Chuyện gì đã xảy ra bên trong “60 Minutes” cuối tuần qua
Dan Rather & The Steady Team – 22/12
Phóng viên của CBS News chương trình “60 Minutes”, Sharyn Alfonsi, không chỉ nói suông — cô đang làm đúng những gì nghề báo đòi hỏi.
Những gì Alfonsi đã làm trong hai ngày qua đối với báo chí là điều quan trọng và can đảm bậc nhất. Khi một định chế báo chí mà cô trân quý bị đe dọa, khi sự nghiệp cá nhân của chính cô đứng trước rủi ro, Alfonsi đã gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng “60 Minutes” đang trượt sâu hơn vào một vùng tối, ngày càng khó có thể cứu vãn.
Nhóm The Steady hôm nay đã nói chuyện với các nguồn tin bên trong CBS để làm rõ chính xác điều gì đã xảy ra khi tân lãnh đạo CBS News, Bari Weiss, vào phút chót đã “đánh rơi” (spike) một phóng sự được quảng bá rầm rộ.
Câu chuyện bị “giết”
Theo các nguồn tin (nói với điều kiện ẩn danh), trong nhiều tháng liền, Alfonsi và nhà sản xuất Oriana Zill de Granados đã thực hiện một phóng sự điều tra về việc chính quyền Trump trục xuất trái phép người di cư Venezuelatới CECOT — một nhà tù an ninh tối đa khét tiếng ở El Salvador.
Họ đã phỏng vấn các cựu tù nhân, ghi nhận điều kiện giam giữ tàn bạo và mang tính tra tấn trong nhà tù này — nơi Trump gửi hàng trăm người Venezuela mà ông cáo buộc là “khủng bố” hoặc có liên hệ băng đảng. Human Rights Watch kết luận rằng 252 người đàn ông này đã bị “giam giữ tùy tiện và cưỡng bức mất tích.”
Trong quá trình làm phóng sự, nhóm đã nhiều lần yêu cầu Nhà Trắng, Bộ An ninh Nội địa (DHS) và Bộ Ngoại giaobình luận, nhưng không nhận được bất kỳ phản hồi nào. Điều này không có gì bất ngờ, bởi phóng sự này sẽ là một vết nhơ nữa trong chính sách nhập cư hà khắc của Trump.
Đã qua mọi vòng kiểm duyệt – nhưng vẫn bị chặn
Thứ Năm tuần trước, sau khi phóng sự đã được kiểm tra факt đầy đủ, rà soát pháp lý bởi luật sư CBS và bộ phận Standards & Practices, tác phẩm được trình chiếu lần thứ năm và cũng là lần cuối cho ban lãnh đạo CBS News. Bari Weiss được mời nhưng không dự.
Tuy nhiên, vài giờ sau, Weiss đã xem phóng sự. Lúc 11:50 tối, bà gửi email cho Tanya Simon, Giám đốc sản xuất của chương trình, nêu một số vấn đề bà cho là cần chỉnh sửa — dù gọi phóng sự này là “cực kỳ mạnh mẽ.”
Sáng thứ Sáu, Alfonsi chỉnh sửa kịch bản theo góp ý, tin rằng tác phẩm đã sẵn sàng phát sóng, và ghi hình lời dẫn trong studio.
Danh sách phóng sự phát tối Chủ nhật được công bố, bao gồm “Inside CECOT” của Alfonsi. Quảng cáo bắt đầu chạy, kể cả trên mạng xã hội. Riêng đoạn clip trên Instagram nhanh chóng đạt 4 triệu lượt xem, cao hơn rất nhiều so với thông thường.
Bước ngoặt bất thường
Nhưng sáng thứ Bảy, mọi thứ đột ngột đổi hướng.
Trong một động thái chưa từng có tiền lệ, Weiss lại liên hệ với Tanya Simon. Lần này, vấn đề lớn nhất của bà là việc chính quyền Trump không phản hồi — điều mà trước đó bà chưa từng nêu ra.
