Tương tự như năm 2016, Nga tiếp tục có động thái sử dụng công nghệ lan tỏa “tin vịt” hòng tấn công cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ 2020.
Amanda Seitz, ngày 6 tháng 8, 2020
Translated from the AP article State Dept.: Russia pushes disinformation in online network
Bộ Ngoại giao thông báo Nga đang thực hiện một chiến dịch trực tuyến nhằm gây nhiễu thông tin về coronavirus. Chiến dịch này được thiết kế bài bản, gồm nhiều trang proxy có chức năng lan tỏa rộng các thuyết âm mưu và thông tin sai lệch. Thông báo từ Bộ Ngoại giao đáng chú ý bởi chính quyền Trump vốn rất thận trọng trong việc cáo buộc Điện Kremlin phát tán thông tin giả, đặc biệt là trong đợt bầu cử Mỹ. Đã có bằng chứng cho thấy vào đợt bầu cử Tổng thống 2016, Nga đã triển khai một chiến dịch phát tán thông tin giả trên mạng xã hội mang tính chia rẽ người dùng. Thế nhưng, báo cáo của Bộ Ngoại giao lại không cân nhắc kỹ càng mối đe dọa một chiến dịch can thiệp bầu cử khác của Nga vào năm nay. Tuy nhiên, vào thứ Tư, Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo đã đưa ra thông báo treo thưởng lên tới 10 triệu đô cho thông tin về danh tính của những kẻ đang hợp tác với chính phủ ngoại quốc hòng can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ qua hoạt động trên mạng trái phép. Bộ Ngoại giao cũng miêu tả chi tiết một chu kỳ phát tán thông tin sai lệch của Nga qua hình thức trà trộn vào những cuộc trao đổi trên mạng xã hội Mỹ và tận dụng một mạng lưới các trang mạng lừa đảo, từ đó ảnh hưởng sai lệch đến tin tức chính thức của bang. Báo cáo của Bộ cho thấy những nỗ lực gần đây của Điện Kremlin chủ yếu tập trung vào thuyết âm mưu về đại dịch COVID-19.
Có gần một chục trang web được Nga dùng làm “proxy” đã phát tán một chuỗi thuyết âm mưu về đại dịch. Hiện những thuyết âm mưu này đang được chia sẻ rộng rãi và gây tranh cãi rầm rộ trên các trang mạng xã hội như Facebook, Twitter, và Instagram. Những trang tin tức trực tuyến mang vẻ ngoài không liên quan gì tới Nga thực chất có nhiệm vụ làm “cầu nối” chính phủ Kremlin với báo đài được chính phủ Hoa Kỳ tài trợ để tiếp tục phát tán thông tin sai lệch. Người dân sẽ khó phát hiện ra mối liên kết của những trang tin tức này với Nga. Những trang web được Bộ Ngoại giao xác nhận vào thứ Tư đang phát tán những thuyết âm mưu rằng COVID-19 là vũ khí sinh học được chế tạo trong một phòng thí nghiệm, tỉ phú Bill Gates đang âm mưu lợi dụng đại dịch để cấy chip vào toàn dân, và kế hoạch phát triển vaccine cho coronavirus chỉ là một thủ đoạn để các công ty dược kiếm tiền. Những tuyên bố trên hoàn toàn không có cơ sở.
Các trang từ báo cáo của Trung tâm Tương tác Toàn cầu của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ được phát hành vào ngày 5 tháng 8 năm 2020. Bộ Ngoại giao cho biết Nga đang tận dụng thao tác trực tuyến tiên tiến bao gồm một bộ tập hợp các trang web proxy để khuấy động sự nhầm lẫn xung quanh coronavirus bằng cách khuếch đại các thuyết âm mưu và thông tin sai lệch. Bộ đã trình bày chi tiết về một chu trình thông tin sai lệch do Nga hậu thuẫn lan truyền trực tuyến thông qua các quan chức chính phủ và các báo cáo truyền thông do chính phủ tài trợ, bằng cách xâm nhập vào các cuộc trò chuyện trên mạng xã hội của Hoa Kỳ và tận dụng một khuôn khổ lừa đảo gồm nhiều trang web. (Ảnh AP / Jon Elswick) Nguồn gốc của coronavirus mới hiện vẫn chưa được xác định, nhưng giới khoa học đồng tình rằng con người lần đầu tiên bị nhiễm dịch từ một khu chợ ở Vũ Hán, Trung Quốc. Trên thế giới, các nhà lãnh đạo đang đầu tư vào chế tạo vaccine vì đây là cách đánh bại virus triệt để nhất. Và Gates đã nhiều lần phủ định lời cáo buộc rằng ông muốn theo dõi con người. “Nga đã phát tán thông tin sai lệch về vấn đề sức khỏe và khoa học từ rất lâu,” Lea Gabrielle, người đứng đầu Trung tâm Phối hợp Toàn cầu cho biết. “Hệ thống tuyên truyền thông tin sai lệch của Nga lợi dụng nỗi sợ hãi và bối rối của dân chúng.” Báo cáo của Bộ Ngoại giao cũng phát hiện một số trang web đã khai gian mối liên kết của họ với tình báo Nga hoặc giấu giếm nguồn tài trợ từ Điện Kremlin. Một trong những trang được xác định là Global Research, được đặt trụ sở ở Canada và đã thu hút một lượng theo dõi gần 300.000 người trên Facebook. Trang web thường xuyên đăng tải các bài báo viết bởi những nhân vật hư cấu được cơ quan tình báo quân đội Nga – GRU – tạo ra. Tiêu đề của một bài báo Global Research gần đây đề xuất rằng coronavirus bắt nguồn từ Hoa Kỳ, và bài báo đã được một người phát ngôn Trung Quốc chia sẻ trên Twitter. Sau đó, trang web đã gỡ bỏ tuyên bố vô căn cứ này. Chính phủ Trung Quốc, Iran, và Nga cũng thường xuyên chia sẻ lại thông tin của nhau trên mạng xã hội và báo chí nhà nước. Một trang khác, NewsFront, tự quảng cáo là một nguồn tin “thay thế” dành cho độc giả phương Tây, cho dù được nhận tài trợ từ điện Kremlin và đã đăng ký với chính phủ Nga. Vào tháng Tư, Facebook cũng đã xóa hàng loạt tài khoản và trang có liên quan tới NewsFront vì hành vi không xác thực có chủ đích. Hầu hết các trang còn lại khá mờ nhạt, lượng người theo dõi ít, và những bài viết thuyết âm mưu về coronavirus không có nhiều lượt chia sẻ. Tuần vừa rồi, các quan chức Hoa Kỳ đã chia sẻ với The Associated Press rằng tình báo Nga đang sử dụng một bộ ba các trang web tiếng Anh khác để phát tán thông tin sai lệch về đại dịch.
Người dịch: Ren Dinh
Biên tập: Tuan Nguyen
