vô pháp luật tự do tranh cướp bạo lực chỉ toàn súng và súng. Ngôn ngữ đối thoại là máu và tiếng súng nổ.
Thời đó California trở thành tiểu bang ổn định lại trật tự do qui định quyền tự do dùng súng tự vệ, cấm bắn sau lưng và tuyệt đối cấm bắn phụ nữ và trẻ em, vì hàng trăm ngàn đàn ông chỉ vỏn vẹn tám ngàn phụ nữ.
Kể từ đó tới nay, Hoa Kỳ đã trải qua hơn 200 năm phát triển và họ thành lái súng cũng không ngạc nhiên.
Quyền tự vệ chính đáng cũng như tự do ngôn luận luôn gây tranh cãi. Người không thích cứ việc lên án, người ủng hộ cho rằng, để tự bảo vệ đôi lúc phải dùng tới súng vì tự do của bản thân bị vi phạm. Vì freedom is not free – tự do không phải là miễn phí.
No fire no fun…
HM. 4-2021
