Đỗ Danh Nam (Nam Do)
Admin: Đây là một trong loạt bài từ những thanh niên người Mỹ gốc Việt thế hệ 2 lên tiếng gửi đến một số ông bà cha mẹ & người Việt lớn tuổi trong cộng đồng Việt nhằm giúp họ hiểu biết & nhận thức được tại sao kỳ thị chủng tộc là sai, những điều mà nhà trường dạy học sinh từ nhỏ không nên vi phạm.
Bài viết này được 2,780 lượt chia sẻ, một con số cao hiếm hoi nhưng là bài đáng đọc chứ không phải như các trang tin vịt. Nguồn: https://bit.ly/2zID9Fc
Từ hôm qua đến giờ, con thấy gia đình và bạn bè có chia sẻ nhiều bài đăng chỉ trích ngược lại các nạn nhân bị phân biệt chủng tộc và cảnh sát hành hung ở Mỹ, và chỉ trích tại sao bạo động vẫn không ngừng trong khi viên cảnh sát Chauvin đã bị bắt. Ngoại trừ những bài hay đã được đăng về lý do vì sao một cuộc bạo động ở nước Mỹ là một điều hợp lý, tương xứng với những bất công mà cộng đồng người da màu ở Mỹ đã gặp phải (con sẽ link ở cuối bài), con muốn chia sẻ thêm về việc vì sao việc chỉ trích ngược người da màu là một cái nhìn chưa hay:
(1) Chỉ trích người Mỹ gốc Phi “lười biếng”, “vô văn hoá”, “ỷ lại”, “lợi dụng trợ cấp chính phủ”:
Có thật sự là như vậy không, khi những sự áp bức trong hệ thống kinh tế, giáo dục và tuyển dụng của Mỹ (systemic oppression) đã cướp đi cơ hội cho các người Mỹ gốc Phi? Mặc dù sự phân biệt chủng tộc một cách trắng trợn đã thuyên giảm đi rất nhiều (nhiều thôi nha chứ không phải là hết – những ca cảnh sát giết chết người da màu, kể cả khi họ không có vũ khí hay họ không có bằng chứng có tội là một ví dụ), phân biệt chủng tộc ngầm vẫn luôn âm ỉ và mạnh mẽ, bằng chứng gần đây nhất là việc một phụ nữ trung niên da trắng (gọi một cách châm biếm là “mẹ Karen”) dùng đặc quyền về màu da của mình để đe doạ, dựng chuyện gọi cảnh sát đến “xử” một người đàn ông da đen vô tội rồi nói với mọi người là mình không phân biệt chủng tộc.
Sự phân biệt chủng tộc vẫn còn diễn ra trong tiềm thức của hàng vạn người, và hậu quả của nó là việc người da màu, và đặc biệt là người gốc Phi, có cơ hội việc làm tệ hơn rất nhiều so với người da trắng: lương thấp hơn, phải làm công việc ảnh hưởng đến sức khoẻ nhiều hơn mà chế độ bảo hộ lao động và trợ cấp thì kém hơn nhiều, tỉ lệ thất nghiệp cao hơn, vv. [1] Cái này được thể hiện ra từ mọi tầng lớp trong xã hội: người da màu do vậy thường nghèo hơn và do vậy có ít cơ hội giáo dục hơn (tỉ lệ tốt nghiệp đại học của người gốc Phi và da màu nói chung thấp hơn rất nhiều, so với người da trắng), mà ít cơ hội giáo dục hơn thì cơ hội kinh tế sẽ càng tệ hơn, trong bối cảnh xã hội này.
Trong quá trình người da màu cố gắng vươn lên, họ lại bị chà đạp xuống: ví dụ như việc phân biệt chủng tộc nơi công sở, hay việc người da trắng cố gắng phá huỷ phố Wall của người gốc Phi [2]. Người gốc Phi kiếm việc khó hơn rất rất nhiều so với người da trắng, và đặc biệt là phụ nữ gốc Phi, và sự phân biệt giàu nghèo dựa trên chủng tộc ngày càng tăng trên đất Mỹ. [3] Các Cô Chú Bác cứ thử đặt mình vào vị trí của họ mà xem: lỡ mình sinh ra trong một hoàn cảnh khốn khó, một hoàn cảnh mà người ta nhìn vào đã không muốn cho mình việc làm, khi do gia đình mình như vậy nên mình nghèo không đủ tiền để đi học, khởi nghiệp, v..v – liệu mình có thể trách họ là “lười biếng”, là “lợi dụng trợ cấp chính phủ” được không khi họ không có đủ điều kiện tài chính và xã hội để vươn lên? Việc duy nhất mọi người có thể làm bây giờ là tích cực đẩy lùi sự phân biệt chủng tộc, sự hận thù trách móc trong thâm tâm mình, và cố gắng làm sao để ủng hộ người da màu để họ có được cơ hội việc làm, giáo dục tốt hơn. Cô Chú Bác, Ba Mẹ muốn con mình có cơ hội giáo dục và việc làm như thế nào, hiểu rằng tình hình kinh tế, xã hội đang khó khăn với cơ hội việc làm và giáo dục của con mình như thế nào, thì phải hiểu và muốn cho người Mỹ gốc Phi gấp trăm lần như vậy.
(2) Chỉ trích người Mỹ gốc Phi “vô văn hoá”, là tội phạm:
