CAIRO (AP) — Hamas và Israel đã xác định lập trường vào thứ Tư trước các cuộc đàm phán dự kiến về đề xuất ngừng bắn do Washington hậu thuẫn, với nhóm chiến binh này cho biết họ sẵn sàng thỏa thuận trong khi Thủ tướng Israel tuyên bố rằng “sẽ không có Hamas” ở Gaza sau chiến tranh.
Cả hai bên đều không chấp nhận đề xuất được Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump công bố vào thứ Ba [giờ địa phương]. Hamas khẳng định lập trường bấy lâu nay của mình rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ phải chấm dứt chiến tranh ở Gaza.
Trump cho biết Israel đã đồng ý về các điều khoản cho lệnh ngừng bắn 60 ngày ở Gaza và kêu gọi Hamas chấp nhận thỏa thuận trước khi tình hình trở nên tồi tệ hơn. Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đã gia tăng áp lực lên chính phủ Israel và Hamas để làm trung gian cho một thỏa thuận ngừng bắn và con tin.
Trump cho biết thời hạn 60 ngày sẽ được sử dụng để hướng tới chấm dứt chiến tranh — điều mà Israel cho biết họ sẽ không chấp nhận cho đến khi Hamas bị đánh bại. Ông cho biết một thỏa thuận có thể được đưa ra sớm nhất là vào tuần tới.
Nhưng phản ứng của Hamas, khẳng định yêu cầu chấm dứt chiến tranh, đã đặt ra nghi vấn về việc liệu lời đề nghị mới nhất có thể trở thành một lệnh tạm dừng chiến đấu thực sự hay không.
Viên chức Hamas Taher al-Nunu cho hay nhóm chiến binh này “sẵn sàng và nghiêm túc về việc đạt được thỏa thuận”. Ông nói Hamas “sẵn sàng chấp nhận bất kỳ sáng kiến nào rõ ràng dẫn đến việc chấm dứt hoàn toàn chiến tranh”.
Một phái đoàn Hamas dự kiến sẽ họp vào thứ Tư với các nhà hòa giải Ai Cập và Qatar tại Cairo để thảo luận về đề xuất này, theo một viên chức Ai Cập. Viên chức này đã nói chuyện với điều kiện giấu tên, vì ông không được phép thảo luận về các cuộc đàm phán với giới truyền thông.
* Bất đồng về cách thức chấm dứt chiến tranh
Trong suốt cuộc chiến kéo dài gần 21 tháng, các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Israel và Hamas đã nhiều lần thất bại về việc liệu chiến tranh có nên được chấm dứt như một phần của bất kỳ thỏa thuận nào hay không.
Hamas cho hay trong một tuyên bố ngắn gọn vào thứ Tư rằng họ đã nhận được một đề xuất từ các nhà trung gian và đang đàm phán với họ để “thu hẹp khoảng cách” và quay lại bàn đàm phán.
Hamas cho hay họ sẵn sàng trả tự do cho 50 con tin còn lại, trong đó chưa đến một nửa được cho là còn sống, để đổi lấy việc Israel rút quân hoàn toàn khỏi Gaza và chấm dứt chiến tranh.
Israel cho biết họ sẽ chỉ đồng ý chấm dứt chiến tranh nếu Hamas đầu hàng, giải giáp và tự lưu vong, điều mà nhóm này bác bỏ.
“Tôi tuyên bố với các bạn rằng sẽ không còn Hamas nữa”, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu trong bài diễn văn vào thứ Tư.
Một viên chức Israel cho hay đề xuất mới nhất kêu gọi một thỏa thuận kéo dài 60 ngày bao gồm việc Israel rút quân một phần khỏi Gaza và tăng cường viện trợ nhân đạo cho vùng lãnh thổ này. Các nhà trung gian và Hoa Kỳ sẽ đưa ra lời bảo đảm về các cuộc đàm phán để chấm dứt chiến tranh, nhưng Israel không cam kết thực hiện điều đó như một phần của đề xuất mới nhất, vị viên chức này cho biết.
Viên chức này không được phép thảo luận về các chi tiết của thỏa thuận được đề xuất với giới truyền thông và đã nói chuyện với điều kiện giấu tên.
Không rõ có bao nhiêu con tin sẽ được giải thoát theo thỏa thuận, nhưng các đề xuất trước đây đã kêu gọi thả khoảng 10 người.
“Tôi đang nắm tay và cầu nguyện rằng điều này sẽ xảy ra”, Idit Ohel, mẹ của con tin người Israel Alon Ohel cho biết. “Tôi hy vọng thế giới sẽ giúp điều này xảy ra, sẽ gây áp lực lên bất kỳ ai họ cần, để chiến tranh sẽ dừng lại và các con tin sẽ trở về”.
Vào thứ Hai, Trump sẽ đón tiếp Netanyahu tại Tòa Bạch Ốc, vài ngày sau khi Ron Dermer, một cố vấn cấp cao của Netanyahu, đã thảo luận với các viên chức cao cấp của Hoa Kỳ về Gaza, Iran và các vấn đề khác.
