Dưới đây là bản cập nhật mới nhất về Kế hoạch 28 điểm của Donald Trump — bao gồm diễn biến, phản ứng quốc tế, những thay đổi gần đây và các kịch bản trong tương lai.
VietnamWeek
1. Bản gốc có nguồn gốc từ Nga — gây tranh cãi dữ dội
- Theo một phóng sự gần đây, phiên bản đầu của kế hoạch hòa bình 28 điểm — được Mỹ công bố — trên thực tế dựa trục tiếp vào một “non-paper” do Nga soạn thảo. (Reuters)
- Bản này bao gồm những điều khoản cực kỳ nhạy cảm: công nhận Crimea, Donetsk, Luhansk thuộc Nga; đóng băng các vùng tranh chấp; giới hạn lực lượng vũ trang Ukraine; cấm Kyiv gia nhập NATO; và trao “đảm bảo an ninh” kèm với điều kiện khắt khe cho Ukraine. (vnexpress.net)
- Sau phản ứng mạnh từ Kyiv, EU và dư luận quốc tế, bản 28-điểm bị xem là “quá lợi cho Nga, phản bội Ukraine”. (Reuters)
2. Đã được chỉnh sửa — rút gọn xuống phiên bản 19 điểm, thay đổi một số điều khoản nhạy cảm
- Theo báo cáo gần đây, sau đàm phán tại Geneva giữa Mỹ và Ukraine, bản gốc 28 điểm đã được cắt gọt, rút xuống 19 điểm. (The Guardian)
- Những điều khoản mà Ukraine và châu Âu phản đối nhiều — như công nhận lãnh thổ bị chiếm đóng, giới hạn quân đội Ukraine, từ bỏ NATO — đã bị xóa hoặc lược bỏ. (The Guardian)
- Theo các nguồn ngoại giao, bản 19-điểm nhấn mạnh hơn vào bảo đảm an ninh, viện trợ tái thiết, hỗ trợ kinh tế – ít rõ ràng về lãnh thổ và quyền liên minh. (Axios)
3. Mỹ, Ukraine và Nga vẫn tiếp tục đàm phán — nhưng tất cả đều cảnh giác
- Sau Geneva, phía Mỹ tiếp tục gửi phái đoàn bao gồm đại diện quân sự — Dan Driscoll — tới Abu Dhabi để gặp đại diện Nga, nhằm “tiếp tục tinh chỉnh” kế hoạch. (Axios)
- Phía Nga — dưới lời Tổng thống Vladimir Putin — tỏ ra “khá dè dặt”. Putin nói dự thảo có thể là khởi điểm đàm phán, nhưng nhấn mạnh: Nga sẽ chỉ đồng ý nếu Ukraine rút quân khỏi các vùng Donetsk/ Luhansk / Kherson / Zaporizhzhia, và giữ quyền kiểm soát lãnh thổ. (Financial Times)
- Trong khi đó, chiến sự vẫn tiếp diễn — đạn pháo, tấn công bằng drone không ngừng; các bên chưa có dấu hiệu ngừng bắn ngay cả khi đàm phán tiếp tục. (AP News)
4. Phản ứng quốc tế và nội bộ: hoài nghi, phản đối, yêu cầu minh bạch
- Một số đồng minh châu Âu (Anh, Pháp, Đức…) đã đưa ra đề xuất đối trọng — kế hoạch hòa bình riêng với các điều kiện bảo đảm cho Ukraine, cảnh báo rằng bản gốc Mỹ quá thiện vị với Nga. (Báo và Phát Thanh, Truyền hình Thanh Hóa)
- Trong Ukraine, các lãnh đạo và xã hội dân sự phản đối mạnh mẽ nếu thỏa thuận bao gồm nhượng lãnh thổ hoặc cho Nga “miễn trừ tội phạm chiến tranh”. (The Guardian)
- Ở Mỹ, một số nghị sĩ — cả đảng Dân chủ và một số Cộng hòa ôn hòa — đã bày tỏ hoài nghi hoặc lên án. Họ cảnh báo rằng kế hoạch có thể vi phạm cam kết của Mỹ với NATO và đồng minh châu Âu. (The Washington Post)
⚠️ NHỮNG VẤN ĐỀ CHƯA GIẢI QUYẾT
- Bản tối hậu vẫn chưa công bố công khai — nhiều điều khoản vẫn là “bí mật đàm phán”; các bên chỉ làm việc với nhau, không có tham vấn rộng. (AP News)
- Nga chưa ký — Putin khẳng định chỉ xem 28/19-điểm là khung thảo luận, không phải hiệp ước ràng buộc. (Financial Times)
- Chiến sự vẫn tiếp tục, nghĩa là lòng tin với thỏa thuận bị lung lay nặng — với mỗi vụ bắn phá, tín dụng chính trị của kế hoạch càng giảm. (Al Jazeera)
- Nghĩa vụ đảm bảo an ninh chưa rõ ràng — Bảo đảm của Mỹ là điều kiện then chốt, nhưng chưa ai giải thích rõ: nếu Nga vi phạm, Mỹ có hành động quân sự hay chỉ trừng phạt? (Axios)
NHỮNG KỊCH BẢN TRONG TƯƠNG LAI GẦN
Dựa trên các diễn biến, có vài khả năng:
- Kịch bản 1 – Thỏa thuận sụp đổ: nếu Nga tiếp tục tấn công hoặc Kiev & đồng minh bác bỏ điều khoản nhượng lãnh thổ → kế hoạch bị bỏ.
- Kịch bản 2 – Thỏa thuận tạm thời + đóng băng chiến tuyến: 19-điểm được chấp nhận tạm thời, ngừng bắn, tái thiết; nhưng chưa giải quyết lãnh thổ lâu dài.
- Kịch bản 3 – Thỏa thuận bị trì hoãn, NATO & EU tăng cường hỗ trợ quân sự: do lo ngại về tính bảo vệ lãnh thổ & tương lai an ninh, Ukraine có thể quay trở lại kêu gọi viện trợ, NATO mạnh tay hơn.
- Kịch bản 4 – Kế hoạch “hòa bình kinh tế” cho Nga + phá vỡ trật tự an ninh châu Âu: nếu Moscow đạt được nhượng bộ — tái nhập thị trường toàn cầu, dỡ trừng phạt — có thể kích thích chuỗi đe dọa mới tại châu Âu.
✅ NHẬN ĐỊNH: KẾ HOẠCH 28 VẪN Ở TRẠNG THÁI CHỜ ĐƯỢC KIỂM CHỨNG (TRIAL-BY-FIRE)
“Kế hoạch 28/19 điểm” — dù với lời hứa hòa bình — hiện là một giao dịch nhiều lợi ích cho Nga, rủi ro cao cho Ukraine và EU, và là canh bạc chính trị cực lớn cho Mỹ.
Cho đến khi:
- tất cả điều khoản được công bố công khai,
- các bên đồng ý rõ ràng — về lãnh thổ, an ninh, trách nhiệm —
- và quan trọng nhất: chiến sự ngừng hẳn,
…thì mọi tuyên bố về “kế hoạch hòa bình” vẫn chỉ là một giả thiết đầy rủi ro.
Mình sẽ tiếp tục theo sát, nếu có thêm thông tin mới — mình sẽ báo ngay cho các bạn.