PHẦN 4 – Những dấu hiệu cho thấy chiến dịch ảnh hưởng của Nga đang mở rộng trong năm 2025

0
54
Andrew Harnik / Getty

Dưới đây là PHẦN 4 – “Những dấu hiệu cho thấy chiến dịch ảnh hưởng của Nga đang mở rộng trong năm 2025”, một bài điều tra chiến lược, có trích dẫn từ báo cáo ODNI, NATO StratCom, CSIS, EU DisinfoLab, Bộ Tư pháp Mỹ, v.v.

Nếu giai đoạn 2016–2020 là lúc thế giới “giật mình” nhận ra Nga chơi rất sâu trong không gian thông tin của phương Tây, thì đến 2024–2025, câu hỏi đã thay đổi:

Không còn là “Nga có can thiệp hay không?”, mà là “Nga đang mở rộng chiến dịch ảnh hưởng tới những đâu, bằng những lớp công cụ nào?”.

Nhìn vào các báo cáo tình báo, điều tra nghị viện, think-tank và các chiến dịch cụ thể bị lật tẩy trong năm 2024–2025, có thể thấy ít nhất 7 dấu hiệu rõ ràng cho thấy chiến dịch ảnh hưởng của Nga không hề chững lại, mà đang nới rộng không gian và nâng cấp công cụ.


1. Tình báo Mỹ: “Nga vẫn là mối đe dọa ảnh hưởng nước ngoài tích cực nhất đối với bầu cử Hoa Kỳ”

Trong cập nhật an ninh bầu cử 2024, Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ (ODNI) khẳng định thẳng:

  • Nga là “mối đe dọa ảnh hưởng nước ngoài tích cực nhất” đối với bầu cử Mỹ,

  • các tác nhân liên quan Nga “sản xuất video, bài báo giả” để làm mất niềm tin vào quá trình bầu cử, kích động sợ hãi, và khơi gợi bạo lực chính trị. 

Bộ Tư pháp Mỹ năm 2024 cũng công bố đã phá một chiến dịch tuyên truyền ngầm do chính phủ Nga bảo trợ, sử dụng mạng lưới tài khoản giả để nhắm vào cử tri Mỹ. 

Đây là chỉ dấu quan trọng:

Mỹ đã tăng cường nhận diện & phá vỡ, nhưng Nga vẫn được xếp số 1 về đe dọa ảnh hưởng – nghĩa là cường độ lẫn quy mô chiến dịch không giảm.


2. Từ “tấn công phương Tây” sang “mở rộng Global South”: Nga xoay trục sang thế giới đa liên kết

Báo cáo năm 2024–2025 của NATO StratCom COE dành riêng một nghiên cứu về hoạt động thông tin của Nga ở ngoài “không gian thông tin phương Tây” – các nước như Ai Cập, Mali, Kenya, Nam Phi, UAE. 

Kết luận:

  • Ở châu Phi và Trung Đông, Nga sử dụng các narrative: chống phương Tây, chống thực dân, đề cao “giải phóng khỏi bá quyền Mỹ – EU”.

  • Nội dung thân Điện Kremlin thường áp đảo nội dung thân phương Tây trên mạng xã hội, đặc biệt trong các group kín. 

Nói cách khác:

Sau khi gặp trần trong việc thuyết phục dư luận ở Mỹ – EU, Nga xoay trục mạnh sang “Global South”, nơi tâm lý bài phương Tây còn rất dày, và khoảng trống thông tin chính thống rất lớn.

Đây là một bước mở rộng chiến lược:

Không chỉ “làm loạn” trong lòng phương Tây, mà còn xây dựng một vành đai dư luận thân Nga ở những nước không muốn ngả hẳn về Mỹ – EU.