* Trump đưa ra một cảnh báo khác
Vào thứ Ba, Trump đã viết trên mạng xã hội rằng Israel đã “đồng ý với các điều kiện cần thiết để hoàn tất” lệnh ngừng bắn 60 ngày, “trong thời gian đó chúng tôi sẽ làm việc với tất cả các bên để chấm dứt Chiến tranh”.
“Tôi hy vọng, vì lợi ích của Trung Đông, Hamas sẽ chấp nhận Thỏa thuận này, vì nó sẽ không trở nên tốt hơn — NÓ CHỈ TRỞ NÊN TỆ HƠN”, ông nói.
Lời cảnh báo của Trump có thể khiến Hamas hoài nghi. Ngay cả trước khi lệnh ngừng bắn dài nhất của cuộc chiến hết hạn vào tháng 3, Trump đã nhiều lần đưa ra tối hậu thư đầy kịch tính để gây sức ép buộc Hamas đồng ý tạm dừng giao tranh lâu hơn, qua đó sẽ thả thêm nhiều con tin và trả lại nhiều viện trợ hơn cho dân thường Gaza.
Tuy nhiên, Trump coi thời điểm hiện tại là bước ngoặt tiềm tàng trong cuộc xung đột tàn khốc đã khiến hơn 57.000 người thiệt mạng trên lãnh thổ Palestine.
Bộ Y tế Gaza cho biết số người chết đã vượt quá mốc 57.000 từ thứ Ba đến thứ Tư, sau khi các bệnh viện tiếp nhận 142 thi thể qua đêm. Bộ này không phân biệt giữa dân thường và chiến binh trong số người chết, nhưng cho biết hơn một nửa số người chết là phụ nữ và trẻ em.
Bộ này cho biết kể từ rạng sáng thứ Tư, các cuộc không kích của Israel đã giết chết tổng cộng 40 người trên khắp Dải Gaza. Các viên chức bệnh viện cho biết có bốn trẻ em và bảy phụ nữ trong số những người chết.
Quân đội Israel, đổ lỗi cho Hamas về thương vong của thường dân vì hoạt động từ các khu vực đông dân, đang xem xét các báo cáo.
Cuộc chiến bắt đầu vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khi các chiến binh do Hamas cầm đầu tấn công miền nam Israel, giết chết 1.200 người và bắt giữ khoảng 250 con tin.
Cuộc giao tranh đã khiến vùng lãnh thổ ven biển của Palestine bị tàn phá, với phần lớn cảnh quan đô thị bị san phẳng trong cuộc giao tranh. Hơn 90% trong số 2,3 triệu dân của Gaza đã phải chạy giặc, thường là nhiều lần. Và cuộc chiến đã gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza, đẩy hàng trăm ngàn người vào cảnh đói nghèo.
* Giám đốc bệnh viện bị giết
Giám đốc Bệnh viện Indonesia, Tiến sĩ Marwan al-Sultan, đã thiệt mạng trong một căn chung cư trong một cuộc không kích của Israel ở phía tây Thành phố Gaza, một tuyên bố của bệnh viện cho biết. Bệnh viện là cơ sở y tế lớn nhất của vùng đất Palestine ở phía bắc Thành phố Gaza và là tuyến sinh lộ quan trọng kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Bệnh viện đã bị quân đội Israel bao vây hồi tháng trước và đã được di tản cùng với hai bệnh viện chính khác ở phía bắc Gaza.
Theo Issam Nabhan, Trưởng khoa Điều dưỡng tại Bệnh viện Indonesia, thi thể của bác sĩ, vợ, con gái và con rể của ông đã được đưa đến Bệnh viện Shifa trong tình trạng bị xé nát.
“Gaza đã mất đi một người đàn ông và một bác sĩ tuyệt vời”, Nabhan nói. “Ông ấy chưa bao giờ rời khỏi bệnh viện một phút nào kể từ khi chiến tranh bắt đầu và kêu gọi chúng tôi ở lại và cung cấp hỗ trợ nhân đạo. Chúng tôi không biết ông ấy đã làm gì để đáng bị giết”.
Tại trung tâm Gaza, Bệnh viện Al Awda cho biết một cuộc không kích của Israel gần lối vào một trường học dành cho người Palestine di tản đã giết chết tám người, trong đó có ba trẻ em và làm bị thương 30 người khác. Bệnh viện cũng cho biết Israel đã tấn công một nhóm người Palestine tụ tập gần lối vào tòa nhà hành chính của bệnh viện tại trại tị nạn Nuseirat.
Trong những diễn biến khác, Israel cho hay một cuộc không kích vào tuần trước đã giết chết hai thành viên Hamas bị cáo buộc tham gia vào một cuộc tấn công ngày 24 tháng 6 trong đó bảy binh sĩ Israel đã thiệt mạng khi một kẻ tấn công Palestine gắn bom vào xe bọc thép của họ.
