Chuyên mục “Kinh tế nhìn từ góc phố”:
Tác giả: Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày)
Nguồn: VietnamWeek.net – Chuyên mục “Kinh tế nhìn từ góc phố”
Giá vàng vừa chạm đỉnh lịch sử 4.365 USD/oz — tăng hơn 150 USD chỉ trong một ngày. Một con số chưa từng thấy trong suốt nhiều thập niên.
Khi vàng tăng vọt như thế, đó không chỉ là biến động tài chính, mà là thước đo niềm tin chính trị. Và lần này, nguyên nhân không nằm ở thị trường, mà ở những quyết định từ Nhà Trắng.
1. Khi quyền lực nói thay thị trường
Trong vài tuần qua, Tổng thống Donald Trump đã gây sốc thế giới bằng một chuỗi quyết định kinh tế đầy áp lực:
- Tăng thuế toàn cầu bất kể cam kết thương mại.
- Ép các nước “thân thiện” phải nhượng bộ chính trị để được miễn thuế.
- Hỗ trợ 40 tỷ USD cho Argentina, đi kèm điều kiện nếu phe của Javier Milei thất cử thì “tiền sẽ bị rút lại.”
Những hành động ấy không còn là chính sách — mà là thông điệp giang hồ trên chiếu bạc quyền lực:
“Ai nghe lời thì được sống, ai trái ý thì trả giá.”
Nhưng trong nền kinh tế toàn cầu, sự bất ổn chính trị không bao giờ miễn phí.
2. Thế giới trả lời bằng vàng
Khi nhà đầu tư mất niềm tin vào tiền giấy và chính trị, họ chỉ còn một chỗ trú ẩn: vàng.
Ba yếu tố khiến giá vàng leo thang kỷ lục:
- Đồng USD mất giá trị do chi tiêu công và thâm hụt ngân sách khổng lồ.
- Chiến tranh thương mại lan rộng, đe dọa chuỗi cung ứng và tăng giá hàng hóa.
- Bất ổn nội địa Mỹ với biểu tình quy mô lớn, nguy cơ đóng cửa chính phủ, và hệ thống bảo hiểm y tế bị cắt giảm.
Giới đầu tư hiểu rằng: nếu Washington biến chính trị thành sòng bạc, thì vàng sẽ trở thành đồng tiền duy nhất không nói dối.
3. Khi dân Mỹ gánh hậu quả
Từ nông dân đến công nhân, từ người tiêu dùng đến doanh nghiệp nhỏ — tất cả đều đang phải trả giá:
- Giá thực phẩm, xe hơi, bảo hiểm y tế tăng cao do thuế nhập khẩu và lạm phát.
- Hàng nông sản ứ đọng, vì các đối tác truyền thống như EU, Canada, Mexico đều phản ứng bằng thuế trả đũa.
- Chính phủ bế tắc ngân sách, khiến 7 triệu người biểu tình cuối tuần qua — con số phản ánh mức độ bất mãn xã hội chưa từng thấy kể từ khủng hoảng 2008.
Với người lao động, “nước Mỹ vĩ đại trở lại” giờ đang có nghĩa là sức mua của đồng lương giảm mạnh, trong khi túi tiền tỷ phú lại đầy lên nhờ giảm thuế.
4. Vàng – tấm gương của niềm tin
Giá vàng không tự nhiên tăng.
Nó phản ánh nỗi sợ của thế giới rằng đồng đô la đang mất dần vai trò trung tâm, khi các quốc gia tìm cách thoát khỏi ảnh hưởng của Mỹ bằng cách tăng dự trữ vàng, thanh toán bằng nội tệ, hoặc sử dụng cơ chế hoán đổi song phương.
Trong suốt 50 năm qua, niềm tin chính là thứ bảo đảm cho sức mạnh đồng USD.
Và hôm nay, chính niềm tin ấy đang bị rút dần — từng ounce vàng một.
Kết
Sự tăng giá của vàng hôm nay không chỉ là tín hiệu của thị trường, mà là lá phiếu ngầm của thế giới — bỏ cho sự bất ổn của nước Mỹ.
Bởi cuối cùng, vàng không nói. Nhưng nó phản chiếu tất cả: quyền lực, sợ hãi và cả sự mất niềm tin.