BBC
25 tháng 2 2022
Hình ảnh xe tăng di chuyển, máy bay rơi trong lúc Nga đánh vào Ukraine.
Hôm 24/2, quân đội Nga đã bắt đầu tiến hành một cuộc tấn công quân sự lớn vào Ukraine, với các vụ nổ gần các thành phố lớn trên khắp đất nước.
Gần như ngay lập tức, mạng xã hội ở Việt Nam cũng ‘bùng nổ’ thông tin về cuộc chiến, cùng với nhiều luồng quan điểm khác nhau.
Nhà báo Huy Đức viết trên trang Facebook cá nhân rằng: “Cố thủ trong ngai vàng bằng tội ác là một thứ nô lệ, nô lệ của quyền lực. Hắn không chỉ bất chấp đạo lý, pháp lý, chủ quyền của các quốc gia mà còn bất chấp cả tính mạng của chính nhân dân mình. Không chỉ trang bị bằng cấp mà còn phải thoát khỏi tâm thế nô lệ mới không bị tẩu hỏa mà thần phục và thần tượng hắn.”
Thứ Sáu 25/2, trong bài viết đăng trên trang Facebook cá nhân, nhà văn Đoàn Bảo Châu (Facebook Chau Doan) viết:
“Lý do của cuộc chiến là hoàn toàn vớ vẩn. Không thể bịa ra việc dân Nga ở Ukraine bị đàn áp mà khởi động một cuộc chiến tranh.
“Không thể nói Ukraine sẽ ra nhập Nato, đưa biên giới của Nato sát nước Nga, xây dựng cơ sở của Ukraine để kiềm chế Nga là lý do chiến tranh…
“Tóm lại, Putin đã khởi động một cuộc chiến phi nghĩa. Đừng mong Nga mạnh lên, Nga bắt tay với một chính thể độc tài khác của Tập, cả hai sẽ cùng nhau thay đổi cục diện chính trị của thế giới và ai biết được điều gì sẽ xảy ra.”
Cùng ngày, nhà báo Nguyễn Công Khế viết trên Facebook:
“Tại sao có người lại biện bạch cho Putin được phép đánh vào một nước láng giềng có chủ quyền. Xích xe tăng và vũ khí hiện đại không thể là nền tảng của sức mạnh đâu. Sự hiểm ác và tham lam có thừa trong thế giới hiện đại này, nhưng, nếu để cho nó chiến thắng, thì tất cả phần còn lại của thế giới không xứng đáng hô hào nhân nghĩa, dân chủ, và thịnh vượng gì ráo.
“Nên nhớ cho rằng ta ở gần một nước lớn là Trung Quốc. TQ đối với ta không cần nhắc lại. Putin nhiều lần ủng hộ TQ về Biển Đông, không giấu diếm.
“Thế thì, cớ gì mà có người lại biện bạch cho Putin đánh vào Ukraine?”
Người Việt ở nước ngoài, một số nhà phân tích thời sự có tiếng cũng đã đề cập chủ đề này từ hôm qua.
Ông Nguyễn Khắc Giang, hiện là nghiên cứu sinh Tiến sĩ ngành khoa học chính trị tại Đại học Victoria tại Wellington, New Zealand, bình luận trên trang Facebook cá nhân: “Vũng lầy Afghanistan là khởi đầu cho sự sụp đổ của Liên Xô, Ukraine cũng sẽ là mồ chôn của Putin thôi.”
Trên Facebook, TS Lê Hồng Hiệp, nhà nghiên cứu tại Viện ISEAS-Yusof Ishak Institute, Singapore nêu quan điểm: “Sử dụng vũ lực hay xâm lược nước khác hiếm khi là hành động khôn ngoan, nhất là khi đang ở thế yếu. Putin đang đẩy nước Nga xuống hố, không biết khi nào mới ngóc lên được.”
Ủng hộ Nga hay ‘cuồng Putin’?
Bên cạnh ý kiến lên án, cũng có những quan điểm ở Việt Nam ủng hộ cuộc tấn công của ông Putin vào Ukraine.