“Tôi biết chúng ta đã email cho phát ngôn viên DHS, nhưng chúng ta cần phải đẩy mạnh hơn rất nhiều để buộc các nhân vật chính lên tiếng,”
Weiss viết, thậm chí còn đưa số điện thoại của Stephen Miller (kiến trúc sư chính sách nhập cư Trump) và Tom Homan, “trùm biên giới”.
Không lâu sau đó, Weiss đã hủy phóng sự, dù quảng cáo vẫn tiếp tục chạy và lịch phát sóng vẫn giữ nguyên.
“Đây không phải quyết định biên tập — mà là quyết định chính trị”
Chiều Chủ nhật, chỉ ba giờ trước giờ phát sóng, “60 Minutes” đăng thông báo ngắn:
“Danh sách phóng sự tối nay đã được cập nhật. Phóng sự ‘Inside CECOT’ sẽ phát vào một thời điểm khác.”
Trong vòng hai giờ sau đó, Alfonsi gửi email cho các đồng nghiệp:
“Phóng sự của chúng ta đã được trình chiếu năm lần và được luật sư CBS cũng như Standards & Practices thông qua. Nó chính xác về mặt sự thật. Theo quan điểm của tôi, việc rút phóng sự lúc này — sau khi mọi tiêu chuẩn nội bộ đều đã được đáp ứng — không phải là quyết định biên tập, mà là quyết định chính trị.”
Cô viết tiếp:
“Khán giả đang chờ đợi. Khi phóng sự không lên sóng mà không có lời giải thích đáng tin cậy, công chúng sẽ đúng khi coi đây là kiểm duyệt mang tính doanh nghiệp. Chúng ta đang đánh đổi 50 năm danh tiếng ‘tiêu chuẩn vàng’ chỉ để đổi lấy một tuần yên ắng chính trị.”
Về lý do chính quyền không phản hồi, Alfonsi nhấn mạnh:
“Sự im lặng của chính phủ là một thông điệp, không phải quyền phủ quyết. Việc họ từ chối phỏng vấn là một chiến thuật nhằm giết chết phóng sự. Nếu việc chính quyền không hợp tác trở thành lý do hợp lệ để rút bài, thì chúng ta đã trao cho họ một ‘công tắc giết chết’ mọi phóng sự họ không thích.”
Đằng sau là chính trị và quyền lực
Trong cuộc họp biên tập sáng thứ Hai, Weiss bảo vệ quyết định của mình, nói rằng phóng sự “chưa sẵn sàng”.
Nhưng trong Trump World, không có gì xảy ra trong chân không.
Tháng Tám vừa qua, David Ellison — con trai nhà sáng lập Oracle và là người ủng hộ Trump — đã mua Paramount, công ty mẹ của CBS. Thương vụ cần chính quyền Trump phê chuẩn, và điều đó chỉ xảy ra sau khi CBS đồng ý dàn xếp một vụ kiện vô lý do Trump khởi xướng.
Giờ đây, Paramount Skydance đang tìm cách thâu tóm Warner Bros. Discovery, và một lần nữa cần sự chấp thuận của chính phủ.
Trong bối cảnh đó, việc “giữ Trump hài lòng” trở thành điều “tối quan trọng”.
Khi “man rợ” đã vào bên trong
Ngày Skydance mua Paramount là một ngày đen tối cho CBS News và cho báo chí nói chung. Việc bổ nhiệm Bari Weiss — người không có kinh nghiệm làm báo truyền hình — khiến tôi thực sự lo ngại.
Việc chính quyền Trump không trả lời phóng viên xảy ra hàng chục lần mỗi ngày. Không có lời cầu xin nào khiến họ hợp tác. Việc Weiss vin vào lý do đó chỉ là cái cớ.
Ngày hôm nay, đã có những cuộc bàn tán về việc nhà báo rời bỏ “60 Minutes”. Như một người trong cuộc nói với chúng tôi:
“Chúng tôi chẳng còn gì ngoài sự liêm chính.”
Điều xảy ra với phóng sự của Alfonsi đau đớn nhưng không bất ngờ.
Bọn man rợ không còn đứng ngoài cổng nữa.
Chúng đã phá tường, và đang điều khiển cả tòa nhà.
Nguồn : “One Courageous Correspondent – What happened inside ‘60 Minutes’ this weekend”.