Ngoại trưởng Rex Tillerson tuần này đã lên tiếng bênh vực đề nghị của chính quyền Tổng thống Trump, cắt giảm mạnh ngân sách ngoại giao và viện trợ nước ngoài trước lưỡng viện quốc hội Mỹ. Ông Tillerson nói Hoa Kỳ vẫn có thể đạt được các mục tiêu đối ngoại trong khi thận trọng hơn trong chi tiêu.
Ông Tillerson ra điều trần trước hai ủy ban Thượng viện hôm 13/6 và Ủy ban Đối ngoại Hạ viện hôm 14/6. Các nhà lập pháp đặt nghi vấn về tính khôn ngoan của việc tăng chi tiêu quân sự mà phương hại tới “quyền lực mềm” của Hoa Kỳ bằng cách cắt viện trợ, phát triển và ngoại giao. Thông tín viên Zlatica Hoke của VOA gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.
Tổng thống Donald Trump đề xuất cắt giảm ngân sách năm 2018 cho Bộ Ngoại giao và Cơ quan Viên trợ Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ – USAID, cắt giảm gần một phần ba so với ngân sách năm nay. Ông Tillerson nói ngân sách dành cho Bộ Ngoại giao và USAID đã tăng 60 % trong thập kỷ trước, đạt mức cao nhất tới 55,6 tỷ đôla vào năm 2017.
Ngoại trưởng Tillerson phát biểu:
“Thừa nhận đà tăng ngân sách này là không bền vững, đề xuất ngân sách năm 2018 tìm cách sắp xếp các sứ mạng cốt lõi của Bộ Ngoại giao lại cho phù hợp với những mức tài trợ lịch sử.”
Chính quyền Tổng thống Trump đề nghị tăng chi tiêu quốc phòng trong khi cắt giảm ngân sách cho viện trợ và ngoại giao xuống 32%.
Dân biểu đảng Dân chủ Eliot Engel, đại diện bang New York, cho rằng đề xuất giảm ngân sách đó là hành động mạo hiểm chưa từng thấy.
Dân biểu Eliot Engel nói:
“Với ngân sách này chúng ta rồi sẽ nhận lãnh hậu quả, nếu không đầu tư vào ngoại giao và phát triển quốc tế bây giờ. Những sự xung đột mà chúng ta không ngăn cản bây giờ, sẽ biến thành những cuộc chiến mà chúng ta sau này sẽ phải tham gia.”
Ông Engel trích lời Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, thành viên đảng Cộng hòa, nói với ông Tillerson hôm qua (14/6) rằng đề nghị cắt giảm ngân sách dành cho Bộ Ngoại giao có thể phương hại tới an ninh tại các sứ quán Hoa Kỳ ở những nơi nguy hiểm.
Trong một buổi điều trần hôm thứ Ba, Thượng nghị sĩ Graham nói rằng rút đi tiền viện trợ để giúp những người gặp thảm hoạ sẽ tạo điều kiện cho khủng bố tuyên truyền.
Các nhà lập pháp cũng cảnh báo rằng, giảm viện trợ nước ngoài sẽ làm suy yếu vai trò lãnh đạo thế giới của Hoa Kỳ.
Nhưng ông Tillerson lập luận rằng tài trợ không phải là yếu tố quan trọng nhất để đạt các mục tiêu của Mỹ.
Ông Tillerson nói ngân sách được đề nghị lên tới 37,6 tỷ đôla cho năm 2018, đại diện cho các lợi ích của nhân dân Mỹ, và đòi hỏi cơ quan nhận tài trợ phải có tinh thần trách nhiệm khi sử dụng công quỹ.