– Cù Tuấn biên dịch phóng sự chiến trường của New York Times.
Phóng sự tiền tuyến với lực lượng bắn tỉa Ukraine:
Tóm tắt: Trong một cuộc chiến được xây dựng dựa trên pháo binh, xe tăng, máy bay không người lái và tên lửa hành trình, vai trò của lính bắn tỉa, vô hình và gây chết người, chiếm một phần rất cần thiết trên chiến trường, nhưng thường bị bỏ qua.
Một vị trí của quân Nga được đánh dấu bằng lá cờ màu xanh của không quân Moscow nhưng tấm vải này trông gần như trong suốt khi nhìn qua ống ngắm của lính bắn tỉa Ukraine.
Lá cờ Nga hiện đang bay trên đỉnh một tòa nhà do Nga chiếm đóng ở miền nam Ukraine, chỉ cách đó hơn một dặm. Nếu một người lính Nga xuất hiện, sẽ mất khoảng bốn giây để viên đạn cỡ nòng lớn của tay súng bắn tỉa sẽ bay thẳng tới ngực của anh ta.
Bart, chỉ huy đội bắn tỉa bốn người, cho biết: “Họ di chuyển khắp nơi vào buổi sáng và buổi tối.”
Những người lính bắn tỉa Ukraine âm thầm di chuyển trong bóng tối sau khi băng qua những con đường tối đen như mực, chen chúc trong một chiếc xe bán tải đã tắt đèn. Với những bước đi vội vã trên kính vỡ, họ dựng súng trường vào vị trí được gọi là “nơi ẩn nấp”.
Bart thư giãn, duỗi tay ra sau khẩu súng trường nặng 20 pound, ẩn mình giữa đống đổ nát của một tòa nhà bị phá hủy một nửa. Trời đã sáng và hôm nay sẽ là một ngày dài.
Nếu cuộc xâm lược Ukraine của Nga được định nghĩa là một cuộc chiến tranh khốc liệt, chủ yếu dùng pháo binh được hỗ trợ với xe tăng, máy bay không người lái và tên lửa hành trình, thì vai trò của lính bắn tỉa, vô hình và gây chết người, chiếm một phần thường bị bỏ qua trên chiến trường.
Bị lu mờ bởi các công cụ giết người công nghệ cao và sức mạnh tàn phá của pháo và súng cối, lính bắn tỉa của Ukraine là một phần của lực lượng thô sơ hơn: bộ binh. Số lính bắn tỉa tương đối ít, nhưng chúng không kém phần thiết yếu so với hơn một thế kỷ trước, khi một tay thiện xạ trong Thế chiến thứ nhất có thể đe dọa hàng trăm người chỉ bằng một phát súng.
Nhưng công nghệ hiện đại, đặc biệt là sự phát triển của các máy bay không người lái nhỏ đóng vai trò là công cụ quan sát sát thương phía trên tiền tuyến, đã khiến việc bắn tỉa từ các vị trí ẩn nấp trở nên khó khăn hơn nhiều. Điều đó đã buộc các tay súng bắn tỉa Ukraine phải thay đổi chiến thuật hoặc có nguy cơ bị tiêu diệt nhanh chóng.
Một nhóm của tờ The New York Times đã dành một tuần để đi cùng với một nhóm bắn tỉa Ukraine ở miền nam nước này. Chúng tôi đọc các báo cáo về nhiệm vụ của lính bắn tỉa và phỏng vấn các tay súng bắn tỉa, người hướng dẫn và học viên trên khắp Ukraine để hiểu thêm về cuộc chiến từ xa này, với một đội ngũ xạ thủ được đào tạo bài bản tiến hành.
1. Kỹ năng cơ bản
Cách nơi đội của Bart đợi khoảng 400 dặm, Volodymyr, 54 tuổi, một lính bộ binh thuộc Tiểu đoàn súng trường riêng biệt số 19, đang chuẩn bị cho ngày đầu tiên hướng dẫn bắn tỉa ở trường bắn súng trường.
Trước mặt anh là những tấm bia dán đầy hình hồng tâm. Có rất ít trường dạy bắn tỉa chính thức của Ukraina và phần lớn việc giảng dạy đến từ các lớp học đặc biệt, đào tạo tư nhân và các tình nguyện viên rải rác khắp đất nước này.
Một số tay súng bắn tỉa phàn nàn rằng việc tập trung vào tấn công chiến hào, một chiến thuật cần thiết để giành lại lãnh thổ, đã khiến việc huấn luyện bắn tỉa ít được ưu tiên hơn đối với một số chỉ huy.
Volodymyr nói: “Mong muốn cá nhân của tôi và các đồng đội của mình là trở thành những tay súng bắn tỉa. “Tôi cần phát triển các kỹ năng cơ bản vì ở tuyến đầu mọi người sẽ không có thời gian cho việc này”.