3. Châu Âu: Nghị viện EU, think-tank, và các vụ bóc tách “Doppelganger”

Trong không gian EU, các cơ quan giám sát thông tin liên tục phát hiện:

  • chiến dịch “Doppelganger”: dựng hàng loạt bản sao giả mạo các báo lớn của châu Âu (Le Monde, Bild, v.v.), đăng tin bịa nhưng giao diện rất giống thật, nhằm phá hoại hình ảnh Ukraine và chia rẽ nội bộ các nước ủng hộ Kyiv. 

  • Nội dung cốt lõi:

    – cáo buộc chính quyền Ukraine tham nhũng,

    – gieo luận điệu “trợ giúp Kyiv là sai lầm làm hại người dân châu Âu”,

    – gần đây bắt đầu pivot sang lợi dụng các sự kiện như Olympic Paris để tấn công niềm tin vào an ninh và năng lực tổ chức của Pháp. 

Nghị viện châu Âu đã phải ra nghị quyết về “những cáo buộc mới liên quan can thiệp của Nga” và trích dẫn các báo cáo chính thức về các chiến dịch sai lệch thông tin Nga trong EU. 

Dấu hiệu mở rộng nằm ở chỗ:

  • Nga không chỉ tấn công “tập trung” vào Ukraine – NATO,

  • mà còn đa dạng hóa mục tiêu: bầu cử quốc gia, phong trào nông dân, biểu tình chống chính phủ, và các sự kiện thể thao lớn.


4. Từ mạng xã hội “cổ điển” sang TikTok, short video và deepfake

Một phân tích năm 2025 của European Council on Foreign Relations (ECFR) cảnh báo: TikTok đang trở thành nền tảng dễ bị Nga (và các tác nhân khác) lợi dụng để lan truyền thông tin sai lệch, đe dọa an ninh châu Âu. 

ECFR nhấn mạnh:

  • TikTok có nguồn gốc người dùng trẻ, ít thói quen kiểm chứng,

  • định dạng video ngắn, cảm xúc mạnh → rất hợp với chiến dịch gây sốc, chia rẽ,

  • khung pháp lý của EU trong việc kiểm soát nội dung xuyên biên giới còn chậm.

Song song, các báo cáo của ODNI và FBI năm 2024–2025 ghi nhận: tác nhân liên quan Nga sản xuất video giả, bài báo giả, clip dựng để làm mất niềm tin vào bầu cử và kích động bạo lực chính trị. 

Tức là:

Nga đang nâng cấp “toolkit” từ meme & post chữ sang video, clip ngắn, nội dung đa nền tảng, và đi trước một bước trong việc khai thác thuật toán ưu tiên nội dung gây tranh cãi.


5. “Chiến tranh bóng tối” – sự kết hợp ngày càng chặt giữa phá hoại vật lý, tấn công mạng và chiến tranh thông tin

Một phân tích của CSIS (Center for Strategic and International Studies) gọi đây là “shadow war against the West” – cuộc chiến bóng tối của Nga với phương Tây:

  • kết hợp tuyên truyền (disinformation),

  • chiến tranh mạng,

  • phá hoại cơ sở hạ tầng (đường ống, cáp ngầm, tàu chở dầu “shadow fleet”),

  • và chiến dịch ảnh hưởng chính trị. 

NATO trong năm 2025 đã phải:

  • tổ chức các cuộc tập trận cyber lớn nhất từ trước tới nay ở Tallinn, mô phỏng tấn công mạng + thông tin vào lưới điện, vệ tinh, và xã hội dân sự; 

  • cập nhật cách tiếp cận “chủ động hơn” để đối phó với hybrid warfare của Nga. 

Đây là dấu hiệu quan trọng:

Thông tin sai lệch không còn là “một mặt trận riêng lẻ”, mà được gắn vào tổng thể chiến tranh hỗn hợp – nơi một tin giả trên mạng có thể che chắn cho một vụ phá hoại đường ống, hoặc làm tê liệt phản ứng chính trị trước một cuộc tấn công mạng.


