– Cù Tuấn biên dịch bài phân tích của Financial Times.
Tóm tắt: ‘Signalgate’ sẽ gây chấn động bộ máy an ninh Mỹ và các đồng minh nước ngoài
Các nước đồng minh của Mỹ đã nhanh chóng phải điều chỉnh theo các chính sách bất ngờ và thường có tính đối kháng của chính quyền Trump 2.0. Nhưng tiết lộ gây sốc rằng các quan chức cấp cao của Mỹ đã thảo luận về các hoạt động quân sự nhạy cảm của Mỹ tại Yemen trên một nhóm tin nhắn Signal mà vô tình đưa một nhà báo vào đã tiết lộ một điều khác: sự nghiệp dư tuyệt đối của Nhà Trắng dưới thời Trump. Vụ scandal này sẽ gây ra sự lo ngại trên toàn bộ bộ máy an ninh và quân sự Mỹ về những rủi ro của hành vi như vậy đối với nhân sự. Các đồng minh có thể đặt câu hỏi về thông tin tình báo mà họ chuẩn bị chia sẻ với Washington trong tương lai.
Việc các chính phủ thảo luận qua WhatsApp đã trở nên phổ biến, vì các cuộc điều tra về cách xử lý đại dịch Covid ở Anh và những nơi khác đã có áp dụng cách thức giao tiếp này. Nhưng các cuộc trao đổi bí mật giữa chính phủ và các quan chức an ninh thường diễn ra tại phòng họp kín của Nhà Trắng hoặc thông qua các đường dây bảo mật cao, chứ không phải Signal. Mặc dù Signal được coi là an toàn hơn WhatsApp, nhưng vẫn có những lỗ hổng tiềm ẩn rõ ràng, đặc biệt là nếu cuộc trò chuyện diễn ra trên điện thoại của các quan chức; tin tặc và các dịch vụ an ninh thù địch đã từng nhắm mục tiêu vào các thiết bị như vậy trong quá khứ.
Bảo mật thông tin liên lạc là tối quan trọng để bảo vệ cả bí mật của chính phủ và nhân viên quân sự và an ninh. Trong phiên điều trần của ủy ban tình báo Thượng viện được lên lịch trước vào thứ Ba, Tulsi Gabbard, giám đốc tình báo quốc gia và giám đốc CIA John Ratcliffe đều phủ nhận rằng có tài liệu mật đã được chia sẻ trong cuộc trò chuyện. Tuy nhiên, Jeffrey Goldberg của The Atlantic, người được mời tham gia nhóm do nhầm lẫn, cho biết cuộc trò chuyện đã thảo luận về “chi tiết hoạt động của các cuộc tấn công sắp tới vào phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn”, bao gồm cả mục tiêu và vũ khí. Ông nói thêm rằng một tin nhắn dường như từ Ratcliffe có chứa “thông tin có thể được hiểu là liên quan đến” các hoạt động tình báo hiện tại. Steve Witkoff, đặc phái viên của tổng thống Mỹ chuyên về Nga, đã ở Moskva khi ông được thêm vào cuộc trò chuyện, mặc dù không rõ liệu điện thoại của ông có ở đó hay không.
Các chuyên gia pháp lý đã gợi ý rằng việc tiết lộ thông tin chi tiết về hoạt động trên một phương tiện không an toàn có thể vi phạm Đạo luật gián điệp của Mỹ. Vì một số tin nhắn được cho là đã được thiết lập để biến mất sau một hoặc bốn tuần, trừ khi chúng được chuyển tiếp sau đó đến các tài khoản chính thức của chính phủ, điều này cũng có thể vi phạm luật liên bang về lưu giữ hồ sơ. Các nhóm tài chính của Mỹ đã vi phạm các quy tắc tương tự khi thảo luận về các vấn đề kinh doanh qua tin nhắn văn bản trên các thiết bị cá nhân. Vào năm 2022, 11 ngân hàng và công ty môi giới Phố Wall đã đồng ý nộp hơn 1,8 tỷ đô la tiền phạt sau khi một cuộc điều tra phát hiện ra “các cuộc giao tiếp trên các kênh ngoài đã bị phổ biến”.
Các cuộc thảo luận cũng cung cấp bằng chứng, nếu cần, rằng sự khinh thường đối với châu Âu do Phó tổng thống Mỹ JD Vance bày tỏ vào tháng trước không phải là sự cường điệu nhằm thúc đẩy các nhà lãnh đạo châu Âu hành động. Các quan chức khác cũng chia sẻ quan điểm này — những người thảo luận trong cuộc trò chuyện về cách khiến người châu Âu phải trả tiền cho các cuộc không kích. Đề xuất của Vance rằng mối đe dọa của Houthi chủ yếu là vấn đề của châu Âu vì chỉ một phần nhỏ hoạt động thương mại của Mỹ đi qua Kênh đào Suez đã bỏ qua tác động của sự gián đoạn đối với thị trường năng lượng và chuỗi cung ứng của Mỹ. Nhưng thời điểm Mỹ coi vai trò là cảnh sát toàn cầu của mình là cách bảo vệ lợi ích của chính mình, thậm chí là gián tiếp, rõ ràng là đã qua rồi.
Nhà Trắng bác bỏ những lời chỉ trích về vụ vi phạm này là “nỗ lực phối hợp nhằm đánh lạc hướng khỏi những hành động thành công” của Tổng thống Mỹ. Nhưng đảng viên Dân chủ Mark Warner, phó chủ tịch ủy ban Thượng viện, cho rằng “hành vi cẩu thả, bất cẩn, kém cỏi” này nên dẫn đến việc sa thải. Mặc dù FBI và bộ tư pháp do những người trung thành với Trump đứng đầu, nhưng vẫn có khả năng sẽ có các cuộc điều tra. Chính quyền Trump ít nhất nên cải tổ các thủ tục của mình để đảm bảo không có sự cố nào như vậy xảy ra nữa. Donald Trump đang gây quá nhiều tổn hại đến vị thế của Mỹ trên thế giới rồi, ông không cần phải thêm sự bất tài gây nguy hiểm vào danh sách.
