Nga vừa trao cho Hoa Kỳ một danh sách các yêu cầu để đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến tranh với Ukraine và thiết lập lại quan hệ với Washington, theo hai người hiểu rõ vấn đề này.
Không rõ Moscow đã đưa chính xác những gì vào danh sách của mình hoặc liệu họ có sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán hòa bình với Kyiv trước khi chấp nhận chúng hay không.
Các quan chức Nga và Hoa Kỳ đã thảo luận về các điều khoản trong các cuộc trao đổi trực tiếp và trực tuyến trong ba tuần qua, những người này cho biết.
Họ mô tả các điều khoản của Điện Kremlin là rộng và tương tự như các yêu cầu mà họ đã trao đổi với Ukraine, Hoa Kỳ và NATO trước đây.
Các điều khoản trước đó bao gồm việc NATO không kết nạp Ukraine, một thỏa thuận không triển khai quân đội nước ngoài ở Ukraine và sự công nhận quốc tế đối với tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin rằng Crimea và bốn tỉnh thuộc về Nga.
Trong những năm gần đây, Nga cũng đã yêu cầu Hoa Kỳ và NATO giải quyết những gì họ gọi là “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến, bao gồm cả việc NATO mở rộng về phía đông.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang chờ đợi phản hồi của ông Putin về việc liệu ông có đồng ý với lệnh ngừng bắn 30 ngày mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết hôm 11/3 rằng ông sẽ chấp nhận như một bước đầu tiên hướng tới các cuộc đàm phán hòa bình hay không.
Cam kết của ông Putin đối với một thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng vẫn chưa chắc chắn, với các chi tiết vẫn chưa được hoàn thiện.
Một số quan chức, nhà lập pháp và chuyên gia Hoa Kỳ lo ngại rằng ông Putin, một cựu sĩ quan KGB, sẽ sử dụng lệnh ngừng bắn để tăng cường những gì họ nói là nỗ lực chia rẽ Hoa Kỳ, Ukraine và Châu Âu và phá hoại mọi cuộc đàm phán.
Đại sứ quán Nga tại Washington và Nhà Trắng không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Reuters.
Tại Kyiv, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ca ngợi cuộc họp tuần này tại Ả Rập Xê Út giữa các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine là mang tính xây dựng và cho biết lệnh ngừng bắn tiềm năng trong 30 ngày với Nga có thể được sử dụng để soạn thảo một thỏa thuận hòa bình rộng lớn hơn.
Moscow đưa ra nhiều yêu cầu tương tự trong hai thập kỷ qua, một số đã được đưa vào các cuộc đàm phán chính thức với Hoa Kỳ và Châu Âu.
Gần đây nhất, Moscow đã thảo luận về chúng với chính quyền Biden trong một loạt các cuộc họp vào cuối năm 2021 và đầu năm 2022 khi hàng chục nghìn quân Nga đồn trú trên biên giới Ukraine, chờ lệnh xâm lược.
Chúng bao gồm các yêu cầu sẽ hạn chế các hoạt động quân sự của Hoa Kỳ và NATO từ Đông Âu đến Trung Á.
Trong khi bác bỏ một số điều khoản, chính quyền Biden đã tìm cách ngăn chặn cuộc xâm lược bằng cách tham gia với Nga về một số điều khoản trong số đó, theo các tài liệu của chính phủ Hoa Kỳ mà Reuters và nhiều cựu quan chức Hoa Kỳ xem được.
Nỗ lực này đã thất bại và Nga đã tấn công vào ngày 24/2/2022.
Trong những tuần gần đây, các quan chức Hoa Kỳ và Nga đã nói rằng một dự thảo thỏa thuận được Washington, Kyiv và Moscow thảo luận tại Istanbul vào năm 2022 có thể là điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán hòa bình. Thỏa thuận này đã không bao giờ được thông qua.
Trong các cuộc đàm phán đó, Nga yêu cầu Ukraine từ bỏ tham vọng NATO và chấp nhận tình trạng phi hạt nhân vĩnh viễn. Nga cũng yêu cầu phủ quyết các hành động của các quốc gia muốn hỗ trợ Ukraine trong trường hợp xảy ra chiến tranh.
Chính quyền Trump không giải thích cách tiếp cận các cuộc đàm phán với Moscow. Hai bên đang tham gia vào hai trao đổi riêng biệt: một là về việc thiết lập lại quan hệ Hoa Kỳ-Nga và một là về một thỏa thuận hòa bình cho Ukraine.
