Chiều nay, tôi chợt nhớ lại một lần đã lâu lắm, con gái tôi đang ngồi đọc sách bỗng òa khóc nức nở. Lật đật chạy lại hỏi, con bé thút thít thêm một hồi mới nói, “Charlotte chết rồi.” Trên tay nó là cuốn “Charlotte’s Web”, một cuốn sách thiếu nhi kinh điển của tác giả E.B. White.
Truyện Charlotte’s Web kể lại tình bạn cao cả giữa cô nhện Charlotte và chú lợn Wilbur. Wilbur yếu ớt từ khi ra đời, lẽ ra đã bị ông Arable giết đi nếu không nhờ bé Fern van xin. Khi Wilbur lớn lên và không thể nuôi như thú cưng trong nhà, bố cô bán Wilbur cho trang trại bác Zuckerman. Wilbur lớn lên trong cô đơn cho đến khi gặp cô nhện thông minh và hiền hậu Charlotte sống trên xà chuồng. Hai con vật dị chủng trở thành đôi bạn thân thiết.
Ngày nọ, Wilbur nghe được bác Zuckerman định vỗ béo nó để làm thịt vào mùa đông. Wilbur cầu cứu Charlotte trong hoảng hốt. Charlotte nghĩ ra diệu kế để cứu Wilbur. Những chữ “Some Pig” (Chú lợn đặc biệt), “Terrific” (Tuyệt vời), “Radiant” (Rạng rỡ), “Humble” (Khiêm nhường) được đan bằng tơ nhện hiện lên mỗi ngày bên chuồng Wilbur. Tiếng đồn và sự tò mò thu hút nhiều khách thăm từ trong ngoài thị trấn khiến trang trại ngày càng nổi tiếng. Chủ trang trại quyết định đưa Wilbur đến dự thi tại Hội chợ Quận, và Charlotte đang yếu mệt vì mang thai vẫn nấp trong thùng gỗ để theo giúp bạn. Dù yếu đi vì phải đẻ trứng, cô nhện Charlotte vẫn lần cuối dệt chữ “Humble” để giúp bạn. Wilbur đoạt huy chương đặc biệt, được bảo đảm cuộc sống an toàn.
Trong đêm đăng quang của Wilbur, Charlotte kiệt sức và qua đời, để lại túi trứng nhện. Wilbur đau buồn mang túi trứng về trang trại, các nhện con nở ra và bay đi, nhưng ba con nhện nhỏ ở lại: Joy, Aranea, và Nellie. Wilbur chăm sóc chúng như cách Charlotte từng chăm sóc mình. Wilbur sống phần đời còn lại an bình và không bao giờ quên người bạn thân đã hi sinh tất cả vì mình. Câu chuyện chỉ có vậy, nhưng với lời văn nhẹ nhàng, lôi cuốn, E.B. White đã dạy cho bao thế hệ trẻ con về lòng trắc ẩn, nhân ái, vị tha, rộng lượng với dị biệt.
Điều khiến tôi nhớ lại chuyện xưa là một bản tin hôm nay về chiến dịch bố ráp di dân bất hợp pháp tại thành phố Charlotte, North Carolina. Chỉ trong 48 giờ cuối tuần, hơn 130 người bị bắt giữ. Báo chí địa phương cho hay quán xá đóng cửa, giáo đường vắng lặng, cư dân Charlotte nhắc nhau mang theo hộ chiếu khi ra đường. Đài truyền hình địa phương WSOC nêu trường hợp một công dân da nâu tên Willy Aceituno bị lực lượng Tuần tra Biên phòng đập bể kiếng xe khi chưa kịp trình giấy tờ. Chiến dịch này được đặt tên là Charlotte’s Web Operation (Chiến dịch Mạng nhện của Charlotte).
Ông Bovino, Chỉ huy Lực lượng Biên Phòng trong chiến dịch còn trích đăng một câu trong sách, câu nói của bầy nhện con mới rời tổ: “Gió thổi đâu thì ta bay đó. Cao, thấp — gần, xa — đông, tây, nam, bắc gì cũng được. Cứ thế mà bay, muốn đi đâu thì đi.” Đàn nhện con hân hoan đón tự do, hồn nhiên lao vào thế giới có thể đầy cạm bẫy. Đám quân kia đang tìm đến những nơi có thể có những người da nâu như Home Depot, xe hàng rong, tiệm ăn Nam Mỹ, trường học, hay nhà thờ.
Có lẽ ông Bovino và lực lượng của ông đắc ý lắm, ra vẻ thông thái lắm, khi đặt cái tên này cho một chiến dịch lùng bắt di dân và còn trích dẫn được một câu trong sách. Tiếc rằng, ông đọc chữ những không đọc nghĩa. Ông và tòng sự có biết chuyện họ đang làm đi ngược với những bài học về sự tử tế của ông E.B. White.
Tin tức hôm nay cho hay cô Martha White, cháu nội và là người quản lý di sản văn chương của ông E.B. White, đã chỉ trích nhà cầm quyền sử dụng tựa sách cho chiến dịch lùng bắt di dân này. Cô Martha chỉ ra sự tương phản sâu sắc giữa chiến dịch lùng bắt di dân và những ý tưởng cao đẹp trong truyện về lòng nhân ái và vị tha. Cô chỉ trích việc sử dụng tựa sách Charlotte’s Web cho chiến dịch bắt bớ là sự phản bội tinh thần di sản E.B. White. Cô nói: “Ông tôi tin vào sự thượng tôn pháp luật và quy trình tố tụng công bằng. Chắc chắn ông tôi không tin vào những người đàn ông bịt mặt, lái xe không biển số, đột kích vào nhà và nơi làm việc của người khác mà không chưng ra căn cước hay trát tòa. Ông tôi cũng không tán thành việc gieo rắc nỗi sợ hãi.” Cô Martha nhắc lại một câu mà Charlotte nói với Wilbur: “Bằng cách giúp bạn, có lẽ tôi chỉ đang cố nâng cuộc đời mình lên một chút. Trời biết đấy, cuộc đời của bất kỳ ai cũng đều có thể tốt đẹp hơn một chút như thế.”
Bên cạnh truyện Charlotte’s Web (Mạng nhện của Charlotte), được tạp chí Publishers Weekly chọn là truyện thiếu nhi hay nhất thế kỷ 20, E.B. White còn để lại những truyện thiếu nhi tuyệt vời khác như Stuart Little (Chú chuột Stuart Little), “The Trumpet of the Swan” (Chiếc kèn của thiên nga). Truyện của E.B. White đưa ra những bài học về triết lý nhân sinh, mất mát và hy vọng, sanh tử buồn vui, yêu thương và từ tâm, trắc ẩn và nhân ái, vị tha và rộng lượng.
Những việc làm của ICE và CBP trong nhiều tháng qua là biểu tượng của những điều ngược lại.