Cũng trong bài viết của mình đăng trên Facebook, nhà văn Đoàn Bảo Châu chia sẻ quan điểm cá nhân về bài viết của Facebook Kien Hoang mà ông Châu nhận định là “Vị tướng quân đội này là một người cuồng Nga, cuồng Putin”.
Theo đó, danh khoản Kien Hoang hôm 24/2 đăng bài viết trên trang cá nhân có tựa đề: “Nước Nga vĩ đại đã và đang trở lại”.
Đáng tiếc là bài viết này sau đó đã bị khóa hoặc xóa vì đường link dẫn tới bài viết của tác giả này không cho ra kết quả nào, và trên trang Facebook của người này cũng không còn bài viết đó.
Ý kiến, bài viết bày tỏ lập trường ủng hộ cuộc tấn công của Nga cũng được nhiều người đăng tải trên Group Facebook Đơn vị tác chiến mạng, như là bài viết “Ukraine: Cái giá phải trả cho sự phản bội lại lịch sử, và Việt Nam.?.?.?.”, hay như danh khoản Hung Lương nêu ý kiến “Ngoài việc quan ngại và cấm vận Nga … đố thấy thằng Mỹ và Nato nào đủ bản lĩnh đấu súng với quân đội Nga ?! Đó gọi là chân lý! OK”.
Giải thích cho quan điểm ủng hộ Nga ở VN, kỹ sư Dương Quốc Chính có bài viết đăng trên Facebook về “tâm lý cuồng Nga”, trong đó có đoạn:
“Chính vì người ta nghĩ là LX (Liên Xô) chết oan và với tình cảm sâu nặng như đã viết bên trên, nên tỷ lệ dân Việt Nam còn hoài niệm về LX là rất, rất cao. Mình cho là hầu hết thế hệ sinh những năm 5x-7x ở miền Bắc đều có hoài niệm ít nhiều. Tiếp đó là con cháu họ, nhất là những cháu được ăn lộc triều đình, nói chung là tâm lý chịu ơn. Có LX thì mới có chúng ta ngày nay.
“Trong QĐ, CA thì bất chấp tuổi tác, mình nghĩ cũng phải 99% là cuồng LX, vì vũ khí, khí tài của họ hầu hết là của LX và sau này là Nga.
“Nước Nga dưới sự lãnh đạo của Putin dường như đã lấy lại được phần nào hào quang thời LX, hoàn toàn tương phản với thời Yeltsin. Người dân Việt Nam trở nên hồ hởi, vui mừng cho nước Nga. Bởi họ coi rằng Nga chính là hậu thân của Liên bang Xô viết. Vinh quang của nước Nga chính là sự hiện hồn của LX! Thế là họ (nhóm người kể trên) cắm đầu cuồng Nga. Họ bênh vực nước Nga vô điều kiện, giống như bênh vực tổ tiên mình vậy. Cũng là điều dễ hiểu và có thể thông cảm. Tẩy não không bao giờ là điều đơn giản.”
Bên ngoài mạng xã hội, cũng có các ý kiến ủng hộ Nga.
Một Việt kiều, 57 tuổi, sống tại St Petersburg hơn 30 năm, cho BBC biết qua một cộng tác viên rằng việc chiến sự xảy ra “vì không có cách nào khác, Anh, Mỹ dồn Nga tới chân tường” và động thái này của Nga là để ngăn chặn việc Nato kết nạp Ukraine vào khối.
“Giờ chỉ cần Tổng thống Ukraine ngồi vào đàm phán, cam kết không gia nhập Nato như Phần Lan là ok.”
Trước câu hỏi “tại sao Nga muốn chống lại Anh, Mỹ lại đưa quân sang đánh Ukraine?” ông nói:
“Thực ra mâu thuẫn có từ lâu rồi. Nga đánh trước để dằn mặt. Nếu Ukraine gia nhập NATO thì lúc đó sẽ quá muộn. Nga không muốn NATO đưa tên lửa tới sát sườn đất nước mình, như vậy không còn an toàn nữa. Giờ thử hỏi nếu Cuba cho Nga mang tên lửa tới đặt sát sườn nước Mỹ thì Mỹ có chịu không?”