6. Không chỉ phương Tây: Georgia, Ấn Độ và “hạ tầng công nghệ BRICS”

Ở “vùng đệm hậu Xô viết”, nghiên cứu của Foreign Policy Research Institute (FPRI) về Georgia cho thấy Nga xây dựng:

  • mạng lưới tuyên truyền,

  • tổ chức thân Nga,

  • truyền thông, nhà thờ, đảng phái,

  • và chiến dịch thông tin nhằm kéo Georgia khỏi quỹ đạo EU–NATO. 

Song song, một điều tra của Washington Post (12/2025) cho thấy Nga đang mở chiến dịch ảnh hưởng mới thông qua công nghệ tại Ấn Độ:

  • do cựu điệp viên Nga Andrei Bezrukov dẫn dắt,

  • thúc đẩy “hợp tác công nghệ – an ninh mạng – phần cứng” với New Delhi,

  • nói là vì “chủ quyền công nghệ” nhưng tài liệu nội bộ cho thấy mục tiêu là gia tăng kiểm soát hạ tầng số và ảnh hưởng của Moscow trong BRICS. 

Tức là:

Nga đang dịch chuyển dần từ “ảnh hưởng dư luận trên bề mặt” sang đặt chân vào tầng hạ tầng công nghệ của các nước chiến lược – từ Georgia (gần NATO) tới Ấn Độ (trục BRICS).


7. Từ phòng thủ sang “tiền trạm”: phản ứng của NATO, EU cho thấy họ thấy đà mở rộng vẫn đang lên

Thú vị là, không phải từ Moscow mà từ Brussels & Brussels/Tallinn, ta đọc được mức độ lo ngại:

  • NATO tổ chức tập trận cyber & thông tin quy mô chưa từng có,

  • nói công khai về khả năng phải “chủ động, thậm chí tấn công phủ đầu” với hybrid war Nga, thay vì chỉ phòng ngự. 

  • EU qua các hệ thống như EU DisinfoLab, ECFR… liên tục cảnh báo TikTok, deepfake, chiến dịch clone mediađang đe dọa tiến trình dân chủ châu Âu. 

Một số tướng lĩnh, quan chức an ninh phương Tây đã chuyển ngôn ngữ từ:

  • “Nga đang tiến hành các chiến dịch thông tin” →

  • sang “Nga đang tiến hành một cuộc chiến tranh lâu dài, đa tầng, trong đó thông tin chỉ là một mũi tấn công.” 

Khi bên phòng thủ buộc phải tổ chức lại học thuyết, nâng cấp công cụ, và diễn tập với quy mô chiến tranh, đó là dấu hiệu khá chắc rằng:

Họ thấy đối phương không hề giảm cường độ – mà đang mở rộng.


Kết luận: 2025 không phải là “đuôi của một chiến dịch cũ”, mà là

đầu của một giai đoạn mở rộng im lặng

Ghép lại các dấu hiệu:

  1. Tình báo Mỹ vẫn xếp Nga là mối đe dọa ảnh hưởng số 1 với bầu cử và dư luận Hoa Kỳ. 

  2. NATO, EU, Georgia, think-tank độc lập đều ghi nhận các lớp chiến dịch mới, cả ở phương Tây lẫn Global South. 

  3. Công cụ đã nâng cấp: deepfake, video, TikTok, clone media, hạ tầng công nghệ BRICS. 

  4. Mục tiêu không còn chỉ là “bầu cử Mỹ 2016”, mà là tái cấu trúc nhận thức toàn cầu:

    – làm suy yếu niềm tin vào phương Tây,

    – nuôi dưỡng hình ảnh Nga như một “đối trọng chống bá quyền”. 

Vì vậy, câu hỏi thích hợp cho năm 2025 không phải là:

“Nga còn can thiệp nữa không?”

mà là:

“Chúng ta – các xã hội mở – có xây dựng kịp cơ chế miễn dịch trước khi bị mài mòn niềm tin từ bên trong?”