Những tay súng bắn tỉa được phỏng vấn cho bài viết này đã yêu cầu phóng viên bảo vệ danh tính của họ bằng cách dùng biệt danh hoặc chỉ gọi tên.
Số lượng tay súng bắn tỉa trong quân đội Ukraine không được công khai nhưng các giảng viên ước tính có khoảng vài nghìn, được chia thành hai loại chính. Phần lớn được gọi là thiện xạ, có khả năng bắn trúng người ở khoảng cách khoảng 300 thước Anh. Họ thường xuyên có mặt trong chiến hào để hỗ trợ đồng đội.
Loại thứ hai là lính bắn tỉa trinh sát, được các tay súng bắn tỉa gọi là “tay súng bắn tầm xa”. Đây là một số ít lính bộ binh có thể bắn chính xác từ khoảng cách một dặm trở lên, có thể đọc được hướng gió, nhiệt độ và áp suất khí quyển (với sự trợ giúp của người chỉ điểm) trước khi bóp cò súng.
Vào một ngày tháng 9 gần đây, người hướng dẫn của Volodymyr đã dạy anh chính điều đó: cách bóp cò.
Người hướng dẫn cho biết: “Cò súng phải được kéo thẳng xuống rãnh nòng súng. “Nếu bạn kéo nó sang một bên, bạn sẽ trượt mục tiêu. Nếu bạn kéo nó xuống, bạn sẽ gây ra cú giật, điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu.”
Volodymyr chăm chú lắng nghe, thả người ra sau khẩu súng trường cỡ nòng .338 bày trước mặt.
Anh nói: “Nhiều người sợ trở thành lính bắn tỉa vì có quan niệm rằng lính bắn tỉa là một trong những mục tiêu ưu tiên của kẻ thù”.
2. Mục tiêu ưu tiên
Báo cáo viết: “Vào khoảng nửa đêm, lính bắn tỉa của chúng tôi ở vị trí số 2 đã quan sát thấy một ổ súng máy của đối phương”. Nội dung báo cáo được viết sau một nhiệm vụ bắn tỉa diễn ra gần thành phố phía đông Bakhmut hồi đầu năm nay.
“Lính bắn tỉa của chúng tôi đã tấn công vào vị trí súng máy của đối phương,” báo cáo tiếp tục, “kết quả là hai kẻ thù được xác nhận” đã bị giết trong trận chiến, “và một quân địch khác có thể” đã bị giết.
Trong giới quân sự, các tay súng bắn tỉa được gọi là “nhân tố tăng cường”, nghĩa là họ có thể có tác động rất lớn trên chiến trường.
Nhưng việc bóp cò phải trả giá, đặc biệt là trong thời đại máy bay không người lái và kính ngắm nhiệt, điều này đảm bảo rằng cho dù các tay súng bắn tỉa có ngụy trang tốt đến đâu thì nhiệt độ cơ thể của họ vẫn có khả năng khiến họ bị lộ (khó mua trang phục chống nhiệt) . Cũng có thể dễ dàng nhìn thấy bụi, khói và đôi khi là tia sáng phát ra từ một viên đạn cỡ lớn khi nó thoát ra khỏi nòng súng với tốc độ hơn 2.700 feet mỗi giây.
Điều đó có nghĩa là không phải bất kỳ người lính Nga nào xuất hiện trong tầm ngắm đều là ứng cử viên sáng giá để tiêu diệt. Phần thưởng tiềm năng phải lớn hơn rủi ro. Vì vậy, khả năng bị bắn sẽ tăng lên nếu người lính đó là “mục tiêu ưu tiên” như xạ thủ súng máy, sĩ quan hay thành viên tổ lái tên lửa chống tăng.
Hoặc đó là một mục tiêu quan trọng hơn nữa: lính bắn tỉa Nga.
Marik, một tay súng bắn tỉa người Ukraina thuộc tiểu đoàn bộ binh Da Vinci Wolves, cho biết: “Nga có một số lính bắn tỉa giỏi, và khá hiệu quả. “Ít thôi, nhưng có một số lính bắn tỉa. Tôi nghĩ rằng chúng ta không bao giờ nên đánh giá thấp kẻ thù.”
Marik nói, đội của anh đã tiêu diệt được một nhóm bắn tỉa Nga trước đó trong cuộc chiến, không phải bằng súng trường mà bằng pháo binh để đảm bảo không ai trốn thoát được. Người Nga cũng cố gắng làm điều tương tự khi họ phát hiện ra những tay súng bắn tỉa Ukraine.
“Có lẽ chúng tôi đã nhìn thấy họ một cách hoàn toàn tình cờ,” Marik nói.
Một đội bắn tỉa được huấn luyện bài bản sẽ thể hiện sự hiện diện của mình trên tiền tuyến bằng cách quấy rối và tiêu diệt cho đến khi họ rút lui – hoặc họ sẽ bị phát hiện và bị đè bẹp hoặc bị tiêu diệt. Việc chọn vị trí và chọn bắn chết ai đó hoặc đơn thuần chỉ quan sát là những quyết định tinh tế đối với các tay súng bắn tỉa.
