VietnamWeek
Autopen — một thiết bị cơ khí/điện tử có thể tái tạo chữ ký bằng mực — không phải một phát minh hiện đại: máy tiền thân (polygraph / “copy-pen”) xuất hiện ở Mỹ từ đầu thế kỷ 19, và được tổng thống Thomas Jefferson sử dụng để sao chép thư từ.
Ngày nay, autopen hiện đại cho phép lưu mẫu chữ ký và tái tạo nó với độ tương đồng cao, dưới dạng mực thật — khác với chữ ký scan hay image.
Về mặt pháp lý, autopen được công nhận hợp pháp đối với tổng thống: theo bản ý kiến của Bộ Tư pháp năm 2005, Tổng thống không nhất thiết phải tự mình ký mọi văn bản; ông có thể “direct a subordinate to affix the President’s signature,” bao gồm việc sử dụng autopen.
Do đó, từ góc độ nguyên tắc — autopen là công cụ pháp lý hợp lệ nếu được sử dụng theo ủy quyền.
Lịch sử sử dụng autopen trong Nhà Trắng
Hầu hết các đời tổng thống Mỹ sau này (từ giữa thế kỷ 20) đều sử dụng autopen cho các văn bản đại trà: thư cảm ơn, giấy tặng, bản ghi cá nhân, v.v. Theo các nhà sưu tầm — autopen thậm chí phổ biến hơn chữ ký tay thực.
Trong các nhiệm kỳ gần đây — Barack Obama, Donald J. Trump — autopen được dùng cho các dự luật, văn bản thông thường nếu Tổng thống không có mặt, đặc biệt khi cần tốc độ hoặc khối lượng lớn ký.
Nói cách khác: autopen đã trở thành “văn hoá thông lệ” trong chính quyền Mỹ, từ những việc nhỏ như ký thư cảm ơn đến việc ký dự luật hay tài liệu hành chính — miễn là Tổng thống đã phê duyệt nội dung trước đó.
Tranh cãi hiện nay: Vì sao Autopen bị đặt lại vấn đề?
Gần đây, autopen trở thành chủ đề nóng vì những tuyên bố của Trump nhắm vào Biden: Trump khẳng định (không công bố bằng chứng cụ thể) rằng 92% các văn bản do Biden ký trong nhiệm kỳ trước dùng autopen, và do đó muốn hủy bỏ “tất cả các sắc lệnh, executive order, ân xá…” do autopen ký thay.
Những điểm tranh cãi lớn:
✳️ Có phải việc dùng autopen cho “văn bản quan trọng” là hợp pháp?
-
Văn bản pháp luật: Bản ý kiến Bộ Tư pháp 2005 cho phép; nghĩa là về mặt pháp lý, autopen hợp thức.
-
Nhưng nhiều học giả cho rằng việc ký thay mà không có sự hiện diện thực tế của tổng thống — đặc biệt đối với các quyết định quan trọng — có thể vi phạm tinh thần hiến pháp: quyền lực tổng thống phải cá nhân chịu trách nhiệm.
✳️ Có phải tổng thống thực sự “đã duyệt” trước khi autopen ký?
Một chữ ký hợp pháp về mặt luật vẫn cần ý chí phê duyệt của tổng thống. Nếu autopen được vận hành mà không có phê duyệt rõ — đặc biệt trong bối cảnh nghi ngờ về năng lực nhận thức — thì tính hợp pháp và đạo đức bị đặt dấu hỏi. Đây là nội dung chính các thảo luận gần đây.
✳️ Thiếu minh bạch & công khai — không thể xác nhận “người ký thật hay máy ký thay”
Dù văn bản công khai (Federal Register, executive order) thể hiện chữ ký — không cho biết là autopen hay tay — do đó công chúng không thể kiểm chứng việc có autopen hay không.
Điều này mở ra khả năng lạm dụng, hoặc ký thay trái ý chí nếu không có cơ chế kiểm soát minh bạch.
Vì sao các bên ủng hộ và phản đối — có lập trường rõ ràng
Ủng hộ autopen: hiệu quả & thực tiễn
-
Tiết kiệm thời gian: tổng thống có thể không ký hàng trăm thư, văn bản nhỏ mỗi ngày mà vẫn đảm bảo phản hồi.
-
Pháp lý rõ ràng: 2005 DOJ opinion khẳng định autopen hợp pháp nếu Tổng thống duyệt nội dung.
-
Truyền thống lịch sử: từ Jefferson tới các đời sau, autopen đã được dùng rộng rãi.
Phản đối: quyền lực cá nhân, giám sát minh bạch, trách nhiệm pháp lý
-
Việc ký thay không thể thay thế việc quyết định của người đứng đầu — có thể vi phạm tinh thần hiến pháp.
-
Nếu tổng thống không trực tiếp ký, rất khó xác minh: ai đã ký? Có thật sự phê duyệt? Có lạm dụng?
-
Đặc biệt trong bối cảnh nghi ngờ về năng lực nhận thức, autopen dễ bị coi là công cụ tạo “giấy tờ trống rỗng” thay cho quyết định của người chịu trách nhiệm.
Đánh giá hiện tại: autopen hợp pháp – nhưng dễ bị thách thức trong bối cảnh chính trị & pháp lý
Trong phạm vi pháp luật hiện hành, autopen vẫn là công cụ hợp pháp nếu sử dụng đúng ủy quyền. Nhưng:
-
nó không giải quyết được vấn đề cần sự chứng nhận phê duyệt rõ ràng từ tổng thống,
-
đặc biệt bí mật về việc ai đã ký, khi nào, bằng cách nào dễ dẫn tới nghi vấn lạm quyền,
-
và trong một môi trường chính trị phân cực, autopen có thể bị biến thành “vũ khí pháp lý” chống lại tổng thống hoặc chính quyền.
Vì vậy, dù autopen không vi phạm luật, tính minh bạch và trách nhiệm chính trị là điều mà hệ thống cần đảm bảo mỗi khi nó được sử dụng.