Giết người khác bằng súng trường công suất lớn và ống ngắm là một trải nghiệm có tính toán và đôi khi mang tính thân mật, không giống như cuộc tàn sát cận cảnh, điên cuồng trong các trận chiến chiến hào. Đặc biệt ở tầm xa, các tay súng bắn tỉa thường phải chờ hàng giờ, sử dụng các ứng dụng thời tiết, máy tính đạn đạo và sổ ghi chép để xác định tầm ngắm trước khi bóp cò.
Những viên đạn của họ, dành riêng cho việc bắn tầm xa gây chết người, và vỏ của chúng thường được các tay súng bắn tỉa tự lắp ráp – được gọi là “nạp bằng tay” – để đảm bảo chúng được cân nặng hoàn hảo cho nhiệm vụ. Rất khó có được loại đạn bắn tỉa cao cấp do lực lượng Ukraine sử dụng nhiều cỡ nòng, vì vậy các tình nguyện viên thường mua riêng đạn cũng như súng bắn tỉa cung cấp cho quân đội.
Và không giống như quân đội phương Tây đang phải đối mặt với sự phức tạp về mặt đạo đức của các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan, nơi quân nổi dậy hòa nhập hoàn toàn với người dân địa phương, các tay súng bắn tỉa Ukraine, nhận thấy nhu cầu rõ ràng về việc bóp cò súng tiêu diệt địch vì họ đang bảo vệ đất nước của họ khỏi bị xâm lược.
“Tôi nghĩ về những người ở phía bên kia – họ có thể không muốn ở đây, nhưng họ vẫn ở đây,” Raptor, một tay bắn tỉa khác trong đội của Bart, nói. “Giết người là điều không bình thường, nhưng đó là công việc của chúng tôi.”
Thật vậy, số quân địch bị tiêu diệt là thước đo trình độ đối với các tay súng bắn tỉa, những người thường cạnh tranh tài nguyên với các đơn vị máy bay không người lái và những đơn vị khác trên chiến trường. Đó là lý do đội bắn tỉa của Bart sử dụng một chiếc máy ảnh rất xịn để ghi lại hình ảnh quân địch bị giết.
“Chúng tôi có một câu nói: giết địch mà không có video chứng thực thì cũng không được tính,” chỉ huy đội của Bart cho biết.
Nhưng những người lính bắn tỉa còn làm được nhiều việc hơn là chỉ bắn người ở tầm xa. Trên thực tế, tiêu diệt kẻ thù thường là bước cuối cùng trong một danh sách dài các ưu tiên khác, chẳng hạn như đi trinh sát, bảo vệ các đơn vị xung kích và xác định mục tiêu cho pháo binh.
3. Thay đổi hướng gió
Vào khoảng hai giờ chiều, gió đổi hướng. Nó không còn phát ra từ bên trái nữa mà thay vào đó thổi thẳng vào phía trước vị trí của đội bắn tỉa, thúc đẩy họ nhanh chóng điều chỉnh súng trường.
Vào khoảng thời gian này, một chiếc máy bay không người lái “FPV” đáng sợ – một chiếc máy bay không người lái rẻ tiền tốc độ cao được gắn chất nổ – xuất hiện trên bầu trời và ba quả đạn súng cối đã nổ gần đó. Nhưng không có lính Nga nào xuất hiện, chỉ có những loạt đạn pháo tới và đi làm rung chuyển các cánh cửa trong khung cửa và đẩy các tay súng bắn tỉa vào bên trong tòa nhà. Những cơn gió rít lên qua đống đổ nát, thổi tung tấm lưới ngụy trang đang che giấu vị trí của họ.
Đến lúc chạng vạng, khi mặt đất nguội đi và mặt trời lặn chiếu vào cửa sổ của tòa nhà quân Nga, nhóm bắn tỉa phát hiện ra thứ gì đó ở phía sau một căn phòng ở phía xa. Đó có phải là vị trí súng máy hay thứ gì khác không?
Không có câu trả lời rõ ràng nên có rất ít lý do để bắn hạ mục tiêu này. Những người lính nêu rõ điều đó trong báo cáo khi họ quay trở lại và một đơn vị khác sẽ gửi một máy bay không người lái phát nổ tới đó.
Dần dần, trong khoảng thời gian từ đầu giờ tối đến tối, cả đội tập trung đóng gói đồ đạc và kéo khóa súng trường. Họ trườn tới chiếc xe tải, trèo lên xe và lái đi. Ánh trăng sáng giúp những ngôi nhà đổ nát trơ trụi hắt bóng xuống con đường nhựa.
Nguồn : https://www.nytimes.com/2023/10/01/world/europe/ukraine-snipers-russia.html